HABER MERKEZİ
Türkiye'nin, geçen yıl sonu itibarıyla 22 milyon 738 bin 300 olarak belirlenen çocuk nüfusu, ülke nüfusunun yüzde 26,9'unu oluşturdu. En yüksek çocuk nüfus oranına sahip il yüzde 45,2 ile Şanlıurfa, en düşük orana sahip il ise yüzde 17,3 ile Tunceli olarak belirlendi.
ÇOCUK NÜFUSU
Türkiye İstatistik Kurumu, 2021 yılına ilişkin çocuk istatistiklerini açıkladı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre, 2021 yıl sonu itibarıyla Türkiye nüfusu 84 milyon 680 bin 273 kişi iken bunun 22 milyon 738 bin 300'ünü çocuklar oluşturdu.
Çocuk nüfusun yüzde 51,3'ünü erkek, yüzde 48,7'sini kız çocuklar oluşturdu.
Birleşmiş Milletler tanımına göre, 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1970 yılında toplam nüfusun yüzde 48,5'ini oluştururken bu oran 1990'da yüzde 41,8 ve 2021'de yüzde 26,9 oldu.
Nüfus projeksiyonlarına göre, çocuk nüfus oranının 2025'te yüzde 26,6, 2030'da yüzde 25,6, 2040'ta yüzde 23,3, 2060'ta yüzde 20,4 ve 2080'de yüzde 19 olacağı öngörüldü.
Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2021 yılında çocuk nüfus oranının AB ortalaması yüzde 18,2 oldu.
AB üye ülkeleri içinde en fazla çocuk nüfus oranına sahip ülkeler sırasıyla yüzde 23,9 ile İrlanda, yüzde 21,5 ile Fransa, yüzde 21,1 ile İsveç olarak kaydedildi.
Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla yüzde 15,8 ile İtalya, yüzde 15,9 ile Malta, yüzde 16,5'er ile Portekiz ve Almanya oldu. Türkiye'nin çocuk nüfus oranının yüzde 26,9 ile AB üye ülkelerinden daha yüksek olduğu görüldü.
İLLER DÜZEYİNE GÖRE
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, geçen yıl en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il, yüzde 45,2 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili yüzde 42,3 ile Şırnak, yüzde 40,1 ile Ağrı izledi.
Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu iller ise yüzde 17,3 Tunceli, yüzde 17,8 ile Edirne ve yüzde 18,4 ile Kırklareli olarak sıralandı.
Geçen yıl toplam hane halkı sayısı 25 milyon 329 bin 833 olarak belirlendi. Hanelerin yüzde 45,3'ünde 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunduğu gözlendi. Bu hanelerin illere göre dağılımı incelendiğinde, 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hane halkı oranının en yüksek olduğu ilin yüzde 71,6 ile Şanlıurfa, en düşük olduğu illerin yüzde 30 ile Sinop ve Tunceli olduğu tespit edildi.
Toplam hanelerin yüzde 19,1'inde 0-17 yaş grubunda bir çocuk, yüzde 15,8'inde iki çocuk, yüzde 6,7'sinde üç çocuk, yüzde 2,3'ünde dört çocuk, yüzde 1,5'inde ise beş ve daha fazla çocuk bulunduğu kayıtlara geçti.
Çocuk nüfusun 2016'da yüzde 28,2'si 0-4 yaş grubunda, yüzde 27,7'si 5-9 yaş grubunda, yüzde 26,8'i 10-14 yaş grubunda ve yüzde 17,3'ü 15-17 yaş grubunda yer aldı. Geçen yıl ise yüzde 26'sının 0-4 yaş grubunda, yüzde 29,1'inin 5-9 yaş grubunda, yüzde 28,3'ünün 10-14 yaş grubunda ve yüzde 16,5'inin 15-17 yaş grubunda yer aldığı görüldü.
BEBEK İSİMLERİ
Doğum istatistiklerine göre, 2020'de canlı doğan bebek sayısının 1 milyon 112 bin 859 olduğu belirlendi. Doğan bebeklerin 570 bin 892'sinin erkek, 541 bin 967'sinin ise kız olduğu belirlendi. Canlı doğan bebeklerin yüzde 97,1'ini tekil, yüzde 2,9'unu ikiz, yüzde 0,1'ini ise üçüz ve daha fazla çoğul doğumlar oluşturdu.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, hastanede gerçekleşen doğumların oranı, 2010'da yüzde 91,6 iken 2020'de yüzde 98'e çıktı.
Doğan bebeklere konulan en popüler erkek isimleri geçen yıl, Yusuf, Alparslan ve Miraç, en popüler kız bebek isimleri ise Zeynep, Elif ve Asel oldu. Doğan erkek bebeklerin 7 bin 88'ine Yusuf, 6 bin 218'ine Alparslan, 5 bin 698'ine Miraç, kız bebeklerin 10 bin 63'üne Zeynep, 6 bin 448'ine Elif, 6 bin 432'sine ise Asel ismi verildi.
Türkiye'de geçen yıl 0-17 yaş grubundaki çocuklarda en çok kullanılan erkek çocuk isimlerinin Yusuf, Mustafa ve Mehmet, kız çocuk isimlerinin ise Zeynep, Elif ve Yağmur olduğu görüldü.
Toplam yaş bağımlılık oranı 2021'de yüzde 47,4 oldu. Yaş grubu 15-64 olan her 100 kişi başına düşen, 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı ise yüzde 33 olarak gerçekleşti.
İLKOKUL TAMAMLAMA
Milli Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine göre, okul öncesi eğitim seviyesinde 5 yaş net okullaşma oranı, 2019/20 öğretim yılında yüzde 71,2 iken 2020/21 öğretim yılında yüzde 56,9 olduğu görüldü.
5 yaş net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, bu oran erkek çocuklar için yüzde 57,4, kız çocuklar için yüzde 56,3 olarak kaydedildi. İlkokul seviyesinde net okullaşma oranı 2020/21 öğretim yılında yüzde 93,2, ortaokul seviyesinde yüzde 88,9 ve ortaöğretim seviyesinde yüzde 87,9 olarak belirlendi.
Eğitim kademesi ve cinsiyete göre okul tamamlama oranlarına bakıldığında yıllara göre bir artış gözlendi. İlkokul tamamlama oranı 2015/16 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 98 iken bu oran 2020/21 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 98,6 oldu.
Ortaokul tamamlama oranı 2015/16 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 93,7 iken bu oran 2020/21 eğitim ve öğretim döneminde yüzde 97,1 olarak belirlendi. Ortaöğretim tamamlama oranı ise yüzde 59,7'den yüzde 73,2'ye çıktı.
Ortaöğretim okul tamamlama oranı cinsiyete göre incelendiğinde, 2020/21 eğitim ve öğretim döneminde bu oranın erkek çocuklar için yüzde 70,5, kız çocuklar için yüzde 76 olduğu görüldü.
İNTERNET ARACILIĞIYLA
İnternet kullanım oranı, 6-15 yaş grubundaki çocuklar için 2013'te yüzde 50,8 iken 2021'de yüzde 82,7 oldu. Erkek çocukların internet kullanım oranı 2013'te yüzde 53,7 iken 2021'de yüzde 83,9'a, kız çocukların ise 2013'te yüzde 47,8 iken 2021'de yüzde 81,5'e çıktı.
Geçen yıl düzenli internet kullanan 6-15 yaş grubundaki çocukların internet aracılığıyla yürüttüğü faaliyetlerde, çevrim içi derse katılma yüzde 86,2 ile ilk sırada yer aldı. Bunu yüzde 83,6 ile ödev veya öğrenme amacıyla internete başvurma, yüzde 66,1 ile oyun oynama veya oyun indirme, yüzde 61 ile paylaşım sitelerinden video izleme, yüzde 55,5 ile internet üzerinden sesli veya görüntülü arama yapma izledi.
Çocukların internette en az yürüttüğü faaliyet ise yüzde 9,1 ile internet üzerinden alışveriş yapmak oldu.
Yaş grubu 6-15 olan çocukların yüzde 36'sı dijital oyun oynarken bu oran 6-10 yaş grubundaki çocuklarda yüzde 32,7, 11-15 yaş grubundaki çocuklarda ise yüzde 39,4 olarak belirlendi.
Dijital oyun oynama oranı yaş grubu ve cinsiyete göre incelendiğinde, 6-15 yaş grubundaki erkek çocukların dijital oyun oynama oranı yüzde 46,1 iken kız çocukların dijital oyun oynama oranı yüzde 25,4 oldu. Bu oran, 6-10 yaş grubu erkek çocuklarda yüzde 38,7, kız çocuklarda yüzde 26,4 iken 11-15 yaş grubu erkek çocuklarda yüzde 53,7 ve kız çocuklarda yüzde 24,4 olarak belirlendi.
SAVAŞ OYUNU OYNUYOR
Dijital oyun oynadığını belirten 6-15 yaş grubundaki çocukların yüzde 94,7'sinin hemen her gün veya haftada en az bir defa olmak üzere düzenli olarak dijital oyun oynadığı görüldü. Erkek çocukların yüzde 96,2'sinin ve kız çocukların yüzde 91,8'inin düzenli olarak dijital oyun oynadığı tespit edildi.
Düzenli dijital oyun oynadığını belirten 6-15 yaş grubundaki erkek çocukların günlük ortalama oyun oynama süresi hafta içi 3 saat 2 dakika iken hafta sonu 2 saat 59 dakika oldu. Kız çocukları için bu sürenin hafta içi 2 saat 18 dakika iken hafta sonu 2 saat 11 dakika olarak gerçekleştiği belirlendi.
Düzenli dijital oyun oynayan 6-15 yaş grubundaki çocukların yüzde 54,3'ü savaş oyunu oynadığını belirtti. Bunu yüzde 52 ile macera/aksiyon, yüzde 41,8 ile strateji, yüzde 27,5 ile simülasyon, yüzde 26,5 ile spor ve yüzde 19,1 ile rol yapma oyunları izledi.
Düzenli dijital oyun oynadığını belirten 6-15 yaş grubu çocukların oynadıkları dijital oyun türleri cinsiyete göre incelendiğinde, erkek çocukların en fazla oynadığı oyun türünün yüzde 68,4 ile savaş oyunu, kız çocukların en fazla oynadığı oyun türünün ise yüzde 44,3 ile macera/aksiyon oyunu olduğu belirlendi.
EVLENME ORANI GERİLEDİ
Evlenme istatistiklerine göre, 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002'de yüzde 7,3 iken bu oran 2021'de yüzde 2,3'e geriledi.
Diğer taraftan, aynı yaş grubunda olan erkek çocukların resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002'de yüzde 0,5 iken bu oran 2021'de yüzde 0,1 oldu.
"Hane Halkı İşgücü Araştırması" 2021 yılı sonuçlarına göre, 15-17 yaş grubundaki çocukların iş gücüne katılma oranı yüzde 16,4 olarak belirlendi. İş gücüne katılma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, bu oranın erkek çocuklar için yüzde 22,9 kız çocuklar için yüzde 9,5 olduğu hesaplandı.
Geçen yıl 22 milyon 738 bin 300 çocuk nüfusun içinde babası vefat etmiş çocuk sayısının 272 bin 361, annesi vefat etmiş çocuk sayısının 82 bin 968, hem annesi hem babası vefat etmiş çocuk sayısının ise 4 bin 451 olduğu görüldü.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının verilerine göre, 2021'de Türkiye genelinde kuruluş bakımı altında bulunan çocuk sayısının 13 bin 302 olduğu belirlendi. Mevcut koruyucu aile sayısı 6 bin 978, koruyucu aile yanında bakımı sağlanan çocuk sayısı ise 8 bin 459 oldu. Evlat edindirilen çocuk sayısı ise 495 olarak kayıtlara geçti.
Boşanma istatistiklerine göre 2021'de boşanan çiftlerin sayısı 174 bin 85 oldu. Kesinleşen boşanma davaları sonucunda 165 bin 937 çocuk velayete verildi. Çocukların velayetinin yüzde 76,1'inin anneye, yüzde 23,9'unun ise babaya verildiği kayıtlara geçti.
Kara yolu trafik kaza istatistiklerine göre, 2020'de gerçekleşen trafik kazalarının yüzde 15,3'ü ölüm ya da yaralanmayla sonuçlandı. Bu kazalarda toplam 4 bin 866 kişi yaşamını yitirirken ölen kişilerden 430'unu çocuklar oluşturdu. Yaş grubuna göre yaşamını yitiren çocuklar incelendiğinde, ölen çocukların yüzde 46'sının 0-9 yaş grubunda, yüzde 25,1'inin 10-14 yaş grubunda ve yüzde 28,8'inin ise 15-17 yaş grubunda olduğu görüldü.
Kaynak: Diyarbakır Söz