Batman Üniversitesince, TÜBİTAK destekli "Petrol Kuyularındaki Ekipmanlarda Oluşan Olası Mekanik ve Elektrik Arızalarının Uzaktan Tespiti için Yapay Zeka Tabanlı Otomasyon Sisteminin Geliştirilmesi ve Uygulanması" projesiyle geliştirilen sistem sayesinde petrol kuyularında meydana gelen yıllık yüzde 20 kayıp önlenebilecek.
Batman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İdris Demir, Mühendislik Fakültesi birimindeki öğretim üyelerinin petrol kuyularındaki olası elektrik ve mekanik arızalarının henüz oluşmadan tespiti için yapay zeka tabanlı bir sistem geliştirdiğini söyledi.
Yapılan çalışmanın kamu üniversite sanayi işbirliğinin çok güzel bir örneği olduğunu ifade eden Demir, sistemin yalnızca petrol kuyuları için değil, su ve jeotermal kuyuları gibi diğer oluşumlarda da veri sağlayacak bir sistem olduğunu belirtti.
Demir, şöyle konuştu:
Sistem geliştirdiler
"Sistemin en büyük özelliklerinden biri de yerli ve milli olmasıdır. Bu yapılan yerli bir yazılım, teçhizat yerli unsurlardan oluşuyor. Tamamen ülkemizin öz kaynaklarıyla yapılan bir sistem. Sistem, öngörülen muhtemel üretim kayıplarının en az yüzde 20'sinin önüne geçebilmek ve bu sayede verimliliği artırabilmeyi amaçlıyor. Bu proje üniversitenin sadece Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile değil, diğer dış paydaşları ile de yapacağı kamu sanayi iş birliğinin de önünü açacaktır. Bunun için bu çalışmaları çok önemsiyor ve destekliyoruz."
Proje yöneticisi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ömer Faruk Ertuğrul, 7 akademisyenin yaklaşık iki yıllık çalışmasının sonucunda projeyi tamamladıklarını söyledi.
Proje kapsamında petrol üretim sistemlerinde olası arızaları daha meydana gelmeden önce öngörebilen ve anlık arızaları tespit eden Akıllı Petrol Takip Sistemi yaptıklarını ifade eden Ertuğrul, şu bilgileri verdi:
Petrol kaybını önlüyor
"Sistemin yüzde 20 petrol üretim verimine katkı vermesini beklemekteyiz. Aynı zamanda oluşabilecek işçilik, arızadan kaynaklı donanım değişik maliyetlerini de minimize etmektedir. Bu sebeple bu projemiz etkin ve verimli bir sistem geliştirmeyi hedeflemiştir. Bunu yaparken çağın son teknolojilerinden faydalandık. Nesnelerin interneti ve yapay zeka temelli teknolojisiyle analiz edildi. Bu süreçte TPAO Genel Müdürlüğü ile Bölge Müdürlüğü katkılarıyla Batı Raman kampında bulunan BR-420 kuyusunda sistemimiz yaklaşık bir yıldır her türlü hava koşulunda test edildi ve başarılı bir şekilde çalıştığı gözlemlendi."
TPAO Batman Bölge Müdürü Mustafa Demir de geliştirilen sistemin yerli ve milli olmasının çok önemli olduğunu, projenin yapılacak çalışmalarla daha iyi bir seviyeye geleceğini ifade etti.
Kuyularda stop hale geçtiği andan itibaren üretilemeyen petrol miktarlarının arıza kayıpları olarak tanımlandığını aktaran Demir, bu kayıpları minimuma düşürmenin en büyük hedeflerinden biri olduğunu vurguladı.
Zeka ve kural tabanlı olmalı
Demir, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Dolayısıyla bu sistemin yapay zeka ve kural tabanlı olması, işletilebilir anlamda olması bizler için önemlidir. Pompanın belirli yerlerine yerleştirilen sensörler ile kuyunun karakteristik özellikleri belirlenmekte, kuyuda meydana gelen reaksiyonlarla anlık veriler veri merkezimize iletilmektedir. Bu da kuyunun arıza durumuna geçmesini engellemektedir. Projede emeği geçen bütün hocalarımıza, sahadaki takım arkadaşlarımıza teşekkür ederim. Projenin çok daha iyi bir noktaya geleceğini düşünüyorum."
Kaynak: Diyarbakır Söz