Otizm spekturum bozukluğu anne karnında , doğumdan hemen sonra ya da genetik özellikler sebebi ile sözel olan yada sözel olmayan iletişimde ,sosyal etkileşimde öz bakım becerilerinde bozukluğa yol açan , tekrarlayıcı davranışlar ve kısıtlıyıcı sosyal aktiviteye sebep olan bir beyin gelişimini engelleyen bir rahatsızlıktır.
Fizyoterapist İmran Erkanat Toylan konu ile ilgili bilgiler verdi. Spektrum denmesinin sebebi hafif takıntılı davranışlardan konuşma ve öğrenme bozukluğuna kadar geniş bir yelpazeyi kapsamasıdır.
Son yıllarda yapılan araştırmalarda prematüre bebeklerin uzun dönem takiplerinde otizm spektrum bozukluğuna ait belirtiler tespit edilmiştir.
Bobath terapisti- duyu bütünleme terapisti ve Uz. Fzt. İmran Erkanat Toylan sözlerine şöyle devam etti.
Yaşamın ilk 3 yılı hatta ilk bir yılında belirtileri gözlemlenmektedir. Dikkatli yapılan gözlemler bebeklerde sosyal iletişime ait, soyut düşünmedeki zorlukları, tekrarlayıcı davranışları tespit edebilmektedir. Hareket becerisinde yavaşlık olabildiği gibi normal hareket becerisine sahip ancak sözel olan ve sözel olmayan iletişimde bulgular verebilir. Genelde aileler 2 yaşında konuşamadığı için bir arayış içine girerler. Ailelerin çoğunda hikayelerini dinlediğimizde iletişime ait ve takıntılı davranışlara yönelik oldukça ipucu verirler.
Yaşamın ilk bir yılı içindeki erken belirtileri;
*ilk 3 ay içinde göz kontağının olmaması
*sosyal gülümsemenin olmaması
*oyuncaklara ilginin azlığı ya da olmaması
*sakinleştirilmekte zorlanılan bebekler
*ce-ee gibi oyunlara karşı tepkisizlik
*yüz mimiklerini ve jestleri taklit etme becerisindeki yetersizlik- yoksunluk
*babıldama- agulamanın olmaması
*ismi seslenildiğinde tepki vermeme
*oyunu çeşitlendirememe, sürekli aynı oyuncak üzerine yoğunlaşma
1-3 yaş arasındaki belirtiler;
*aynı kiyafeti yada benzer kıyafeti giymek isteme, farklı dokudaki materyallere karşı hassasiyet
*yemek yeme ile ilgili sorunlar
*çevreye karşı ilgisizlik
*akıcı konuşmanın olmaması
*iletişimi başlatamada ve kendini ifade etmede yaşanan zorluklar, bunlara bağlı olarak agresif davranışlar
İlk 3 yaş içinde başlanan erken tanı ve eğitim süreci çocuğun sosyal hayata adaptasyonu sağlamak ve öğrenme becerilerinin geliştirilmesi açısından çok önemlidir.
Tedavi süreci içinde çocuğun yapılan değerlendirmesi çerçevesinde tamamen bireysel hazırlanmış yoğun bir eğitim planıyla oyun terapisi, duyu bütünleme, uygulamalı davranış analizi temelli terapi yöntemleri ile çocuğun bilişsel, duyusal ve fiziksel olarak desteklenmesi önerilir.
Kaynak: Diyarbakır Söz
