Diyarbakır’da UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde bulunan 7 bin yıllık geçmişe sahip Hevsel Bahçeleri, 180 kuş türüne hem barınma hem de beslenme imkanı sağlıyor. Dicle Üniversitesi (DÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Kılıç, Hevsel Bahçeleri’nin 180 kuş türüyle bir kuş cennetini çağrıştırdığını belirterek, bunu Diyarbakırlıların bile pek az bildiğini ifade etti. Kılıç, “Gelin Dicle kenarına burada 180 tane kuş türünü görürsünüz. Bunların bir kısmı yazın üreme için geliyor. Bir kısmı yalnızca kışın Dicle havzası içinde hem dinlenme hem de yiyecek aramak için geliyor. Üçüncü bir grup ise yerli türler dediğimiz türler yıl boyunca buradalar. Ayrıca rastlantısal diyebileceğimiz hem yazın hem de kışın gelen kuş türlerimiz var. Bunun yanı sıra Hevsel Bahçeleri’nde su samuru, tilki, sincap, kirpi ve yarasalar da mevcuttur. Böcek bakımında oldukça fazla türlerle karşılaşırız. Özellikle vejetasyon bitki örtüsü vadide çok zengindir. Tabi bu zenginlik kuş türlerini hem barındırmaya hem de beslemeye yardım ediyor. Bu yönüyle Dicle Nehri’ni, Hevsel Bahçeleri’ni iyi tanıyıp buraları bilmemiz lazım” dedi.
“Eko turizm açısından elverişli”
Alanın eko turizm açısından da düşünülebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Kılıç, “Kuş türleri, memeli türleri, bitki türleri ve diğer hayvan türleri ile oldukça elverişli bir bölgemiz. Yalnızca kuşlardan 180 tür olduğunu düşünürsek böcekleri yüzlerce türle ifade edebiliriz. Memeliler tabi büyük hayvanlar, onların çok sayıda olması beklenemez ama kemirgenler ve diğerleri ile onlarca memeli türünden bahsedebiliriz. Bunun dışında yılanlarımız var, kertenkelelerimiz, kaplumbağalar var. Su samurları da yaşar. Şehrin hemen kenarında görülür. Çok nadide türlerdir. Türkiye’de de sayıları oldukça azdır. Bunların Diyarbakır’da yaşadığını daha yeni yeni öğreniyoruz. Alanda bulunan türlerin daha fazla ve sürekli olması için tabi bu alanları korumamız gerekiyor. Hevsel Bahçeleri ile ilgili olarak alınabilecek tedbirlerden biri mümkün oldukça burada yapılaşmaya izin verilmemeli. Sürekli olarak nehre boşaltılan gübre ve ilaçlar hem Hevsel Bahçeleri için hem de Dicle Nehri için büyük bir tehdit. Tabi kuş türleri için de büyük tehdit” diye konuştu.
“Doğanın dengesine olumlu yönde katkıları var”
Gökçe delice, kukumav, kerkenez, yılan kartalı, yalıçapkını gibi türlerin yanı sıra bazı kuş türlerinin doğanın dengesine katkıda bulunduğunu dile getiren Prof. Dr. Kılıç, şunları kaydetti:
“Diyarbakır’da şahı bülbül diye ifade edilen göçmen arı kuşları nisan aylarında üreme için gelirler. Eylül ayında bile görebilirsiniz. Dicle Nehri kenarında yuvalarını kazarak yapıyorlar. Nehre dik yarlarda ve aşırı miktarda üreyen böceklerin kontrol altına alınmasında bunların çok faydası var. Yalnız arıcılarla araları pek iyi değil. Fırsat bulurlarsa arıları da avlıyorlar. Gelen olarak tabiatta aşırı büyüyen böcekleri tükettikleri için tabiatın dengesine olumlu yönde katkıları var ve neredeyse bütün renkleri arı kuşunun üzerinde görebilirsiniz.”
Kaynak: Diyarbakır Söz
