Kronik seyirli sistemik bir hastalık olan Romatoid artritte, tekrarlayan eklem iltihaplarının yanısıra eklem kapsülü ve tendon iltihapları sıklıkla görülür. İç organ tutulumları özellikle göz, akciğer, deri, kalp ve damarlar, kas ve sinir sistemi gibi pek çok organda görülebilir.
Uzman Dr. Süheyla Ertaş, sıklıkla 35 yaşından sonra ortaya çıkan hastalığın kadınlarda görülme oranının erkeklerden daha fazla olduğunu kaydederek, şunları söyledi:
ÇÜRÜK DİŞ DAVETİYE ÇIKARIYOR
Romatoid artritin oluşmasında genetik ve çevresel pek çok faktörün rol oynadığı düşünülmektedir. Çevresel faktörler içerisinde beslenme alışkanlıkları ve obezite, şeker hastalığı, aşırı miktarda sigara ve alkol tüketimi sayılabilir. Ayrıca tekrarlayan viral ve bakteriyel enfeksiyonlar, özellikle diş, bademcik ve safra kesesi iltihaplarının romatoid artritin oluşmasında etkili olduğu tespit edilmiştir. Son yıllarda yapılan klinik araştırmalar tedavi edilmeyen çürük dişlerin romatoid artritin ortaya çıkmasında etkili olduğunu göstermiştir.
İLK BELİRTİYİ ÇENEDEN VEREBİLİR
Romatoid artritli hastalarda eklem şikayetleri henüz ortaya çıkmadan halsizlik, bitkinlik, güçsüzlük, kas ağrıları gibi semptomlar görülmektedir. İlerleyen zamanlarda tekrarlayan eklem ağrıları, şişlikler, hareket kısıtlılığı ve güç kaybı ortaya çıkar. Ağrı ve şişlikler özellikle parmak eklemlerinde, el bileklerinde, ayak bileklerinde ve ayağın ön kısmında, ayak parmaklarında sıklıkla görülmekle beraber dirsek, omuz, diz ve kalça eklemi tutulumu da oldukça sık görülmektedir. Hastalığın ilk ortaya çıktığı dönemlerde çene eklemi tutulumu nedeniyle çenede ağrılar oluşabilir.
HAREKETSİZLİK AĞRILARI ŞİDDETLENDİRİYOR
Hastaların pek çoğu ağrılarının dinlenme esnasında şiddetlendiğini ve hareket ettiklerinde azaldığını söylerler. Özellikle sabahları eklem ağrıları yoğun hissedilir ve hastalar eklemlerinde hareket zorluğu ve sertlik hissederler. Sabah sertliği parmak eklemlerinde çok sık görülür ve hastalar parmaklarını hareket ettirdiklerinde sertliğin azaldığını farkederler. Ayrıca ellerde ve parmaklarda güç kaybı da olabilmektedir. Özellikle hastalığın alevlendiği dönemlerde hastalar için kahve fincanını tutmak bile güçleşir, elleri ve parmakları kapatmak imkansızlaşır. Tedavi edilmeyen ya da tedaviye yanıt alınamayan hastalarda ilerleyen zamanlarda el parmaklarında şekil bozuklukları ortaya çıkabilir.
ŞİKAYETLER 6 HAFTAYI GEÇERSE...
Eklemlerde uzun süren ya da tekrarlayan ağrılar, şişlikler ve hareket kısıtlılığı varsa romatolojik değerlendirme gereklidir. Özellikle 6 haftadan daha uzun süren ve birden fazla eklemde görülen ağrı ve şişlikler romatoid artrit şüphesi ile araştırılmalıdır.
SADECE EKLEM HASTALIĞI DEĞİL
Romatoid artrit sistemik hastalıklardandır. Yani eklem şikayetlerinden başka diğer organlarda da çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir. Örneğin deride romatizmal noduller oluşabilir. Bu noduller en çok el parmak eklemleri çevresinde ve dirsek ekleminde görülmektedir ve ağrılı değillerdir. Yine parmak uçlarında morarmalar ortaya çıkabilir. Ayrıca Romatoid artritli hastalarda Polinoropatı ve Karpal Tünel sendromu da görülebilir. Bu hastalar özellikle parmaklarda uyuşmadan yakınırlar. Özellikle ellerde uyuşma, karıncalanma ve güç kaybı ile birlikte baş ve boyun ağrısı ve boyun hareketlerinde kısıtlılık varsa boyun omurga eklemlerinde Romatoid artrit tutulumundan şüphelenilir. Bu durumda cerrahi müdahale gerekebilir. Akciğerlerde romatizmal noduller ve fıbroz dokusu oluşumu ve akciğer zarında sıvı birikimi görülebilmektedir. Romatoid artrit damar sertliği olarak da bilinen aterosklerozu hızlandırır, özellikle tedavi edilmeyen vakalarda ateroskleroz sebebiyle kalp krizi ve felce yol açabilir.
SİGARA İYİLEŞMEYE EN BÜYÜK ENGEL
Romatoid artrit kronik bir hastalıktır, ancak etkili bir tedavi ile çok iyi kontrol altına alınabilir. Özellikle erken teşhis edilebilen ve tedaviye zamanında başlanan vakalardan çok iyi sonuçlar alınabilir ve bu hastaların yaşam kalitesi çok fazla değişmez. Romatoid artrit tedavisinde hastanın gösterdiği çaba en önemli faktörlerden biridir. Tavsiye edilen tedavilere düzenli olarak devam etmek çok önemlidir. Aynı zamanda hastanın hayat kalitesi ve alışkanlıkları da tedaviyi etkiler. Örneğin sigara hem eklem iltihaplarını kötüleştirir, hem de hastalığı kontrol altına alan ilaçların etkisini azaltır. Bu nedenle Romatoid artritli hastalar kesinlikle sigara içmemelidirler. Ayrıca beslenme alışkanlıkları da önemlidir. Sebze ve meyveden zengin beslenme tarzı iltihabın oluşmasını engelleyici özellik taşıdığından hastalığın seyrini olumlu etkiler. Hastanın düzenli olarak spor yapması da hareket kısıtlılığının önlenmesi açısından önemlidir.
Kaynak: Diyarbakır Söz
