Merkez Sur İlçesi, Balıkçılarbaşı Semti Aşefçiler Sokağında, Diyarbakır’ın fethine katılan sahabelerden Malik b. el-Haris el-Eşter’ in( Malik Ejder hazretleri) türbesi, çarşıda bulunan esnafların tezgâhları yüzünden unutulmak üzere. Önüne, dizilen halılar ve üzerine asılan battaniye gibi eşyalar türbenin görünümünü tamamen kapatarak, sokaktan ve çarşıdan geçen insanların görmemesine sebep oluyor.
YAKIŞMAYAN GÖRÜNÜTÜ
Duruma tepki gösteren bazı esnaflar ise arkadaşlarının bu şekilde davranmalarını kendilerine yakıştıramadıklarını belirterek “önümüz turist sezonu buraya gelen turistler Diyarbakır’ın tarihi için geliyor camileri, surları, ziyaret ve türbeleri geziyorlar. Yani şuraya bir bakın ne türbe olduğu bellidir nede bir şey, türbeden çok bir iş yerine veya 4 köşeli tezgâha benziyor bu şekilde olmaz yani” diyerek tepki gösterdiler.
Malik ejder kimdir?
Malik el-Eşter (r.a.), Diyarbakır’ın fethine katılan sahabelerdendir. İyâz b. Ganm (r.a.), onu, Diyarbakır’a öncü kuvvet olarak göndermiş sonra kendisi arkasından Diyarbakır’ın fethine katılmıştır. Fakat Malik b. el-Eşter ’in (r.a.) fetih sırasında şehit olmadığı, aksine fetihten sonra Diyarbakır’dan ayrıldığı bilinmektedir.
Ayrıca Malik b. el-Eşter (r.a.)’ın, Hz. Ali (r.a.) tarafından 36/657 yılında Cezire ve Diyarbakır valiliğine tayin edildiği daha sonra Mısır’a gönderildiği ve oraya ulaşamadan Mısır yolu üzerindeki Kulzum’da 38/658 vefat ettiği rivayeti göz önünde bulundurulduğunda burada bulunan türbe “Malik” isimli başka bir kişiye veya Malik b. el-Eşter (r.a.)’in neslinden birine ait olabilir.
Bu konuda, Ebubekir Feyzi, Hülasa-i Ahvali’l-Buldan fi memâlik -i Devlet-i Al-i Osman adlı eserinde burada metfun sahabenin ismini Malik Azur olarak vermektedir. 1316/1898 tarihli Salname-i Diyarbakır’da ise bu türbede metfun kişinin ismi, “Malik -i Ecder” olarak zikredilmektedir. Günümüzde kullanıldığı şekliyle “Malik -i Ejder” isminin, “Malik -i Ecder” isminin, telaffuz kolaylığı nedeniyle bozulmuş hali olduğu anlaşılmaktadır.
Malik -i Ecder Türbesi’ni Nakip Efendi'nin yaptırdığı bilinmektedir. Türbe 3x3 m. ebadında küp şeklinde olup siyah taştan yapılmıştır. Fakat günümüzde dış duvarlar son dönem çinileri ile kaplandığı için tarihi özelliği kaybolmuştur. Türbe, Vakıflar Genel Müdürlüğü veritabanında “Melik Eşter Türbesi” adı ve 21.00.01/063 envanter numarası ile “Türkiye Kültür Mirasları” arasında kayıtlıdır.
Kaynak: Diyarbakır Söz
