Halk arasında felç olarak bilinen inme ile ilgili merak edilen soruların yanıtlarını ve inmeye neden olabilecek risk faktörlerini Nöroloji Bölümü Uzmanı Dr. Keriman Oğuz’a sorduk…
İnme nedir?
İnme, beyin kan akımının bozulması sonucu oluşur. Beyni besleyen damarlardan birinde tıkanma olursa beynin o bölgesinin beslenmesi bozulur. Bozulan kan akımı sürekli olursa beyin hücreleri canlılığını koruyamayarak kalıcı beyin hasarına yol açabilir. İnme, kalp hastalığı ve kanserden sonra 3. ölüm nedenidir. Dünyada her 6 saniyede bir kişi inme geçirmektedir. Erişkinlerde ciddi sakatlıkların en sık sebebidir.
Beyin kan akımı iki nedenle bozulabilir.
1) Beyni besleyen damarlardan birinde bir yırtık oluşur. Yırtık sonucu açığa çıkan kan, beyin dokusu veya beyin zarlarında birikerek dokulara zarar verir. Buna beyin kanaması (hemorajik inme) denir. İnmelerin %10-15’inden beyin kanamaları sorumludur. Beyin kanamalarının en büyük nedeni ise hipertansiyondur. Hemorajik inme, daha az görülmesine rağmen ölümcül olma ihtimali daha yüksektir.
2) Beyni besleyen damarlardan birinde oluşan tıkanma sonucuyla gelişir. Beyin damar tıkanıklığı (iskemik inme) diye adlandırılır. İnmelerin %85-90’ından sorumludur.
İnme belirtileri nelerdir?
Tıkanan veya kanayan damarın beslediği bölge ve büyüklüğüne göre hastada oluşacak klinik tablo da değişir. Hasara uğrayan damar ne kadar büyükse oluşan klinik tablo da o kadar ağır olur. İnme belirtileri genellikle aniden gelir.
• Vücudun bir yarısında ani kuvvet kaybı veya uyuşukluk,
• Puslu görme, çift görme gibi gelip geçici görme bozuklukları,
• Ani gelişen hiç kelime çıkaramama, anlamsız konuşma, dilini döndüreme gibi konuşma bozuklukları,
• Yutma zorluğu,
• Sebebi bilinmeyen ani ve şiddetli baş ağrısı,
• Baş dönmesi, denge kayıpları, bulunduğu yeri tanımama, hatırlamama,
• Konuşmakta güçlük çekme gibi görülen ani belirtilerdir. Bu belirtiler geçici bile olsa, fark edildiğinde zaman kaybetmeden acil servise başvurmak gerekir. Çünkü bu belirtiler öncü olabilir.
Geçici İskemik Ataklar (TIA)
İnmede görülen konuşma bozukluğu, kol, bacak gibi uzuvlarda güç kaybı, uyuşukluk gibi şikayetlerin 24 saatten kısa sürmesi ve hasarsız iyileşmesidir. Bunlara geçici iskemik ataklar (transient ischemic attacks veya TIA) denir. Bu ön işaretleri mutlaka dikkate alıp, doktora başvurmak gerekir.
Kaynak: Diyarbakır Söz