Diyarbakır'ın Sur ilçesinde, PKK'lılarca 4 yıl önce gerçekleştirilen saldırılarda zarar gören cemaat vakıflarına ait iki kilise, devlet tarafından 15 milyon lira kaynakla restore ediliyor.
Surp Giragos ve Mar Petyun Keldani kiliselerinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca sağlanan kaynakla restorasyonuna başlandı.
Sur'da restorasyona başlayan eserleri yerinde inceleyen Vakıflar Genel Müdürü Dr. Adnan Ertem, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarihi surları ve Hevsel Bahçeleri ile UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan, farklı medeniyetler ve dönemlere ait cami, kilise, kale, han, ev, çarşı ve köprü olmak üzere çok sayıda kültür varlığı bulunan Sur'da 4 yıl önce PKK'lı teröristlerin saldırılarıyla tarihi dokuya zarar verdiğini anımsattı.
Teröristlerin saldırılarında hasar gören ata yadigarının onarılması için operasyonların ardından hızla çalışmalara başladıklarını belirten Ertem, bu çalışmalar sayesinde, arasında Fatih Paşa (Kurşunlu) ve Şeyh Matar camileri ile Dört Ayaklı Minare, mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait Ermeni Protestan Kilisesi'nin de yer aldığı çok sayıda tarihi mirasın restore edildiğini söyledi.
Ertem, aynı bölgede yer alan ve cemaat vakıflarına ait olan Surp Giragos ile Mar Petyun Keldani kiliselerinin de teröristlerin saldırısında tahrip olduğuna işaret ederek, bunların da restorasyonu için bir süre önce Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğünün protokol imzaladığını aktardı.
- "4 tarihi yapı 24 milyon lirayla restore edilecek"
Sur'daki Ermeni Katolik Kilisesi'nin restorasyonunun devam ettiğini dile getiren Ertem, şöyle konuştu:
"Restorasyon çalışmalarının kaynağını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı karşılayacak. Surp Giragos ile Mar Petyun Keldani kiliselerinin onarımı için firmaya yer teslimi yaptık, bugün restorasyona başlanılacak. Bu sayede alandaki bütün tarihi yapılar restore edilmiş olacak. Surp Giragos ve Mar Petyun Keldani kiliselerinin restorasyonu için 15 milyon lira harcama yapılacak. Ayrıca Süleyman Nazif Ortaokulu ile bir kargir ev de restore edilecek. Bu 4 tarihi yapı 24 milyon lirayla restore edilecek."
- Cemaat restorasyondan memnun
Keldani Patrik Vekili François Yakan ise Sur ilçesinin farklı din, kültür ve dile sahip insanların kardeşçe yaşadığı, ezan sesinin çan sesine karıştığı bir yer olduğunu söyledi.
Bu hoşgörüye ait tarihi mekanların gelecek nesillere aktarılmasının önemine dikkati çeken Yakan, Mar Petyun Keldani Kilisesi'nin Diyarbakır'da cemaatlerine ait tek kilise olduğunu kaydetti.
Bu kiliseyi 2003 yılında restore ettiklerini ancak 4 yıl önce yaşanan olaylarda büyük tahribata uğradığını aktaran Yakan, "Sağ olsun devlet sahip çıktı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü yetkililerine teşekkür ediyoruz." dedi.
- Orta Doğu'nun en büyük Ermeni kilisesi
16. yüzyılda inşa edilen, 1. Dünya Savaşı sırasında Alman ordularının karargahı olan Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi daha sonra Sümerbank'ın pamuk deposu olarak kullanıldı. 1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Orta Doğu'nun en büyük Ermeni Kilisesi, 1980 yılından sonra Ermenilerin çeşitli nedenlerle göç etmesi sonucu terk edildi. 1990'lı yılların sonlarında tamamen harabeye dönen kilise onarıldı. Yıkılan kulesindeki 100 kiloluk soğan başlı çanın aynısı, 2012 yılında Moskova'da özel olarak yaptırılıp Diyarbakır'a getirildi.
Mar Petyun Keldani Kilisesi ise 17. yüzyılda yapıldı. Doğu Süryanileri (Katolik Keldaniler) tarafından kullanılan kilise, 8 Ocak 1681 tarihinden itibaren "Amid Keldani Patrikliği" olarak hizmet verdi. Kilise kemerlerle bölünmüş dört neften oluşuyor.
Kaynak: Diyarbakır Söz