Baharın bitmesiyle birlikte birçok kadın da yaz ayları için hazırlık yapmaya başlıyor. Bu yenilenme sürecinde özellikle ayak tırnak bakımına daha çok özen gösteriliyor. Çünkü kış boyunca giyilen bot ve çizme gibi kapalı ayakkabılar yerini rengarenk açık ayakkabılara ve sandaletlere bırakmaya başlıyor.
Ancak sezonun ilk ayakkabısını giymeden önce birçok kadının aklına aynı düşünce geliyor. “Tırnaklarım ne durumda?” Peki, bütün kış ihmal edilen ayak ve el tırnaklarının daha sağlıklı ve güzel görünmesi için neler yapılabilir? Beslenme düzeninden kozmetik yöntemlere kadar uygulanabilecek bakım önerileri nelerdir? Central Hospital’dan Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı Uzm. Dr. Dilek Koç, sağlıklı ve güzel tırnaklar için yapılması gerekenleri anlatıyor.
Düzenli beslenin sağlıklı tırnaklara kavuşun
Bakımlı ve güzel tırnaklara sahip olabilmek ve tırnak formunu sağlıklı tutabilmek için uyulması gereken bazı kurallar vardır. Her bireyin öncelikle düzenli bir beslenme alışkanlığı oluşturması ve sonrasında da el ve ayak tırnaklarının bakımını düzenli olarak yapması gerekir. Tırnağın ana yapı taşı keratin adı verilen sertleşmiş bir tür proteinden oluşur. Eğer beslenme düzeninde yeterli derecede protein alınmazsa, tırnaklardaki keratin sentezi azalır. Bu durum da tırnakların yumuşamasına ve hemen kırılmasına sebep olabilir.
B grubu vitaminler de keratin yapımında önemli rol oynar. Ancak B grubu vitaminler vücutta depolanmadığından düzenli olarak gıda yoluyla bu ihtiyaç giderilmelidir. Özellikle biotin, folik asit ve B12 vitamini eksikliğine toplumda sıkça rastlanır. Bu gruptaki vitaminlerin yeterli seviyede alınmaması halinde tırnak problemleri yaşanabilir. Et, balık, yumurta, tam tahıllı ürünler, kuru baklagiller ve kuruyemişler iyi birer B vitamini kaynağıdır.
Kalsiyum, çinko ve demir desteği şart
Kalsiyum eksikliği de tırnakları güçsüzleştirebilir. Süt ürünleri bol miktarda kalsiyum içerdiğinden beslenme düzeninde mutlaka yer almalıdır. Bunun dışında dereotu, kereviz, susam, badem ve yeşil yapraklı sebzeler de kalsiyum açısından oldukça zengindir. Çinko ve demir eksikliğinde de tırnaklarda lekelenmeler ve kırılmalar görülebilir. Et, deniz ürünleri, süt ürünleri, fındık, baklagiller ve tam tahıllı besinler çok iyi birer çinko kaynağıdır.
Demir ise özellikle dalak ve ciğer başta olmak üzere tüm et ürünlerinde, yeşil sebzelerde, tam tahıllılarda, çekirdekli kuru üzüm ve kuru erik gibi meyvelerde bulunur. Et ürünlerindeki demir bitkisel kaynaklardaki demire göre vücut tarafından daha fazla emilir. Bunların dışında A, C, E vitaminleri ve selenyum da sağlıklı tırnak yapımında rol oynayan diğer maddelerdir.
İlaç takviyesi almayın, bilinçsizce diyet yapmayın
Birçok kişi vücudunda vitamin eksikliği olmadığı halde sağlıklı el ve ayak tırnaklarına kavuşabilmek için fazladan ilaç takviyesi alabiliyorlar. Oysaki düşünülenin aksine kuvvetli tırnak yapımı bu şekilde sağlanamaz. Tırnak güçlendirme amacıyla ek bir vitamin ya da mineral desteğine başvurmadan önce uzman bir dermatoloji hekimine başvurularak, vücutta böyle bir eksikliğin olup olmadığı kesinleştirilmelidir. Tırnaklar için en büyük tehlikelerden biri de, bilinçsizce yapılan diyetlerdir. Haftada 1 kilodan fazla verdiren ve yeterli seviyede vitamin, mineral ve enerji sağlayan besinlerle takviye edilmeyen diyetlerde, tırnaklar hasar görebilir.
Tırnak yüzeyiniz düzgün mü?
Tırnaklar ne kadar düzgün yüzeyli ise o kadar parlak ve sağlıklı görünür. Yüzeydeki şekil bozuklukları ise genellikle tırnağın yapımı aşamasında karşılaşılan olumsuz olaylardan kaynaklanır. Tırnak yapımı tırnağın kök tarafında, ete gömülü olduğu yerin hemen altında tırnak matriksi denilen bölgede gerçekleşir. Bu bölgenin üzeri kütikül adı verilen ince bir deri ile örtülüdür. Burada gerçekleşen herhangi bir zedelenme bir süre sonra yeni oluşan tırnakta bozukluk olarak kendini gösterir.
Tırnaklara yapılan baskı şekil bozukluklarına yol açabilir
Sürekli el tırnak dipleriyle oynayan kişilerde, çok sıkı ve dar ayakkabı giyenlerde, futbol benzeri bir sporla uğraşarak sürekli ayağının ön tarafından darbe alan kişilerde tırnak şekil bozuklukları görülebilir. Tırnaklara baskı yapan bu küçük travmalar tekrarladığında zaman içerisinde o kişide tırnak bozuklukları kalıcı hale gelebilir. Aynı şekilde manikür ve pedikür esnasında kütikül adı verilen tırnak etleri fazla derin kesilirse tırnak matriksi mikroplara ve dış etkenlere karşı savunmasız hale gelebilir. Bunun sonucunda da tırnaklarda enfeksiyonlar, şekil bozuklukları ve bazen kalıcı tırnak bozuklukları oluşabilir.
Kırılmayan tırnaklar için..
Uzun tırnaklar her zaman çekici ve bakımlı bir görünümle bağdaştırılır. Tırnaklar günde ortalama olarak 0.1 milimetre uzar. El tırnaklarının uzayıp tamamen yenilenmesi 3-4 ay sürerken, ayak tırnaklarında ise bu süre 6-8 ayı bulabilir. Tırnakların büyüme süresi kişinin genetik yapısına, yaşına, beslenmesine, bakım şekline ve yaşanılan mevsime göre değişiklik gösterebilir. Özellikle yaz aylarında tırnaklar daha hızlı uzar. Yaş ilerledikçe tırnak uzama hızı da azalır. Ayrıca uzun parmak tırnakları kısa parmak tırnaklarından, sağ el tırnakları da sol el tırnaklarından daha çabuk uzar.
Uzun tırnaklara sahip olmanın en zor tarafı ise kırılmalara engel olmaya çalışmaktır. Ancak tırnak bakımı sırasında dikkat edilecek birkaç küçük ayrıntı ile tırnak kırılmalarının önüne geçilebilir. Öncelikle tırnakların birer alet olarak kullanılmamasına özen gösterilmelidir. Birçok kişi genellikle ceviz, fındık gibi sert yiyecekleri, kutu ve kapak tarzındaki eşyaları açmak için tırnaklarından destek alır. Ayrıca tahta ve kağıt benzeri malzemeleri kazımak için de tırnaklarını zorlarlar. Her ne kadar tırnaklardan destek alınması gerekiyorsa da, mümkün olduğunca zorlayıcı hareketlerde bulunulmamalıdır.
Tırnakları çok uzun olmayan bir boyda tutarak kırılmalar engellenebilir. Tırnakları keserken keskin bir tırnak makası ya da makas kullanılmalıdır. El tırnakları köşeleri yuvarlatılmış bir şekilde, ayak tırnakları ise düz kesilmelidir. Özellikle ayak tırnaklarını keserken çok dikkatli olunmalıdır. Tırnak batmalarının yaşanmaması için ayak tırnakları asla yuvarlak şekilde kesilmemelidir. Ayrıca kapalı ayakkabıların içinde tırnak kökünün zedelenmemesi için ayak tırnaklarının her daim kısa tutulması gerekir. Tırnakları kısaltma ya da yuvarlatma işlemi sırasında makas haricinde törpü de kullanılabilir. Ancak törpü her iki tarafa değil de tırnağın dışından içine doğru tek yönde hareket ettirilerek kullanılmalıdır.
Tırnakların uzun süre suyla temas etmesi; aşırı derecede sabun, deterjan ve bunlar gibi kimyasal maddelere maruz kalması da tırnak kırılmalarına neden olabilir. Bu nedenle ev işleri yaparken mutlaka eldiven giyilmeli, eller ve tırnaklar her ıslandığında kendiliğinden kurumaya bırakılmadan havluyla nemi alınmalıdır. Yıkama sonrasında ise ellere besleyici yağlar içeren kremler sürülebilir. Özellikle C ve E vitamini gibi antioksidan vitaminler içeren nemlendiriciler tercih edilmelidir. Bu sayede hem tırnakların kırılmaları önlenir hem de bakımlı görünen ellere sahip olunur.
Kozmetik ürünlere dikkat
Birçok kadın el ve ayak tırnaklarının sağlıklı olması haricinde güzel ve bakımlı görünmesini de ister. Bu sebeple birden fazla kozmetik ürünleri satın alınır ve kullanılır. Ancak tırnaklar için kullanılan oje ve aseton gibi kimyasal maddelerin bilinçsizce uygulanması tırnağın hem renginde hem de yapısında bozulmalar oluşturabilir. Ojeler sürekli tırnak yüzeyinin kapalı kalmasına neden olduğundan tırnaklarda sararmaya neden olabilir. Bu sebeple oje uzun süre tırnak üzerinde kalmamalı, belli zamanlarda oje sürmeye ara verilerek tırnakların hava alması sağlanmalıdır.
Ayrıca çok koyu renkli ojeler de bazen tırnak katmanlarının arasına girerek renk bozukluklarına yol açabilir. Eğer koyu renk oje sürülmek isteniyorsa da tırnaklara öncelikle renksiz koruyucu bir cila sürülmelidir. Bu sayede tırnaklarda oluşabilecek renk bozuklukları engellenebilir. Ojeleri silerken de tırnağın yapısına zarar vermeyecek asetonsuz, yağ bazlı oje çıkarıcılar kullanılmalıdır.
El ve ayak bakımı için gidilen güzellik merkezlerinde manikür ve pedikür uygulamaları için kullanılan aletlerin steril edilmiş olduğundan emin olunmalıdır. Ya da kişisel manikür ve pedikür seti kullanılmalıdır. Tabi kişisel setlerin de düzenli olarak temizlenmesine özen gösterilmelidir.
Kaynak:Akşam
Kaynak: Diyarbakır Söz