Türkiye’nin sayılı işadamlarından Rahmi Koç çalışanlarına mektup yazdığı okuyanlar göz yaşlarına boğuldu. Rahmi Koç’un mektubunda Koç Ailesi ve Koç Topluluğu Şirketleri, 'acılarını paylaşan ve sahiplenen Türk halkına' da bugün yayınladığı ilanlarla teşekkür etti. Rahmi Koç’un duygu dolu mektubu haberimizde…
Efsane işadamı Rahmi Koç’un mektubu şu şekilde…
“Değerli çalışanlarımız ve bayilerimiz, Sevgili Oğlum, Yönetim Kurulu Başkanımız Mustafa V. Koç’un aramızdan ani ayrılışının acısı içindeyiz. Kaybımızın büyüklüğünü sanırım günler geçtikçe daha da çok hissedeceğiz. Ben evladımı kaybettim, sizler liderinizi kaybettiniz, Ülkemiz büyük bir değerini yitirdi. Mustafa V. Koç hayatı boyunca dedesinin “Ülkem Varsa Ben De Varım” sözüne bağlı kalarak yaşadı. Ülkemizin çıkarlarını hep ön planda tuttu. Sadece Topluluğumuzu büyütmekle kalmadı, hedeflerimizi yükseltti, hayallerimizi yeşertti, sosyal meseleler için çözümler üretti. Bu yolda ne kadar başarılı olduğunu vefatının ülke çapında yarattığı dayanışma ruhuna bakarak da görmek mümkün. Onun arkasından tüm Türkiye, tam da Mustafa’nın görmek istediği şekilde, tek yürek oldu. Bu süreçte siz çalışanlarımız ve bayilerimiz benzersiz bir dayanışma örneği gösterdiniz. Kiminiz şahsen taziyeye geldiniz, kiminiz mesajlarınızla, dileklerinizle, çelenk bağışlarınızla, kiminiz de göz yaşlarınızla, sessizce onu düşünerek, hissederek ve hissettirerek yanımızda oldunuz. Ne kadar büyük ve güçlü bir aile olduğumuzu en zor zamanda bir kez daha ortaya koydunuz. Eğer bu büyük acıya dayanabiliyorsak bunu sizin varlığınıza da borçluyuz. Bunun için hepinize yürekten teşekkür ederim. Bundan böyle bize düşen görev; onun ilkelerine sahip çıkarak, adını en güzel şekilde yaşatmaktır. Onun yolunda, onun duruşuyla yürümeye devam etmektir. Hepimizin başı sağ olsun.” Rahmi Koç Kimdir?
Rahmi Mustafa Koç, 9 Ekim 1930 doğumlu başarılı iş adamı. Koç Holding yönetimini babası ünlü iş adamı Vehbi Koç’tan devralan Rahmi Koç, 4 Nisan 2003 tarihinden itibaren Yönetim Kurulu Başkanlığını oğlu Mustafa Koç'a devretti. 19 Eylül 2004 tarihinde denize açılan Koç, yaklaşık 2 yıl süren bir dünya turu gerçekleştirdi. Rahmi M. Koç, 9 Ekim 1930 tarihinde Koç Holding’in kurucusu ve sahibi Vehbi Koç ve Sadberk Koç’un dört çocuklarından ikincisi olarak (Semahat Arsel-1928, Rahmi Koç-1930, Sevgi Gönül- 1938, Suna Kıraç- 1941) dünyaya geldi. Koç, ilköğretim eğitimini Ankara’da tamamladıktan sonra İstanbul’da Robert Kolej’e başladı. Buradan mezun olduktan sonra yüksek öğrenim görmek için Amerika’ya giden Rahmi Koç, Johns Hopkins University B.A. Endüstriyel Sevk ve İdare Bölümü’nde okudu. 1958 yılında İstanbul’da Harp Akademileri'nde yedek subay olarak yaptığı askerliğinin ardından Koç Şirketler Topluluğu’nda çalışmaya başlayan Rahmi Koç, Ankara’da Otokoç Şirketi’nde görev aldı ve 1960 yılında da Koç Ticaret A.Ş.’ye geçti. Koç, 1963 yılında kurulan Koç Holding’in şirket merkezinin, 1964 yılında Ankara’dan İstanbul’a taşınmasının ardından Koç Holding A.Ş. Genel Koordinatörlüğü’ne başladı ve İstanbul’a yerleşti. Koç, 1970 yılında yedi kişilik İcra Komitesi’nin Başkanı oldu ve 1975 yılında İdare Meclisi Başkan Yardımcılığı'na başlamasının ardından, 1980 yılında da dört kişilik üst düzey idarecilerden kurulu, Koç Holding İdare Komitesi Başkanı oldu. Babası Vehbi Koç’un 1984 yılında İdare Meclisi Başkanlığı’nı kendisine devretmesinin ardından Rahmi Koç, 30 Mart 1984’de Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini üstlendi. 7 Kasım 1994 tarihinde yapılan Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) toplantısında 1995-1996 yılları için ICC Başkanı olarak seçilen Rahmi Koç, 4 Nisan 2003 tarihinden itibaren Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı oğlu Mustafa V. Koç'a devretti. Kendisi de daha önce babasının yaptığı gibi Koç Holding Şeref Başkanlığı’nı üstlendi. Ayrıca Alman Hükümeti tarafından Grosses Verdienst Kreuz ödülünü alan Koç, 18 Haziran 2001'de İtalya ile Türkiye arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine olan katkılarından dolayı İtalyan Cumhuriyeti Yüksek Liyakat Nişanı’na layık görüldü. Rahmi Koç’a Fahri Doktora Ünvanları veren çeşitli üniversiteler şunlardır: 21 Mayıs 1998 tarihinde Johns Hopkins Üniversitesi, 28 Eylül 1998 tarihinde Anadolu Üniversitesi, 14 Mayıs 1999 tarihinde Ege Üniversitesi, 14 Haziran 2000 tarihinde Bilkent Üniversitesi, 23 Nisan 2001'de Köstence Ovidius Üniversitesi Rahmi Koç, 27 Ekim 1997 tarihinde T.C. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından ülkemizde eğitim, sağlık ve sosyal hizmet alanlarında yaptığı katkılardan dolayı Devlet Üstün Hizmet Madalyası ile ödüllendirildi. Roteryen olan Rahmi Koç, 1957 yılında Çiğdem (Meserretçioğlu) Simavi ile evlendi. 1973 yılında boşanma gerçekleşti. Mustafa Koç (d.1960), Ömer Koç (d.1962), Ali Koç (d.1967) adlarında üç çocuğu vardır. Rahmi M. Koç’un üye olduğu bazı kuruluşlar şu şekildedir: Uluslararası Ticaret Odası Eski Başkanı (1.1.1995 - 31.12.1996 arası Başkanlık), Güneydoğu Avrupa İşbirliği Girişimi, İş Danışma Kurulu Başkan Vekili Vehbi Koç Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, Koç Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı, Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı, Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi, İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı, TURMEPA / Deniz Temiz Derneği Onursal Başkanı ve Kurucu Üyesi Paris, Amerikan Hastanesi Vakfı'nın Onursal Yöneticisi Türk Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Konseyi Onursal Başkanı, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Danışma Kurulu Üyesi, Dış İlişkiler Konseyi Uluslararası Danışma Kurulu Üyesi, Allianz Aktiengesellschaft Uluslararası Danışma Kurulu Üyesi Eisenhower Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi İstanbul Açık Deniz Yat Kulübü New York Yat Kulübü Nazenin IV yelkenlisiyle Fenerbahçe Marinası’ndan 19 Eylül 2004 tarihinde denize açılan Rahmi Koç, yaklaşık 2 yıl süren bir dünya turu gerçekleştirdi. 657 gün süren, 28 bin 250 deniz mili yol yapılan ve 5 kıtaya ulaşarak tamamladığı yolculuğun seyri süresince Nazenin IV, Atina, Korint Kanalı, Cebelitarık Boğazı ve Kanarya Adaları üzerinden Atlantik Okyanusu’nu geçti. Daha sonra Panama Kanalı’ndan Pasifik Okyanusu’na açıldı. Galapagos Adaları, Yeni Zelanda ve Avustralya’nın ardından Singapur, Phuket, Sri Lanka ve Hindistan etapları yapıldı. Basra Körfezi ve Süveyş Kanalı üzerinden Port Said’e ulaşan ekip, Samos ve Midilli’ye uğrayarak, Çanakkale Boğazı üzerinden yeniden İstanbul’a geldi ve Nazenin IV yelkenlisi yine Fenerbahçe Marinası’na yanaştı. Deniz tutkusuyla tanınan Rahmi Koç, dünya turunun ardından konuyla ilgili şunları iletmişti: Hepimizin dünyaya bakışı değişti. Dünyayı başka türlü görmeye başladık. Canımızın ve sağlığımızın kıymetini daha çok anladık. Birlikte yaşamayı öğrendik. Muhtelif kültürler öğrendik. Kendi memleketimizi onlarla mukayese ettiğimizde ülkemizin fevkalade olduğunu gördük. Bu seyahati çocukluğumdan beri planlamıştım. Ancak bazı nedenlerden dolayı biraz geç kaldık. Böyle bir seyahatten sonra her bakımdan bakışınız değişiyor. Mustafa Koç Kimdir?
Mustafa Koç, 29 Ekim 1960 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Vehbi Koç dedesidir. Babası Rahmi Koç, annesi Çiğdem (Meserretçioğlu)’dur. Ömer Koç (d.1962), Ali Koç (d.1967) adlarında iki kardeşi vardır. Liseyi 1976 – 1989 yılları arasında İsviçre’de Lyceum Alpinum Zuoz lisesinde yatılı olarak okudu. 1980 1984 yılları arasında ABD.de George Washington Üniversitesinde İşletme bölümünde lisans eğitimini tamamladı. İş hayatına 1984 yılında Tofaş’ta Müşavir olarak başladı. 1986 yılına kadar burada Tofaş Oto A.Ş.Satış Elemanı olarak çalıştı. 1986-1989 yılları arasında ofisa Trading Co. Geneve Satış Müdürü, 1989-1992 yılları arasında Ram Dış Ticaret’te Satış Müdürlüğü ve Satış Genel Müdür Yardımcılığı görevlerinde bulundu. 1992 yılında Koç Holding’e geçerek sırasıyla Başkan Yardımcılığı, 1996 yılında Başkan, Yönetim Kurulu Üyeliği ve Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevlerini yürüttü. 2003 yılından beri Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı’dır. Mustafa Koç, ayrıca Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği Yüksek İstişare Kurulu Onursal Başkanı ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Üyesi ve Finlandiya İstanbul Fahri Konsolosu’dur. Genç Başkanlar Organizasyonu üyesi olup, JP Morgan Uluslararası Konseyi’nde, Rolls-Royce Uluslararası Danışma Kurullarına ve Council on Foreign Affairs Uluslararası Konseyi’nde yer almaktadır. Bilderberg Toplantılarının Yürütme Kurulu üyesi’dir. 2005 yılında İtalya Hükümeti’nin Cavaliere D’Industria nişanı ile ödüllendirildi. Mustafa Koç, ekonomik ve sosyal kalkınmaya büyük önem vermekte ve bu alanda World Monuments Fund ve Carnegie Vakfı ile BNP Paribas gibi saygın kuruluşlarca ödüllendirilen Koç Ailesi’nin sosyal ve kültürel yaşama katkılarını hayata geçiren Vehbi Koç Vakfı’nın Yönetim Kurulu ve Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı’nın Mütevelli Heyeti Üyesi’dir. Almanca ve İngilizce bilmekte olan Mustafa Koç, Fenerbahçe Spor Kulübü kongre üyesidir ve İstanbul Golf Kulübü'nün başkanlığını yapmaktadır. Hobileri arasında golf, binicilik, havacılık ve Scuba sayılabilir. Mustafa Koç, 15 Şubat 1992 yılında nişanlandılar ve 14 Temmuz 1992 tarihinde Caroline Giraud ile evlendi. Esra (d.1997) ve Aylin (d.2001) adlarında iki kızı vardır. Mustafa Koç, Abdülhamid’in subaylarından Nuri Paşa tarafından 1895’te yaptırıldığı Beykoz Kanlıca’daki Nuri Paşa Yalısı’nda oturmaktadır. 21 Ocak 2016 tarihinde evinde sabah sporunu yaparken kalp krizi geçirdi. Acilen önce Beykoz Devlet Hastanesine, ardından Amerikan hastanesine kaldırıldı. Ancak kurtarılamadı ve 11.30 da vefat etti. Üyelikleri
İstanbul Sanayi Odası üyesi, TÜSİAD üyesi, DEİK üyesi, Young Presidents Organization (YPO) üyesi, İstanbul Golf Kulübü Yönetim Kurulu Başkanı, 1907 Fenerbahçe Kulübü Kurucu Üyesi, East West Institute Üyesi Vehbi Koç Kimdir?
Vehbi Koç, 1901 doğumlu iş adamı ve hayırsever. Temelleri 1927'ye dayanan Koç Holding'in kurucusu ve birçok alanda Türkiye'de ilkleri gerçekleştirmiş bir duayen olan Vehbi Koç, Türkiye'nin en zengin iş adamıydı. Ahmet Vehbi Koç, 20 temmuz 1901'de Koçzade Hacı Mustafa Efendi (1874-1928) ve Kütükçüzade Hacı Rıfat Efendi'nin kızı Fatma Hanım'ın (ölümü 1963) çocukları olarak Ankara'nın Çoraklık semtinde dünyaya geldi. Baba tarafından üç asırlık, anne tarafından Hacı Bayram-ı Veli sülalesine dayanan altı asırlık bir aileden gelen Koç, 1906 yılında 5 yaşındayken Hacı Bayram Camii'nin bitişiğindeki mahalle mektebi Topal Hoca Mektebi'ne başladı ama sonra 1908'den itibaren Hacı Bayram Camii'nin yanındaki kiralık bir evde faaliyet gösteren 5 yıllık ilkokula devam etti. 1914'te Taş Mektep diye anılan ve binası şimdiki Tıp Fakültesi İhtisas Hastanesi'nin bulunduğu yerde olan Ankara İdadisi'ne giren Koç, 15 yaşındayken İdadi'yi bitirmeden tasdikname aldı. Vehbi Koç'un okul İdaresi'ne tasdikname almak için verdiği dilekçe şöyleydi: Maişetimi temin etmek için mektebimi terk etmek mecburiyetinde kaldım. Lazım gelen tasdiknamenin verilmesini rica ederim. Ahmet Vehbi 1917'de dedesiyle ve babasıyla görüşerek esnaflığa başlayan Koç, Karaoğlan Caddesi'nde oturdukları evin altındaki dükkan, bir sandık ayakkabı lastiği, bir sandık şeker, bir kaç teker kaşar peyniri, zeytin, makarna gibi mallarla bakkal dükkanı haline getirdi ve üzerine Koçzade Hacı Mustafa Rahmi tabelası kondu. 1920 yılına gelindiğinde Kurtuluş Savaşı'nın başlamasıyla, 19 yaşında müsahhih yardımcısı olarak Büyük Millet Meclisi Matbaası'nda Cevat Fehmi Başkut'un yanında çalışmaya başladı fakat 1921 yılında Muhafız Kıtası Kumandanı İsmail Hakkı Bey'in (Tekçe) matbaa yöneticilerine bir meseleden dolayı kızması nedeniyle, diğer matbaa işçileriyle birlikte askere sevk edildi. Vehbi Koç, Muhafız Kıtası'nda 1.5 yıl sürecek askerlik görevine başladı. 1926'da ailesinin, teyzesinin kızı Sadberk Aktar'la evlendirilmesine karar vermesi üzerine 1927 yılında Ankara'lı tüccar Sadullah Aktar'ın kızı Sadberk Hanım'la evlendi. Babasının dükkanı Vehbi Koç'un üzerine devretmesi üzerine Koçzade Ahmet Vehbi ismiyle Ankara Ticaret Odası'na kaydoldu. 1928'de Ankara Ticaret Odası İkinci Başkanı olan Koç'un, aynı yıl içerisinde babası Hacı Mustafa Rahmi Bey, 54 yaşında vefat etti. 1928'de Ford ve Standard Oil (Mobil) şirketlerinin Ankara Temsilciliklerini alan Koç, 1931'de ilk Avrupa seyahatine çıktı. Pheste, Viyana, Berlin ve Paris'i gördü. Babasının ve kayınpederinin genç denilecek yaşlarda kalp rahatsızlığından ölmelerinden çok etkilen Koç, Paris'te devrin tanınmış kalp doktoru Dr. Vacquez'e muayene oldu. Dr. Vacquez'in, henüz 30 yaşındaki Vehbi Koç'u kalbinin sağlam olduğunu söylemesiyle rahatladı fakat 1935'te kız kardeşi Zehra Kütükçü'nün kocası Halim Bey'in çok genç yaşta vefat etmesi üzerine yine evhama kapıldı ve Viyana'da ünlü doktor Epinger'e muayene oldu. Doktorun, açık hava ve spor tavsiye edip, ata binmesinin ona iyi geleceğini söylemesi üzerine, bu spora başlayan ve kısa sürede at sporunun faydasını gören Koç, işi atçılığa, yarışçılığa kadar götürdü. Misket ve Kamelya isimli atlarıyla koşuculuk yaptı. Fakat işe kendisini tam veremediği için 14 bin lira zararla atları elden çıkardı. 1934 yılında sanayi alanında ilk teşebbüsünü yapan Koç, Haliç Sütlüce'de Hovagimyan Biraderler'in boru fabrikasına ortak oldu. Ancak hesaplar iyi yapılmadığı için iş battı. Vehbi Koç, bu tür bir kaç tecrübeden sonra şu karara vardı: Başkalarının kurduğu işe ortak olmam. Kendi kurduğum işe ortak ararım. 1937'de İstanbul'da ilk şubesini açan Koç, Fermenciler'de 100 bin lira sermayeli Vehbi Koç ve Ortakları Kollektif Şirketi'ni faaliyete geçirdi. Kendi sahalarında işi çok iyi bildiğine inandığı Emin Güraç, İsrail Anastasyan ve İsak Altabef'i, şirkete ortak aldı ve bu ortaklık 1954'e kadar sürdü. 1938'de ise şahıs şirketlerinin uzun ömürlü olmadığını gördü ve sermayesi 300 bin lira olan Koç Ticaret Anonim Şirketi'ni kurarak, müesseseleşme yolunda önemli bir adım attı. (Bu dönemde bir Cumhuriyet Altını 11 lira 12 kuruştur). Şirketin ilk Genel Müdürlüğü'ne İş Bankası Genel Müdür Yardımcılığı'ndan ayrılan Fazıl Öziş'i getirdi. 1944'de ilk otomobil ticaret şirketi olan Motor Ticaret'i kuran Vehbi Koç, 1945 yılında İkinci Dünya Savaşı sonrası ticarette öncelik kazanmak için, New York'ta Ram Commercial Corporation adıyla bir şirket kurdu ve başına Vecihi Karabayoğlu'nu getirdi. Amerika'da Koç Ticaret adına Genel Electric, U.S. Rubber, Oliver, Burroughs, York gibi önemli şirketlerin temsilcilikleri alındı. Amaç, Amerika'ya mal almaya gelen resmi heyetlere mal satmak, danışmanlık yapmaktı fakat umulan sonuç alınamadığı için Ram Commercial Corporation 1954'te kapandı. 1946'da ilk Amerika seyahatine çıkan Vehbi Koç, 52 gün kaldığı bu yeni dünyadan oldukça etkilendi. İşadamlarının zamanı nasıl kullandıklarını, iş görüşmelerini nasıl yaptıklarını gören Koç, Ampul fabrikası için Genel Electric'i ikna etti. (1948'de General Electric ortaklığıyla ilk ampul fabrikasını kuruldu.) İş görüşmelerinin yanında sağlığını da ihmal etmedi, Ford Hospital'de ve Chicago'daki ünlü Mayo Clinic'te kontrolden geçti. Vehbi Koç, 1947'de Ankara Oksijen Şirketi'ni kurarak kendi sermayesiyle giriştiği ilk sanayi teşebbüsünü gerçekleştirdi. 1951'de ise ilk büyük sosyal yardımını gerçekleştirerek Ankara Üniversitesi Vehbi Koç Öğrenci Yurdu'nu yaptıran Koç, aynı yıl Belçika'da bir otomobil kazası geçirdi ve hafif yaralandı. 1954'de yılında birçok yatırıma imza atan Koç, Bozkurt Mensucat, Kavel, Türk Demirdöküm ile Türkay Fabrikaları kuruldu ve Arçelik'in temellerini atan Erol isimli şirket oluşturuldu. (Bozkurt Mensucat tekstil alanında, Türk Demirdöküm ilk radyatörleri ve daha sonra da otomotiv endüstrisi için dökme parçaları üretmek alanında faaliyet gösterdi. Arçelik Fabrikası ise başlangıçta madeni büro eşyası imal ederken, daha sonra buzdolabı, çamaşır makinası, termosifon üretmeye başladı.) 1956'da ise ilk turizm yatırımını, Divan Oteli'ni kurarak gerçekleştirdi. Divan Oteli, Eylül 1955'te tam açılışı yapılmadan Dünya Para Fonu Kongresi'nin delegelerini ağırlamak üzere hükümetin emrine verildi. 1958 yılında eşi Sadberk Hanım ile birlikte Hac'ca giden Koç, 1960'da DP iktidarının baskısıyla, Müdafaa-i Hukuk devrinden beri kayıtlı bulunduğu Cumhuriyet Halk Partisi'nden istifa etti ama Demokrat Parti'ye girmeyi reddetti. 1961'de ilk olarak Gazsan A.Ş. adıyla kurulan ve 1963 yılında Aygaz adını alan şirketi kurdu. Sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) temini, depolaması ve dağıtımında öncü oldu ve bu sayede Türk halkı sıvılaştırılmış petrol gazını ilk defa Aygaz ile tanımış oldu. Vehbi Koç 1963'te, şirket sermayesinin %10'u oranında Aygaz hissesinin şirket çalışanlarına verilmesini onayladı ve Aygaz, çalışanlarını şirkete ortak yaptı. 1962'de ise Türkiye'nin ilk traktör fabrikası Türk Traktör'ü kurarak, traktör imalatına geçti. 1963 yılında kurumsallaşma yolunda çok önemli bir adım atarak Koç Holding'i kurdu. Şirketler daha fazla büyümeden temelini sağlamlaştırmak, şirketlerin birbiriyle bağlantısını güçlendirmek, modern yönetim prensipleriyle yönetilmelerini ve en önemlisi sürekliliklerini sağlamak istiyordu. Aynı yıl, annesi Fatma Hanım vefat etti. 1964'de Türkiye'nin ilk kablo fabrikası olan Türk Siemens, Alman Siemens firmasının ortaklığıyla hayata geçti. 1965'de ise İzocam'ı Koç Topluluğu'na dahil edildi ve Elektrik motoru ve kompresör üretecek olan Türk Elektrik şirketi, General Electric ile ortak olarak kuruldu. Vehbi Koç, 1966 yılında 60 yıllık bir rüyasını gerçekleşti ve ilk Türk otomobili Anadol piyasaya çıktı. Hükümetin, 26.800 liradan satılmasına izin verdiği Anadol, maliyeti düşürebilmek için plexiglass-cam elyafından üretildi. Aynı yıl Bekoteknik, Beldesan, Otoyol, Tekiz ve Sedko tesisleri Koç Topluluğu'na katıldı ve Otoyol, FIAT lisansıyla düz treyler için çekici yapımına başladı. 1968'e gelindiğinde ise otomobil konusunda Türkiye'nin en köklü ve büyük yatırımını gerçekleştirdi ve Bursa'da FIAT lisansıyla otomobil üretecek olan Tofaş Fabrikası, İtalyanlarla ortak olarak kuruldu. Tofaş, 1972'de Murat 124 marka otomobilleri üretti. 1967'de uzun yıllar projelendirdiği tarımsal yatırım düşüncesini hayata geçirdi ve Tat Fabrikası konserve imalatına başladı. Büro eşyası yapımı için Bürosan kuruldu. Türk Eğitim Vakfı'nın kuruluşuna öncülük etti. (Vakfın kuruluşu için 205 kişi biner lira verdi.) İstanbul Amiral Bristol (Amerikan) Hastanesi, Vehbi Koç Kobalt Pavyonu hizmete girdi. Bu dönemde attan düşen Vehbi Koç'un, sol kolu üç yerden kırıldı ve bu yüzden at sporunu bıraktı. Aynı yıl Eskişehir Anadolu Üniversitesi Vehbi Koç Kitaplık ve Araştırma Tesisi çalışmaya başladı. Ayrıca ODTÜ Vehbi Koç Öğrenci Yurdu açıldı ve 1969'da uzun yıllar uğraş verdiği vakıflaşma, yasal düzenlemelerin yapılmasıyla gerçekleşti ve Vehbi Koç Vakfı'nı kurdu. 1970 yılı Koç Grubu için ekonomik ve ticari alanda büyük adımların atıldığı bir yıl oldu ve ilk önce Türkiye'nin ilk merkezi ihracat organizasyonunu sağlayan Ram Dış Ticaret şirketi kuruldu. Ardından Türk özel sektörünün uzun vadeli çalışmaya yönelik ilk şirket planlama bölümü Koç Holding bünyesinde kuruldu. Kibrit ve orman ürünleri imalatı için Kav kuruldu. Otomotiv sanayi için elektrik donanımı üretecek Mako, Topluluğa dahil oldu. 1972'de Ticari soğuk hava dolapları yapacak olan Mesan kuruldu. 1973'de Koç Yatırım ve Sanayi Mamülleri Pazarlama A.Ş.'nin yüzde 56'sı halka açıldı. Şirket yaklaşık 9.000 ortaklı kuruluş haline geldi. Aynı yıl Vehbi Koç'un eşi Sadberk Hanım vefat etti. 1974'de Migros Gıda Mağazaları zinciri Koç Holding'e dahil oldu. Aynı yıl Vehbi Koç, Federal Almanya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı Büyük Haç Rütbesi'ne layık görüldü. 1975'de Koç Otomotiv araştırma bölümü yeniden düzenlenip geliştirilerek Arge adını aldı. Böylece özel sektörün ilk Araştırma ve Geliştirme bölümü doğdu. 1976'da ise Sarıyer Vehbi Koç Vakfı Lisesi hizmete girdi. 1979 yılında Fransız sermayesiyle işbirliğinin adımı atıldı. Peugot marka araç üretmek için Karsan kuruldu. Vehbi Koç, 1980'de eşinin vasiyetini yerine getirerek Sadberk Hanım Müzesi'ni hizmete soktu. Türkiye2nin ilk özel müzesinde, Sadberk Koç'un hayatı boyunca biriktirdiği Türk ve Anadolu kültürü sanat eserleri ve sonradan alınmış eserler sergilenmeye başlandı. 1982 yılında ise Türkiye'nin işyerinde eğitim veren ilk Yönetim Çalışmaları Merkezi KOGEM kuruldu ve kurslara başladı. 1983'de 1.Uluslararası Altın Merküri Ödülü alan Vehbi Koç, 1984 yılında Koç Holding İdare Meclisi Başkanlığı'nı oğlu Rahmi Koç'a devrederek, aktif olarak yönetimden çekildi fakat Koç Holding Şeref Başkanı olarak çalışmalarını sürdürdü ve zamanın büyük bölümünü vakıf ve hayır işlerine yönlendirdi. Aynı yıl kendisine Anadolu Üniversitesi tarafından Fahri İşletme Doktoru ünvanı verildi. Fahri Galatasaray'lılık ünvanı aldı. Yüksekova Hemşerilik Belgesi aldı. 1984'te Maret'i kuran Koç, Ford'la 60 yıla yaklaşan birlikteliğin sonucu olarak, Türkiye'nin ilk Ford otomobil üretimini başlattı. Ford Taunus piyasaya sunuldu. Aynı yıl eğitim yardımları dolayısıyla Cumhurbaşkanlığı'nca takdirname verildi. Koç şirketleri, İstanbul Şehri'ne Etiler-Ulus üstgeçidini (Koç Köprüsü) yaptırarak hediye etti. Trafik kazaları ve 1. Basamak Tedavi Hizmetleri Ünitesi hizmete girdi. Türkiye'nin nüfus ve aile sağlığı sorununun önemini gören Vehbi Koç 1985 yılında Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı'nı kurdu ve vefatına kadar başkanlığını yürüttü. Tugev Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı kuruldu. 1986'da American Express Company ortaklığıyla Koç-Amerikan Bank kuruldu. 1993'de ise Koç-Amerikan Bank'taki Amerikan Express Company hisseleri satın alınarak, banka Koçbank oldu. Vehbi Koç, 1987 yılında Milletlerarası Ticaret Odası tarafından, Yılın İşadamı ödülüne layık görüldü. Hindistan'ın merkezi Yeni Delhi'deki törende ödülü Hindistan Başbakanı Rajiv Ghandi verdi. Uluslararası ticaretin Nobeli sayılan ödül, yurtiçi ve dışında büyük yankılar uyandırdı. 1988'de Koç Özel Lisesi'ni kurdu ve ilk mezunlarını 1992 yılında veren lise, kâr amacı gütmeyen bir eğitim kurumu olarak, başarılı öğrencilere de burs vermeye başladı. 1993'de ise Koç Üniversitesi Türkiye'nin ikinci özel üniversitesi olarak öğretim hayatına başladı. 1994 yılında Birleşmiş Milletler Dünya Nüfus Planlaması Ödülü, Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı adına Vehbi Koç'a verildi. Koç, ödülünü 14 Haziran 1994 tarihinde Cenevre'de düzenlenen törenle, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Boutros Boutros Ghali'den aldı. 1996'da ise kendisine Türk Demir ve Çelik Döküm Sanayicileri Derneği tarafından onur üyeliği ve şeref plaketi verildi. Rahmi Koç (1930), Semahat Arsel (1928), Sevgi Gönül (1938) ve Suna Kıraç (1941) isimlerinde dört çocuk sahibi olan Vehbi Koç, bayram tatilini geçirmek üzere gittiği Antalya'da 25 şubat 1996'da akşam saatlerinde Migros mağazasını gezdi ve yeni projelerle ilgili bilgiler aldı. Aynı akşam Talya Oteli'ne döndükten sonra fenalaştı ve saat 18:332de yaşama veda etti. Vehbi Koç'un vefatının ardından Aydın Boysan'ın kendisiyle ilgili kaleme aldığı bir anısı şöyledir: İradesine Hep Hayran Kaldım Sayın Vehbi Koç ile ilişkimiz 1954 yılında başladı. Demek ki, 40 yılı bulmuşuz. Dile kolay. Ben o zaman genç bir adamdım. Vehbi Bey ise orta yaşlı, ama yine de çok ünlü bir kişiydi. O günlerden beri neler geçti diye düşünüyorum da, tek cümlelik bir özet yapabileceğimi anlıyorum: Ben yaşlı bir adam oldum, Vehbi Bey ise orta yaşta kaldı. Sayın Vehbi Koç ile 40 yıl sürebilmiş bir ilişkiden, bazı sonuçlar çıkarmamak mümkün değil. Eminim ki, kendisi bütün ömrümde programlı yaşayabilme başarısını göstermiştir. Zorunlu esneklikler bile, program kavramının ilkeleri içinde yapılmıştır. Herkese eşit dağıtılmış zaman hazinesini kullanmayı çok iyi bilir. İsterse tatilde olsun, randevularına dakikasında gelirdi. Kişisel olarak benim de programlı yaşayabilme çabalarımda, Vehbi Bey görgüsünün önemli katkısı vardı. Ancak, Vehbi Bey'den bile hiç öğrenemediğim bir meziyet, ölçülü yaşama başarısıdır. Vehbi Bey ne kadar ölçülü ise, ben o kadar ölçüsüzüm. Özellikle sofrada... Kadeh içeriği tüketiminde. Kendisinin sağlık şartlarına kesinlikle uygun ölçülü yaşama iradesine, ben hep hayran kaldım. O da benim ölçüsüzlüğüme hep hayran kaldı. Vehbi Koç'un 1973'de kaleme aldığı ve o yıla kadar yaşadıklarını, tecrübelerini anlattığı Hayat Hikayem ve 1987'de kaleme aldığı Hatıralarım, Görüşlerim, Öğütlerim isimli iki kitabı bulunmaktadır. Vehbi Koç, 1927 yılında Ankara'lı tüccar Sadullah Aktar'ın kızı aynı zamanda teyzesinin kızı Sadberk Hanım'la evlendi. 1929 yılında ilk çocuğu Semahat Koç (Arsel), 1930 yılında oğlu Rahmi Koç, 1938’de kızı Sevgi Koç (Gönül) ve 1941’de de kızı Suna Koç (Kıraç) doğdu.
Ali Koç Kimdir?
Ali Yıldırım Koç, 2 Nisan 1967 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Annesi Çiğdem (Simavi) ve babası Rahmi Koç'un en küçük oğludur. Ömer Koç, Mustafa Koç adında abileri vardır. Londra'da 1980 yılında başladığı Harrow School'dan 1985 yılında mezun oldu. 1989 yılında ABD. Houston Teksas’taki Rice Üniversitesi'nden lisans diplomasını aldı. 1995 – 1997 yılları arasında ABD. Boston, Massachusetts Harvard Üniversitesi'nde yüksek lisans yaptı. ABD'de çeşitli kuruluşlarda çalıştı ve Koç Holding AŞ yönetim kurulu üyesi kurumsal iletişim ve bilgi grubu başkanı oldu. 1986 yılının yazında Otosan A.Ş. Ford Motor Company’nin ortaklığı ile otomobil montaj hattında çalıştı. 1987 ve 1988 yazlarında Koç Holding, A.Ş. Otomotiv Grubu’na bağlı olarak otomobil üretimi ve bayii ağı ile çalıştı. Bayii çalışmalarının tekrar yapılanması döneminde üst yönetim ile çalıştı. 1990 yazında J.P. Morgan, New York, NY Stajerlik yaptı. 1990-1991 tarihleri arasında American Express Bank’ta Yönetici Yetiştirme Programı’na dahil olmuş, 1991-1992 yılları arasında Ramerica International Inc.’da Koordinatör, 1992-1994 yılları arasında Morgan Stanley Yatırım Bankası’nda Analist olarak çalışmıştır. 1997 -2000 yılları arası Koç Holding A.Ş. Stratejik Planlama Grubu Başkanlığı’na Bağlı Yeni İş Geliştirme Koordinatörü olarak görev yaptı. 2000 yılından itibaren de Koç Topluluğu Bilgi Grubu Yürütme Komitesi Başkanı Koç Holding A.Ş.Yeni İş Geliştirme Koordinatörüdür. 2006 yılından itibaren Koç Holding Kurumsal İletişim ve Bilgi Grubu Başkanlığı görevini yürütmektedir. 2008 Ocak ayından bu yana Koç Holding Yönetim Kurulu Üyesi olan Ali Y. Koç, 2009 yılından bu yana Tüpraş Yönetim Kurulu Üyesi’dir. Ali Y. Koç, 1992 yılında askerlik görevini yaptı. Fenerbahçe Spor Kulübü'nde İki dönem yöneticilik yaptı. Ali Koç, ABD. Houston Teksas’taki Rice Üniversitesi’nde ekonomi ve iş idaresi eğitimi almakta iken, yine aynı ülkede eğitim gören Nevbahar Demirağ ile tanışmıştı. Ali Koç, 21 Ekim 2005 tarihinde Nevbahar Demirağ ile evlendi. Sadberk Leyla Koç (d.2006) ve Kerim Rahmi Koç (d.2008) adında bir kızı bir oğlu vardır.
Kaynak: Diyarbakır Söz