Uykuya dalamamak değil, uykuya doyamamak bu ara çoğu bireyin sorunu. Kış sendromu, bahar alerjisi derken uykuya doyamama sendromu da beraberinde gelip, adeta insanı yatağa mahkum bırakıyor. Ancak uykuya doyamama konusunda uzmanlar açıklama yaparken, uykuya doyamama psikolojik bir sorun olduğunu belirtirken illa ki tedavi edilmesinin gerekliliği var! Uykuya doyamamanın bir sebebi de sabah erken kalkma psikoloji
İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Uyku Laboratuvarı'na faaliyete başladığı 2007'den beri başvuran 2 bin 750 hastanın yüzde 80'inin şikayetinin "uykuya doyamamak" olduğu bildirildi. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Sibel Öktem Ayık, uyku bozukluklarının türüne göre, tedavi yönteminin de değiştiğini anlattı. Uyanamama, fazla uyuma ya da uykusuzluk şikayeti ile başvuran hastalara ilk önce, yaşam şeklinin tespitine ilişkin bir anket uygulandığını ardından polisonnografi cihazına bağlanıp sabaha kadar uyutulan hastaların, şikayetlerinin sebebinin tespit edildiğini anlatan Ayık, aşırı horlayan, nefessiz kalan ya da yorgun uyananların uzmandan yardım alması gerektiğini belirtti.
Gece ne kadar uyusanız da gün boyu esnemekten kendinizi alamıyor musunuz? Uyku haliniz içtiğiniz fincanlarca kahveye rağmen geçmiyorsa, belki de artık bir uzmana görünmenizin zamanı gelmiştir.
Gece yeterince uyunmasına rağmen gündüz aniden gelen dayanılmaz uyku isteği Narkolepsi hastalığının en önemli belirtisi. Halk arasında çok fazla bilinmediği için ihmal edilen ve uzmana başvurmakta geç kalınan bu hastalıkla ilgili merak ettiklerimizi Uykum Uyku Bozuklukları Merkezi’nden Nöroloji ve Uyku Bozuklukları Uzmanı Prof. Dr. Hakan Kaynak’a sorduk.
Hangi sınırlar aşıldığında aşırı uyku bir hastalık olarak tanımlanabilir?
Aşırı uykululuk hali, ciddi rahatsızlıklara neden olabilen önemli bir sorun olması gerekirken, genellikle günlük iş temposuyla veya başka sağlık sorunlarıyla ilişkilendirilip ciddiye alınmıyor. Birçok hasta uzun yıllar aşırı uykululuk halini normal olarak değerlendiriyor. Öğlen saatlerinde, akşam televizyon karşısında, yolculukta ve hatta işte veya direksiyon başında uyumayı normal kabul ediyor. Oysa bunların hepsi birer hastalık belirtisi. Genel yorgunluktan kaynaklanan uyku isteği ile Narkolepsi arasındaki fark nedir? Yorgunluk ve uyku halinin birbirleriyle karıştırılmaması gerekiyor. Yorgunluk, aşırı fiziki aktivite ile ortaya çıkan bir durum olup, dinlenmeyle geçiyor. Uyku apne sendromlu hastalarda olduğu gibi bazı uyku hastalıklarında yorgunluk ve uyku hali birlikte de olabilir. Ancak Narkolepsi’deki aşırı uyku hali kişinin öncesinde ve sürekli bir uyku hali yokken birdenbire uykusunun gelmesi ve uykusuna genellikle direnememesidir. Kısa süreli de olsa Narkolepsi’de uykular dinlendirici oluyor ve hasta kısa süre uyuduktan sonra kendini dinlenmiş hissediyor. Bu durumun hastalık kabul edilmemesi için doğru sınır, kişinin dinlenmiş uyanması ve gündüz hiçbir şekilde kendini uykulu hissetmemesi olarak tanımlanıyor. Aşırı uyku isteği bir hastalık mı? Öncelikle uykuya ait bazı terimleri tarif etmekte fayda var. Narkolepsi sendromunda aşırı uykudan bahsederken gece uykusunun aşırılığı söz konusu olmuyor. Narkolepsi sendromundaki aşırı uykululuk, kişi herhangi bir uyku hali hissetmezken aniden gelen ve gündüz saatlerinde ortaya çıkan uyuma isteği ve dayanılmaz bir uyku halidir. Uyku atakları, uyku için uygun ortamlarda daha sıklıkla olabildiği gibi, taşıt kullanırken gibi uygunsuz ortamlarda da gelebiliyor. Uykuda solunum durması gibi uykunun kalitesini etkileyen durumlarda da gece uykusunun uzaması, gece uykusundan dinlenmemiş uyanma gibi aşırı uykululuktan bahsedilebilecek hastalıklar var. Ancak böyle nedenlerle ortaya çıkan aşırı uykululuk halini ayrı bir kategoride değerlendirmek gerekiyor. Sonuç olarak, hasta eski uyku süresinden daha uzun süre uyumak zorunda kalıyor, uykusundan dinlenmemiş olarak uyanıyor ve bunların hiçbiri olmaksızın gündüz uykusuzluktan şikayet ediyor veya gündüz ani uyku isteğinden yakınıyorsa, bu hali kesinlikle bir uyku hastalığının belirtisi olarak ele alınmalı.Kaynak: Diyarbakır Söz