Yalnızca tek taraflı olarak göz çevresinde gelişen, bazı dönemlerde sık tekrarlamasına rağmen aylarca hiç görülmeyen ağrılara küme tipi baş ağrısı olarak tanımlandığını belirten Nöroloji Uzmanı, Uzm. Dr. Selda Özşahin, “Kimi zaman geceleri uykuya daldıktan 1-2 saat sonra da başlayabilen bu küme tipi ağrılar, alın ya da göz üzerinde başlayarak yanağa doğru yayılan çok şiddetli ağrılardır. Ağrı esnasında gözlerde yaşarma ve kızarma, göz kapağında düşüklük gibi belirtiler görülebilir. Küme tipi baş ağrıları, ağrının belirli bir zaman diliminin içinde kümelenmesi nedeniyle bu şekilde anılır. Ağrı dönemleri bir aydan dört aya kadar devam edebildiği gibi, küme dönemleri arasında aylarca hatta yıllarca boşluklar olabilir. Migren ya da gerilim tipi baş ağrıları stres ya da hormonal değişimler ile tetiklenebilirken, küme tipi baş ağrıları tetikleyiciler ile bağlantılı değildir” diye konuştu.
KADINLARDA 5 KAT DAHA FAZLA GÖRÜLÜYOR
Uzm. Dr. Özşahin şöyle devam etti:
“Kadınlara oranla erkeklerde 5 kat daha fazla görülen küme tipi baş ağrıları ortaya çıktıktan sonra yarım saat ve 1 saat arasında geçse de ilerleyen saatlerde yeniden tekrarlar. Bu tür periyodik ataklar gün içinde ve takip eden haftalarda belirli aralıklarda devam eder. Ağrının şiddeti bazı zamanlar dayanılması çok zor hale gelebilir. Küme tipi baş ağrıları 24 saatlik bir gün içinde ya da yılın belirli mevsimlerinde sürekli şekilde tekrar ederek kendine göre bir döngü oluşturmaktadır. Bu tip ağrıların tetiklenmesinin sebepleri arasında uyku ve yemek düzensizliği, ağız içinde kötü konumlanan yirmilik dişler, yanlış yapılmış diş kanal tedavileri, aşırı alkol tüketimi ve sigara tüketimi de bulunur. Küme tipi baş ağrısı yaşayan kişilerin atak dönemlerinde alkol tüketiminden uzak durmaları gerekir. Bunlarla beraber, kalp hastalığı tedavisinde kullanılan nitrogliserin gibi ilaçlar da ağrılara tetikleyici olabilir.”
HİÇBİR BELİRTİ VERMEDEN ANİ GELİŞİYOR
Küme tipi baş ağrıları hiçbir belirti vermeden aniden ve habersiz şekilde meydana geldiğini söyleyen Nöroloji Uzmanı, Uzm. Dr. Selda Özşahin, ağrı esnasında en sık görülen belirtileri şöyle sıraladı:
“Başın tek tarafında görülen ağrı, genellikle göz çevresinde ya da içinde oluşan; zamanla baş, boyun, omuz ya da yüzün diğer bölümlerine yayılabilen dayanılmaz ağrı, aşırı göz yaşarması, huzursuzluk, ağrının oluştuğu taraftaki gözde kızarıklık, yüzün ağrı görülen tarafındaki burun deliğinde tıkanıklık ya da geniz akıntısı, sürekli boyun terlemesi ve beniz sarılığı (solgunluk), göz kapaklarında düşme.”
Özşahin, “Küme tipi baş ağrısı yaşayan hastalar oluşan ağrıyı oldukça can yakıcı ve keskin olarak tanımlamaktadır. Ağrının oluştuğu zamanlarda genellikle huzursuz olan ve atakları bir nebze de olsa yatıştırmaya çalışan kişiler oturmak, yürümek ya da başını tutarak öne arkaya sallanmak ister. Ağrı, sırt üstü uzanıldığında daha çok şiddetli hale geldiği için bu tür kişiler uzanmaktan kaçınır. Migren ağrılarına benzer şekilde, küme tipi baş ağrısı yaşayan bazı hastalarda mide bulantısı, ses, ışık ve kokulara karşı hassasiyet görülebilmektedir.
KÜME TİP BAŞ AĞRISI ATAKLARI
“Normalden çok daha şiddetli baş ağrısı yaşayan kişiler en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır” diyen Özşahin, “Baş ağrıları, nadir olsa da damar genişlemesi, anevrizma veya beyin tümörünün habercisi olabilir. Konuşma zorlukları, kusma, yüksek ateş, bulantı, bazı bölgelerde uyuşma ve zihinsel karışıklıkların eşik ettiği baş ağrıları; inme, menenjit ya da beyin tümörünün habercisi olabilir. Sıradan bir baş ağrısının aksine çok daha şiddetli ve dayanılmaz bir baş ağrısı yaşanıyorsa zaman kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Özellikle sert bir düşme sonrası tek bir alanda yaşanan şiddetli baş ağrıları kafa travmasına bağlı olarak ortaya çıkan ağrının göstergesi olabilir. Küme tipi baş ağrılarının dönemlerinde ya da şiddetlerinde değişme gözlemliyorsanız ve aşağıda belirtilen semptomlarınız varsa acil tıbbî yardım almanız önerilir” açıklamasında bulundu.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Tedavi yöntemlerine ilişkin de bilgi veren Nöroloji Uzmanı, Uzm. Dr. Selda Özşahin, “Küme tipi baş ağrısı için standart bir tedavi şekli yoktur. Mevcut tedavi girişimlerinin çoğu ağrı şiddetini azaltmak, süresini kısaltmak ve atakları önlemek üzerine kuruludur. Ağrıların hızlı şekilde rahatlatılması ve önlenebilmesi bakımından çeşitli tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Bunlardan biri hastaya saf oksijen teneffüs ettirilmesidir. Güvenli ve kısa süren bu işlemin sonuçları 15-20 dakika içinde hissedilir. Bir başka tedavi yolu olarak lokal anestezi kullanılır. Burun yolu ile verilen lokal anestezikler bazı hastalarda küme tipi baş ağrısına karşı etkili olmaktadır. Diğer yandan yaşam tarzı değişiklikleri küme tipi baş ağrısı ile baş edebilmek için büyük fayda sağlayacaktır. Küme tipi baş ağrılarında, atak dönemine girildiği dönemdeki dayanılmaz şiddetteki ağrıları önlemek için yaşam tarzında birtakım değişiklikler yapılması da önerilmektedir. Bunlardan biri düzenli bir uyku rutini oluşturmaktır. Uyku düzeni değişikliklerinde küme ağrı atakları ortaya çıkabilir. Bu dönemlerde dahi her zamanki uyku rutinini takip etmek önem taşır. Küme dönemlerinin başladığı zamanlarda alkol ve sigara tüketiminden mutlaka kaçınılması gerekir. Baş ağrılarını tetikleyen alkol ve sigara tüketimi, yaşanılan ağrıların şiddetini ve süresini de arttıracaktır” diye konuştu.
Kaynak: Diyarbakır Söz