Siirt Üniversitesinde yurt dışından birçok akademisyenin ve ilim adamının katılımıyla Uluslararası Molla Halil Es-Si'irdi sempozyumu düzenlendi.
Prof. Dr. İhsan Süreyya Sırma başkanlığında düzenlenen sempozyumun amacı Molla Halil’in ilmi kıymetini ortaya çıkarmak, eserlerinin akademik camiada tanınırlığını arttırmak ve doğu medrese geleneği üzerindeki etkisini gerçek anlamda takdir etmek amacıyla Molla Halil Es-Si ‘irdi sempozyumu düzenlendi.
Molla Halil Es-Si ‘irdi, önemli Osmanlı âlimlerinden ve Şark medrese geleneğinin temel halkalarından biridir. İlmî ve tasavvufî eğitimini doğduğu yer olan Bitlis’in Hizan yanı sıra Van, Siirt, Cizre, Musul ve İmâdiyye gibi bölgelerde alan Molla Halil, tedrisat faaliyetlerinin çoğunu Siirt’te yürütmüş ve bundan ötürü “Es-Si ’irdi” nispetiyle anılmıştır.
Molla Halil Es-Si ‘irdi telif, şerh ve haşiye geleneğinin son temsilcilerindendir. Bu sempozyumda, Molla Halil’in ilmî mirasının keşfedilmemiş yönlerinin, akademik bir perspektifle gün yüzüne çıkarılması hedeflenmektedir. Sempozyumda Molla Halil’in tarihî şahsiyeti, ilmî kişiliği, eserleri ve etkilerini konu alan bildirilere yer verilecek
Bölgenin ve ülkenin en önemli ilmi değerlerinden ve şark medrese geleneğinin önde gelen şahsiyetlerinden biri olan ve asıl ismi Halil b. Hüseyin Es-Si ’irdi El-Ömer’i El-Kürdi Eş-Şafii olan Molla Halil Es-Si Si ‘irdi, 1750 yılında Bitlis yakınlarında Hizan’da doğdu. 1843 yılında Siirt’te vefat etti
Siirt Üniversitesi İlahiyat Konferans salonunda düzenlenen Sempozyum saat 09.00’da Ensar cami imamı İsa utlu hocanın Kur’an tilaveti ile başladı.
"İlme sarılırsak problemler içerisinde olan İslam âlemi kurtulur"
Açılış konuşmasını yapan Prof. Dr. İhsan Süreyya Sırma, sempozyuma katılan ilahiyat öğrencilerine seslenerek; Çağımızın gelişmiş imkânlarının oldukça fazla olduğunu ve bu imkânları kullanarak ilmi daha ileri seviyelere götüre bileceklerinin altını çizen Sırma, İslam ülkelerinin kurtuluşu buna bağlı olduğunu söyledi.
Gençlerimizin çağımızın imkânlarını kullanarak ilimi daha ileri seviyelere taşıyabileceklerini söyleyen Sırma, “Biraz önce Kur’an-ı Kerimi dinledik o Kur’an’ı anlatmak için yüzbinlerce âlim yetişmiştir. Bir tanesi bizim hemşerimiz olan Molla Halil Es-Si ‘irdi, tabi bilhassa öğrencilere şunu söylemek isterim ki bakın iki asır önce yaşamış olan bizim bu bölgenin bir köylüsü bu kadar büyük bir ilme ulaşabiliyor ve dünyadan bu kadar âlimi getirebiliyor. Çağımızın bu kadar gelişmiş imkânları ile sizin bu ilmi daha ileri götürmeniz lazım, İslam ülkelerinin kurtuluşu buna bağlıdır. Eğer biz ilme sarılırsak; sadece bizim memleketimiz değil, bu gün problemler içerisinde olan İslam âlemi de kurtulur.” Şeklinde konuştu.
Siirt 12 bin yıllık tarihi olan kadim bir şehir ve içerisinde birçok ilim ve kültürel değer yetiştirmiş bir kent olduğunu söyleyen Vali Ali Fuat Atik, bugüne kadar tanıtılmamış ilim adamlarının olması bizim büyük bir eksiğimiz olduğunu, bu anlamda Siirt Üniversitesinin yapmış olduğu çalışmaları önemsediğini ve düzenlenen sempozyumun değerlerimizin gelecek kuşaklara aktarılması noktasında çok önemli bir çalışma olduğunu söyledi.
"İmkân verilirse nice Molla Haliller yetişecektir"
Cumhuriyet’in kurulmasıyla birlikte medreselerin kapatıldığını, dedesi Molla Halil’in ilmin yok olmaması ve gelecek nesillere aktarılması için mağaralarda ki sığınaklarda ders verdiğini dile getiren Sıpğatullah Sevgili, imkan sunulması halinde Kürt ve Türk gençlerinden nice Molla Haliller yetişeceğini söyledi.
Sevgili, “Dedemin Siirt’i tercih etmesinin sebebi ilmin değerinin en az olduğu ve dünya menfaati bulunmadığı için Siirt’i tercih etti. Fakat Allah’a hamdolsun her ne kadar o dönemde ilmin değeri aşılmadıysa da şu anda Molla Halil’in bereketiyle Siirt medreseleri ile anılan bir ilim şehri olmuştur. O dönemde Molla Halil isimleri, Molla Mahmut Es-Si'irdi, Arap, Molla Mustafa Ali Halenzeli, Şey Hamit El Hasan Tillolu, Şeyh El Hazin, Baret Şeyhleri ve daha nice âlimler ondan icazet almıştır. Molla Halil’in kaybolan bazı eserlerini yeğenlerim Molla Hamit Sevgili ve Macit sevgili büyük bir çaba göstererek bizlere tekrar kazandırdılar. Bende 200 sene önce el yazmalı olan ve okunaksız hale gelen tefsirini 2,5 senede oğlum Nimetullah Sevgili'nin yardımlarıyla yazdım ve İslam âlemine dağıtıldı. Cumhuriyetin kurulmasıyla medreseler kapatıldı ve o dönemde dedem Molla Halil, yer altında yaptıkları sığınaklar sayesinde ilim vermeye devam ettiler. Sadece bu ilmin gelecek nesillere aktarılması için baya gayret gösterdiler. Ben inanıyorum ki bugünde bu imkânlar ve zeki talebelerimizle, şayet devletimiz bu medreselere el uzatırsa ben inanıyorum ki nice Molla Haliller çıkacaktır.” şeklinde konuştu.
6 Mayıs'a kadar sürecek olan sempozyuma yurt içi ve yurt dışından 125 akademisyen ve ilim adamı katıldı.
Kaynak: Diyarbakır Söz
