Sütlü, fıstıklı, cevizli, kaymaklı, peynirli, burma, düz, çubuk çeşitleriyle sunulan kadayıfın ünü il sınırlarını aşarken, 2014 yılında Valilik tarafından coğrafi bölge işaret tescilinin verilmesi amacıyla yapılan başvuru Türk Patent ve Marka Kurumu'nca geçtiğimiz aylarda onaylandı.
Günlük üretimi yapılan kadayıfın bir bölümü sipariş üzerine Ankara, İstanbul ve İzmir başta olmak üzere çeşitli illere gönderilirken, tatlının Diyarbakır karpuzu ve örgü peynirinden sonra Türk Patent ve Marka Kurumunca tescilinin onaylanmasına sevinen üreticiler ve ustalar, bunun Diyarbakır’ın tanıtıma büyük katkı sunması görüşünde.
KADAYIFIN YAPILIŞI
Kepçe yardımıyla hamur makinesinin üst kısmına konan ve hemen altında ısıtılmış dönen silindirlerin üzerine tel tel akan ve kısa sürede yarı pişen hamur, sonra ustalar tarafından tahta yardımıyla eşit olarak kesiliyor.
Kesilen tel kadayıfın içerisine çeşidine göre kaymak, ceviz, fıstık veya peynir konulup yan yana burularak tereyağ sürülen tepsiye yerleştiriliyor. Hazırlanan tepsilerdeki kadayıfın üzerine sıvı yağ gezdirildikten sonra ocaklarda ağır ateşte önce alt kısmı daha sonra da üst kısmı pişiriliyor. Pişen kadayıfın üzerine şerbeti kepçeler yardımıyla dökülüp, tatlı dinlendiriliyor. Kızaran kadayıf, fıstık veya cevizle süslenerek satışa sunuluyor.
Diyarbakır’da 3’ncü kuşakta ailece kadayıfçılık yapan Mehmet Altunbay, yaptığı açıklamada, kadayıfın tarihinin 1800’lü yıllarda dayandığını ve bu tatlının yapılışının Ermeni ustalardan öğrenildiğini söyledi.
“DÜNYA DA TESCİLLENMESİNİ İSTİYORUZ”
Altınbay, “Dedelerimiz Bingöl’den Diyarbakır’daki Ermeni ustaların yanına gelerek, çalışıp bu mesleği öğrenmişler. Bu mesleği öğrendikten sona kendileri icra ediyor. Dedem, babamdan sonra ben 3. kuşağım. İnşallah benden sonra da çocuklarım bu mesleği yapacak. Burma kadayıf tescillendi. Coğrafi işaretini altı. Artık Diyarbakır’ın burma kadayıfının bu kente ait olduğu tescillendi. Diyarbakır’a gelen yeli ve yabancı turistlere artık burma kadayıfı yedireceğiz. Bundan sonraki adım, Türkiye’de tescillendi, dünyada tescillenmesini istiyoruz ve coğrafi işaret almasını istiyoruz” dedi.
"COĞRAFİ İŞARETTEN BAKARAK, BİLECEKLER”
Günde ortalama 30-40 tepsi kadayıf ürettiklerini ifade eden Altunbay, “Şehir dışından sipariş alıyoruz. Batı illerine kadayıf gönderiyoruz. Yurt dışına ise buradan kadayıf alan müşterilerimiz kendileri götürüyor. Yurt dışına kargo maliyeti yüksek olduğu için gönderemiyoruz. Kadayıfın tescillenmesi ve coğrafi işaret alması Diyarbakır’a maddi ve manevi olarak, katkısı büyük olur. Daha önce coğrafi işareti yoktu. Buraya gelen yerli ve yabancı turistler, Diyarbakır’ın sadece karpuzunu biliyorlardı. Bundan sonra burma kadayıfı da meşhur onu da coğrafi işaretten bakarak, bilecekler” diye konuştu.
Kaynak: Diyarbakır Söz