Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, son dönemde siyaseti meşgul eden konulardan biri olan “Dokunulmazlıkların kaldırılması” ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Muhalefet partilerinin tüm dokunulmazlıkların kaldırılması talebine böyle bir şeyin mümkün olmayacağını açıkladı.
dalet Bakanı Bekir Bozdağ memleketi Yozgat'ta gazetecilerin sorularını cevaplandırdı. Dokunulmazlıklarla ilgili konuşan Bakan Bozdağ 'dokunulmazlıkların hepsinin kalkması sözkonusu değil' diye konuştu. Bozdağ, MHP ve CHP'yi de eleştirdi.
Bozdağ'ın açıklamalarından satır başları:
MHP bu konuda samimi bir yaklaşım ortaya koymuyor. Partiler biraraya gelip amasız, fakatsız, lakinsiz olarak çalışabilirler. Bunu yapmak için şu şu konumlarda adım atalım demek çok açık şekilde ifade ediyorum ipe un sermektir. Esasen dokunulmazlıkların kaldırılmasını istemediğini beyan etmektir, samimi olmadığını beyan etmektir. Samimi olan biraraya gelir, talep belli, yapılacak belli onu hep beraber yapmış oluruz. TCK ve özel ceza kanunlarındaki çalışmalarımız devam ediyor, şu anki çalışmalar üzerinde netleşmiş bir şey yok. KILIÇDAROĞLU AKADEMİSYENLERİN O METNİNE İMZA ATIYOR MU?
Sayın Kılıçdaroğlu'na şunu söylemek isterim, tutuklama konusundaki takdir yetkisi mahkemeye aittir. Kararı herkes eleştirebilir. Sayın Kılıçdaroğlu'na buradan tutuklama kararına gösterdiği tepki gibi bu akademisyenlerin görüşlerine tepki gösterip, göstermediğini merak ediyorum. Sayın Kılıçdaroğlu böyle bir tepki göstermedi. PKK'ya teröristlere manevi destek olan bir metne sayın Kılıçdaroğlu katılıyor mu, katılmıyor mu? Akademisyenlerin yayınladığı metne CHP Genel Başkanı olarak imzasını atabilir mi atamaz mı? TERÖRİSTLERE ÖVENLER CANLI BOMBAYI DESTEKLEMİŞ OLMUYOR MU?
Siz gerçeğe neden gözü kapalısın, biraz objektif olun. Bu kadar olup bitenlerde terör örgütünün hiç mi suçu yok? Ankara'da onca insanımız şehit oldu. Bu akademisyenlerin destek verdiği canlı bombası tarafından yapıldı. O zaman bu bombayı patlatan terör örgütlerine kalbi, fikri, manevi destek verenlere destek çıkarak bu canlı bombaya destek çıkmış olmuyor mu sayın Kılıçdaroğlu? Kirli iklimi büyüten besleyen kişilere karşı sayın Kılıçdaroğlu'nun söyleyeceği bir şeyler olması lazım, maalesef söylemiyor. Cumhurbaşkanına hakaret suçunu düzenleyen TCK'nın maddesi 90 yıldır bizim ceza kanunumuzda var. Bu madde Cumhurbaşkanlığı şahsını değil; makamını, saygınlığını, mehabetini korumaya dönük olarak konulmuş bir maddedir. Bu maddenin benzeri İtalya, Hollanda, Fransa, İspanya'da Avrupa ülkelerinin tamamında var. VENEDİK KOMİSYONU'NUN RAPORUNU KABUL ETMİYORUZ
Venedik Komisyonu'nun ortaya koyduğu raporu biz kabul etmiyoruz. Bu rapor Cumhurbaşkanımızın saygınlığına gölge düşürmek isteyenlerin ekmeğine yağ sürmektedir. Venedik Komisyonu objektif olmak zorundayız. Avrupa Birliği Türkiye'ye karşı önyargılı hareket ediyor. Avrupa Konseyi oyunlara alet oluyor. Terörün dini, vatanı, rengi yoktur, terör terördür. Terörle uluslararası toplumun birlikte mücadele etmesi lazımdır. Avrupa'da saldırı olduğunda ayağa kalkanlar Türkiye'de benzer saldırı olunca ayağa kalkmıyorlar. Fransa'da bir saldırı oldu herkes yürüdü. Türkiye'de garın önünde, Merasim sokakta, Güvenpark'ta, Sultanahmet'te, Suruç'ta birçok yerde terör saldırıları oldu, birçok insanımız hayatını kaybetti. Sadece taziye mesajları var. Ama bu saldırıları yapan teröristlere dönük hiçbirinde doğru dürüst bir operasyon yok. AVRUPA TERÖRİSTLERE GÖZ YUMUYOR
Avrupa'daki dostlarımıza terör konusunda çifte standartlı olmayalım diyoruz. Ona karşı birlik, beraberlik içinde olalım. DEAŞ nasıl vahşi canavar bir terör örgütü ise PKK da aynısıdır. Güvenpark'ta durakta bekleyen insanların hepsi sivil değil mi? Çocuklar, kadınlar, yaşlılar, gençler var. Bunların bir günahı var mı? Siz kalkacaksınız canlı bombaların resimlerin oluştuğu sergiye izin vereceksiniz? Bu fevkalade yanlış bir durumdur. Umarım ki, bu konularda daha fazla çifte standarta devam etmezler. PKK'ya karşı kağıt üzerinde değil gerçekte operasyon yaparlar. Belçika'dan beklentimiz budur. Bu fotoğraf bizi fevkalede üzmüştür. DOKUNULMAZLIKLARIN KALDIRILMASI SÜRECİ
Başbakanlığın, son yaşanan terör olaylarından sonra HDP Eş Genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile milletvekilleri Selma Irmak, Sırrı Süreyya Önder ve Ertuğrul Kürkcü hakkında "dokunulmazlıkların kaldırılması" istemiyle Adalet Bakanlığından gelen dosyaları TBMM Başkanlığına sunması, milletvekili dokunulmazlığı konusunu gündeme getirdi.
Söz konusu fezlekeler ile Meclis'teki mevcut fezlekeler, sevkedildikleri TBMM Anayasa ile Adalet Komisyonu üyelerinden kurulu Karma Komisyonda bekletilebiliyor ya da komisyonda gündeme alınabiliyor.
459 FEZLEKE BULUNUYOR
Son gelen 5 fezleke ile Meclis'e gelen dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin fezleke sayısı 459 oldu. Fezlekelerin 267'si HDP'ye, 134'ü CHP'ye, 40'ı AK Parti'ye, 14'ü MHP'ye, 4'ü de bağımsızlara ait.
Fezlekelerin gündeme alınması halinde Meclis'te süreç mevzuata göre şu şekilde işliyor:
Karma Komisyon toplanıyor ve hangi fezlekeye ait dosyayı değerlendireceğine karar veriyor. 5 milletvekilinden oluşacak hazırlık komisyonu kuruluyor; hazırlık komisyonu birden fazla kurulabiliyor. Meclis'te daha önce 10 taneye kadar hazırlık komisyonu kuruldu.
5 milletvekilinden oluşacak Hazırlık Komisyonundaki üye sayıları, siyasi partilerin Meclis'teki milletvekili dağılımına göre belirleniyor. Buna göre, komisyonun 3 üyesi AK Parti'den, 2 üyesi CHP'den ya da 3 üyesi AK Parti'den, bir üyesi CHP'den, bir üyesi de HDP'den olabiliyor. MHP'ye ise üyelik düşmüyor.
Hazırlık Komisyonunun bir başkanı ve sözcüsü olacak; başkan; mevcut milletvekili dağılımına göre AK Parti'den seçilecek.
HAZIRLIK KOMİSYONU ÜYELERİ KURAYLA BELİRLENİYOR
Komisyon üyeleri kurayla belirleniyor. Milletvekilinin komisyona katılmama hakkı bulunuyor; katılmadığı zaman partisinden başka bir milletvekili üye olarak belirlenebiliyor. Herhangi bir siyasi parti üye bildirmediği zaman ise üyelik hakkı başka bir partiye geçebiliyor.
Dosyaları inceleyecek hazırlık komisyonu, söz konusu milletvekilinin dokunulmazlığının kaldırılması ya da dosyasının dönem sonuna bırakılması yönünde karar verebiliyor; ancak kararını gerekçelendirmesi gerekiyor. Komisyon, fezleke sahibi milletvekillini dinleyebiliyor, ancak milletvekilinin komisyona savunma yapmama hakkı bulunuyor ya da başka bir milletvekili arkadaşını savunma yapması için gönderebiliyor.
Hazırlık komisyonu, sadece fezlekeyle ilgili dosya hakkında çalışma yapıyor; başka bir çalışma yapamıyor, tanık dinleyemiyor, belge getirtemiyor.
Komisyon, bir aylık çalışmanın sonunda hazırladığı raporunu Karma Komisyona sunuyor. Karma Komisyon da raporu inceleyerek, bir ay içinde kararını veriyor. Fezlekesi olan milletvekili savunma yapmak isterse burada da savunma yapabiliyor. Karma Komisyon da hazırlık komisyonu gibi tanık dinleyemiyor, belge getirtemiyor.
Karma Komisyonun Başkanı, Başkanvekili, Sözcü ve Katibi; Anayasa Komisyonunun Başkanı, Başkanvekili, Sözcüsü ve Katibi oluyor.
BİRİ LEHTE DİĞERİ ALEYHTE İKİ MİLLETVEKİLİ KONUŞUYOR
Karma Komisyon da bir aylık çalışmanın sonunda raporunu TBMM Genel Kurulu'na sunuyor. Milletvekillerine dağıtılan rapor, Genel Kurul'da okunarak görüşülüyor. Biri lehte biri de aleyhte olmak üzere, iki milletvekili rapor üzerinde konuşma yapıyor; fezlekesi olan milletvekili kendisi savunmasını yapabiliyor ya da başka bir milletvekili arkadaşına da savunma yapması için konuşma hakkını verebiliyor.
TBMM Genel Kurulu'nda yapılacak oylamada, dokunulmazlıkların kaldırılması kararında karar yeter sayısı (139) yeterli oluyor. Oylamada, dosyanın dönem sonuna bırakılması kararı verildiği zaman, söz konusu milletvekilinin dokunulmazlığı devam ediyor. Oylamanın şekli önemli değil, ancak genel uygulamaya göre oylama açık şekilde yapılıyor.
HER MİLLETVEKİLİ VE DOSYA İÇİN AYRI OYLAMA YAPILIYOR
Genel Kurul'daki oylamada; her milletvekili için ayrı oylama, her fezleke için ayrı oylama yapılıyor. Bir milletvekili hakkında iki dosya varsa, iki dosya ayrı ayrı oylanıp karara bağlanıyor. Dokunulmazlık hangi fezleke hakkında kaldırıldıysa, sadece o fezleke hakkında yargılama yapılabiliyor. Milletvekilinin dönem sonuna bırakılan dosyası hakkındaki dokunulmazlığı devam ediyor.
Genel Kurul kararından sonra milletvekilinin dokunulmazlığı kalkmış oluyor; TBMM Başkanlığı dosyayı Başbakanlık aracılığıyla Adalet Bakanlığına gönderiyor. Bakanlık da dokunulmazlığı kaldırılan milletvekili hakkında gereğinin yapılması için dosyası ilgili savcılığa gönderiyor.
Cumhuriyet Savcılığı, dosyanın ulaşmasının ardından, soruşturmaya kaldığı yerden devam ediyor; söz konusu milletvekilini tutuklanması talebiyle mahkemeye de sevkedebiliyor ya da tutuksuz olarak yargılanmasına da devam edebiliyor.
"1994'TEKİ GÖRÜNTÜ YAŞANMAZ"
AK Parti'li bir yetkili, dokunulmazlığı kaldırılacak milletvekili ya da milletvekilleri için; 1994 yılında DEP'li milletvekillerinin Meclis'ten gözaltına alınmasına benzer bir görüntünün olmaması gerektiğini belirterek, "1990'lı yıllarda süreci yürüten DGM'lerdi. Daha henüz darbe sürecinin etkileri tamamen ortadan kalkmamıştı, DGM'ler çok güçlü, etkin mahkemelerdi. Bu nedenle, o dönemlerde bunlar yaşandı ama artık Türkiye'de benzer tabloların olmayacağını düşünüyoruz" yorumunda bulundu.
DOKUNULMAZLIĞI KALKIYOR AMA MİLLETVEKİLLİĞİ DEVAM EDİYOR
Bir milletvekilinin dokunulmazlığının kalkmasıyla milletvekilliği düşmüyor, devam ediyor; maaşını ve diğer sosyal haklarını alıyor, eğer tutuklanmamışsa Meclis'e gelip yasama çalışmalarına katılabiliyor. Bir vatandaş tutuksuz olarak nasıl yaşamını sürdürüyorsa, milletvekili de o şekilde çalışma hayatına devam edebiliyor.
Ancak milletvekili hakkındaki ceza kesinleştikten sonra Genel Kurul'da okunuyor ve o zaman milletvekilliği düşmüş oluyor.
HDP'Lİ MİLLETVEKİLLERİ İSTİFA EDERSE NE OLACAK?
Bir milletvekilinin istifa etmesiyle milletvekilliği düşmüyor. Bu istifanın Genel Kurul'da kabul edilmesi gerekiyor. Bu kabulde de karar yeter sayısı (139) yeterli oluyor. Bu durumda HDP'li milletvekillerinin istifa etmesi halinde, bunun Genel Kurul'da kabul edilmesi gerekiyor.
Milletvekilinin yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine karar verilmesi halinde, Genel Kurul kararının alındığı tarihten itibaren 7 gün içerisinde, ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili; kararın Anayasaya, kanuna veya İçtüzüğe aykırılığı iddiasıyla, iptal için Anayasa Mahkemesine başvurabiliyor. Anayasa Mahkemesi, iptal istemini 15 gün içerisinde kesin karara bağlıyor.
Kaynak: Hürriyet
Kaynak: Diyarbakır Söz