GÖRÜNMEZ YORGUNLUK: TÜKENMİŞLİK

İnsan beden ve ruhu şarjı biten telefonlar gibi bazı zamanlarda ulaşılamıyor moduna girebilmektedir

            Kişiler devam eden yoğun yaşamlarında kenara çekilip dinlenmeyi, kendileri için bir alan yaratmayı, isteklerini karşılamayı, ihtiyaçlarını yerine getirmeyi unutabilmektedirler. Kendi psikolojisi ve duygularına zaman ayırmayabilirler. Bunun sonucu olarak da duygusal bir çöküş yaşar, kendini tükenmiş hissederler. Bu tükenme haline tükenmişlik sendromu denmektedir.

            Çoğunlukla iş ve sosyal yaşamının hengâmesi içerisinde kendisi için alan yaratmayan kişilerin yaşadığı bu durumun bazı sebepleri şu şekilde sıralanabilmektedir:

• Yoğun baskı ve stres altında çalışmak,
• Mobbinge uğramak,
• İş arkadaşları ve/veya işveren tarafından zaman baskısına maruz kalmak,
• Yoğun bir performans gösterme beklentisi altında çalışmak,
• Rekabet odaklı bir çalışma ortamında olmak,
• İş arkadaşları ile anlaşamamak,
• Sosyal hayattaki ilişkilerinde çeşitli sorunlar yaşamak,
•  Yöneticiden yeterli destek alamamak,
• İş arkadaşları ve yönetici ile beklenen iletişime sahip olmamak,
•  İş yeri rolünün net olmaması,
•  İş yükü,
• Haksızlığa uğramak,
• Maddi olarak hak edileni almamak,
• Sürekli fedakârlık beklenmesi gibi sebeplere bağlı olarak ortaya çıkan bir durum olduğu söylenebilir.

Yukarıda bahsettiğimiz sebeplerle ortaya çıkan bu durum nasıl görünür? Belirtilerinin bazıları şöyledir:

• Enerjinin tükenmesi,
• Sürekli yorgun hissetme hali,
• Kişinin yaptığı işe karşı ilgisini kaybetmesi,
• Motivasyonda azalma,
• Duyarsızlık,
• Gerginlik, agresiflik, içine kapanıklık, yalnızlaşma,
• Umutsuzluk,
• Kendini değersiz hissetmesi,
• Uyku sorunları yaşaması,
• İşe istemsiz şekilde geç kalması ve bunun sürekli hale gelmesi,
• Yapılan ve yapılacak işlere karşı isteksiz olması,
• Günlük işlerinin aksatılması,
• Başarıda azalma,
• İştahta değişiklikler yaşama,
• Baş ve/veya kas ağrıları yaşama,
• İş ile ilgili yerine getirilmesi gerenlerin unutulması,
•  Kişinin kendini sürekli bitkin hissetme hali iş ve sosyal yaşamına dair şarjının bitmekte olduğu veya bitmiş olduğunu gösteren belirtilerin bazıları olarak sıralanabilmektedir.

Tükenmişlik sendromu ile baş etmenin kişinin hayatındaki öncelikleri fark etmesi ile mümkün olduğunu söyleyebiliriz. Bir reçete sunamayabiliriz ama bu durumun yaşanması halinde neler yapılabileceğini aşağıdaki maddelerle tavsiye edebiliriz:

• Önceliklerin belirlenmesi,
• Kişinin sevdikleriyle vakit geçirmesi,
• Duyguların, düşüncelerin ifade edilmesi,
• Egzersiz yapılması,
• Kısa molaların verilmesi,
• Mümkün olması halinde bir tatilin yapılması,
• Uyku düzeninin sağlanması,
• Sağlıklı beslenme,
• Yeni hobiler edinilmesi,
• İş ve işyeri konularının sosyal hayata taşınmaması, işin mümkünse işte bırakılması,
• Yapmak istenenlerin fark edilmesi ve onların hayata geçirilmesi,
• Kişinin kendini ödüllendirmesi,
• Gerekli durumda profesyonel destek alınması.

            Yorgunluk, stres, kaygı, halsizlik, umutsuzluk, uyku düzeninin bozulması, iştahta değişikliklerin yaşanması, duyarsızlaşma gibi belirtiler depresyonda da görülmektedir. Tükenmişlik sendromu çoğunlukla iş ile ilgiliyken depresyonun sadece iş değil genel olarak devam eden yaşamından kaynaklı olduğunu söyleyebiliriz. Tükenmişlik sendromundaki bireylerin depresyon ve panikatak gibi psikolojik, diyabet ve kalp krizi gibi fizyolojik rahatsızlıkları yaşama ihtimalleri yüksek olur. 

            Telefon kapanmadan önce birkaç defa uyarı verir, insan ruh ve bedeni de tükenmeden önce tıpkı telefon gibi sinyallerini yakar. Sessiz bir çöküşün ayak sesleri olarak ifade edilebilen bu durum, modern çağın görünmez yorgunluğudur.