Mantar hastalığı genellikle kıl, deri ve tırnak gibi keratinize dokulara yerleşen mikrobik bir enfeksiyon olduğunu belirten Dr. Kadir Sezen, “Özellikle havaların ısınmasıyla ve yaz aylarında mantar artar. Tedavi edilmediği durumlarda mantar üzerine başka enfeksiyonlar eklenebilir. Lenf bezlerine yayılarak lenfanjit denen lenf bezi iltihabı yapabilir. Selüloit ve erizipel gibi cilt ve cilt altı yumuşak doku enfeksiyonuna sebep olabilir. Derimizde dost mantarlar da bulunmaktadır. Fakat sıcağın, terlemenin ve kapalı ayakkabıların da etkisiyle onlar da artıp hastalık oluşturabilmektedir” dedi.
Dr. Kadir Sezen, mantar hastalığının kaşıntı, kızarıklık, sulanma, sertleşme, kalınlaşma veya pullanma şeklinde kendini gösterdiğini dile getirerek, “Eğer hastalık baş bölgesindeyse, önce çevresi kırmızı, ortası beyaz, yuvarlak bir alan belirir, sonra bu alan genişleyerek yayılır. Ayak parmaklarında, kaşıntı ve rahatsızlık hissiyle birlikte, parmak aralarında ıslak, beyaz, ölü deri parçaları görülür. Tanı; mantarın ciltte oluşturduğu değişikliklerin tanınması ile konmakla birlikte kesin tanı; mikroskopla alınan parçaların incelenmesi ile konur. Ciltten alınan kazıntı ayrıca laboratuvara gönderilerek kültürde üremesi değerlendirilebilir” diye konuştu.
DR. Sezer, mantarın bulaşıcı olduğunu hatırlatarak, hastalığın nem, terleme ve sıcaklıkla artabileceğini vurguladı. Sezen, “Özellikle yaşadığınız evde mantarı olan başkaları varsa potansiyel olarak ayak mantar adayısınız demektir. Mutlaka onların da tedavi olması gerekmektedir ki aile sürekli birbirine mantar bulaştırmasın. Yıkandıktan sonra ayak parmak aralarının nemli kalması mantarı tetiklediği gibi havuz, duşakabinler ve ortak kullanılan terliklerden de mantar bulaşabilmektedir. Hastanın ayrı havlu, terlik kullanması ve bunun gibi basit tedbirler alması bulaşmayı önlemek için yeterlidir. Ayak ve tırnak mantar hastalıkları tedavi edilmediklerinde vücudunuzun diğer bölümlerine yayılabilir, yakınlarınıza bulaşabilir veya vücudunuzda bakterilere bağlı daha ciddi enfeksiyonlara neden olabilir” ifadelerini kullandı
Dr. Sezen mantar hastalığının yaygın görülme alanları konusunda da hatırlatmada bulundu. Sezen, “Aşırı terleyen insanlarda, ayakların duş, yüzme ve abdest sonrası nemli kalması, aşırı el yıkama, çamaşır ve bulaşık gibi nedenlerle ellerin sürekli ıslak kalması, hastalığa zemin hazırlar. Ortak terlik, ayakkabı ve çorap kullanımı, AIDS başta olmak üzere bazı enfeksiyon hastalıklarında, topikal ve sistemik bazı ilaçların uzun süre kullanımında, ergenlik öncesi özellikle kırsal kesimde yaşayan çocuklarda sıklıkla saçlı deride, gebelikte, diabetlilerde ve kanser hastalarının ileri döneminde, vücut direnci kırılmış hastalarda görülür” ifadelerine yer verdi.
Sezen, mantar hastalıklarının tedavisinde ilk basamak mantar oluşumu için gerekli nedenlerin ortadan kaldırılması ile başladığını ifade etti. Uzman hekim kontrolünde ilaç tedavisi yapılması gerektiğini anlatan Kadir Sezen, “Mantar oluşumunun görüldüğü bölgenin nemden arındırılması amacıyla iyice kurulanması ve pudra kullanılması etkili olabilir. Ayrıca ayakkabı, terlik, havlu, iç çamaşırı, tırnak makası gibi kişiye özel ürünlerin temizliği oldukça önemlidir. Bu ürünler kişiye ait olmalı, kesinlikle ortak kullanımda olmamalıdır. Mantar hastalığının tedavisinde hastanın ailesinin ya da ev arkadaşlarının temizliği oldukça önemlidir. Gerekli durumlarda tedaviye onlar da dahil edilmelidir. Mantar tedavisinde diğer bir aşama ise antifungal (mantar karşıtı), antimikotik ilaçların kullanımıdır. Bu amaçla topikal -deriden uygulanan- kremler ve yaygın, dirençli vakalarda ve tırnak mantarlarında ağız yoluyla alınan tabletler, kapsüller doktor kontrolünde kullanılabilir. Tedavi genellikle 3-4 haftayı bulabilir. Tırnak mantarlarında (onikomikozis) ise tedavi dört aya ulaşabilir. Uygulanan tedavinin sürekliliği önemlidir. Kesinlikle ilaçlar doktor ve eczacı danışmanlığında, önerilen şekilde kullanılmalıdır” şeklinde konuştu
Dr. Sezen son olarak mantardan korunmak için önerilerde bulundu. Mantardan korunmanın en önemli unsurunun temizlik ve kurulanma olduğunu vurgulayan Sezen, “Ayaklarınızı her gün yıkayın.
Özellikle ayak parmak araları olmak üzere, ayaklarınızı tamamen kurulayın. Yazın dar ve kapalı ayakkabı giymekten kaçının. Pamuklu çoraplar giyin ve her gün çoraplarınızı değiştirin. Sentetik materyelllerden yapılmış çorapları giymeyin. Mümkünse evde ayaklarınız açık olsun. Başkasının havlu ve terliğini kullanmayın. Tırnaklarınızı kısa tutun. Tırnaklarınızı deterjan ve kimyasal maddelerden koruyun" tavsiyesinde bulundu.
Kaynak: Akşam
Kaynak: Diyarbakır Söz