Tarihi dokusu, dilleri, dinleri, ırkları, örf ve adetleri ile dünyada eşine az rastlanan kentlerden biri olan Mardin'de, dar sokaklar nedeniyle buralardan oturan yüklerini eşek veya hamalların sırtında taşımak zorunda kalıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından UNESCO Dünya Kültür Mirası aday şehir gösterilen 7 bin yıllık tarihi Mardin kentinin temizlik hizmeti de belediyenin 'kadrolu eşekleri' tarafından yapılıyor. Kentin araç girmeyen sokaklarını sabahın erken saatlerinde tırmanarak, mahalle sakinlerinin çöplerini toplayan merkez Artuklu Belediyesi'nin kadrolu eşeklerin mesaileri saat 06.00'dan 11.00'a kadar sürüyor. Konuldukları barınakta, Bach, Mozart, Beethoven müzikleri dinletilen eşeklerin bu yolla rahatlamaları sağlanıyor. Hayvan barınağındaki 43 kadrolu eşekten 3'ü için 'Emeklilik töreni' düzenlendi. 8 yılık çalışma süreleri dolan ve çöp toplamaya bir haftadan beri çıkarılmayan 'Çari', 'Dara' ve 'Reşo' isimli eşekler semerlerine bağlanan kurdeleler kesilerek emekliye ayrıldı. Emekliye ayrılan eşeklere bir tepsi içinde meyve ve sebze ikram edildi.
"EŞEKLERE GÖZÜMÜZ GİBİ BAKIYORUZ"
Artuklu Belediyesi Çöp Toplama ve Temizlik Hizmetleri Müdürü Kadri Toparlı, eşeklere gözü gibi baktıklarını belirterek, şöyle dedi:
"Belediyemiz bünyesinde olan ve 'kadrolu' olarak tabir edilen eşeklerimiz temizlik görevlisi arkadaşlarımız eşliğinde sit alanında çöp toplamaya sabahın erken saatinde başlar. Dar sokaklar ve dik merdivenler yüzünden mahalle ve sokak aralarına araçlar giremiyor. Mardin'in temizliğini yapmak için mecburen kadrolu eşekleri kullanıyoruz. Sit alanında bütün sokaklar merdivenli ve yokuş olduğu için buralara da araç giremediği için merkepler sayesinde buranın temizliği yapılıyor ve bu merkepler de bizim işlerimizi çok kolaylaştırıyor. Merdivenli bütün sokak, mahalle aralarnıı bu merkepler sayesinde tertemiz yapıyoruz. 40 kadrolu çöpçü eşek 23 mahallenin temizliğinde kullanılıyor. Çöpçü eşeklere gözümüz gibi bakıyoruz. Veteriner hekim kontrolünde haftalık muayeneleri yapılan eşeklerin yemlerini zamanında veriyor, günlük bakımlarını aksatmıyoruz. Bu eşekler daha 5-6 yaşlarında alınıp burada çalıştırılmaya başlanıyor. Burada 8 ve 11 yıl çalıştıktan sonra sağlığına göre buradaki eşekler emekliliğe ayrılıyor. Buradaki 3 merkebi 8 yıl çalışma süresini doldurdukları için onları emekliye ayrıldık. Emekliye ayrılan hayvanlarımız ayrı bir hayvan barınağında ölünceye kadar veterinerler eşliğinde orada yemleri verilerek barınacak. Her 3-4 yılda bir bu tür emeklilik programları düzenliyoruz. En son emekli olan 4 eşeğimizi Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nin isteği doğrultusunda oradaki Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Doğal Yaşamı Koruma Parkı'na göndermiştik."
Bu eşeklere verilecek olan en güzel ikramiyenin onların özgürlüğüne kavuşması olduğunu anlatan Toparlı, ortalama 14 yıl ömürleri olan eşeklerin günde 6-8 saat çalıştırıldığını söyledi. Bozo ismini verdiği eşekle birlikte sabah saat 06.00'dan beri Mardin'in sokaklarını temizleyen temizlik görevlisi Mehmet Bayram ise, uysallaştırmak için de eşeklere klasik müzik dinlettiklerini anlattı.
Kaynak: Diyarbakır Söz
