Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, bugün yapılacak olan referanduma saatler kala Erbil'in Priman ilçesinde kameraların karşısına geçti. Birçok televizyonun canlı verdiği ve İngilizce tercüme yapılan toplantıda Kürtçe konuşan Barzani, açıklamalarda bulundu. Barzani, Irak'la ilişkileri iki dönemde değerlendirebileceklerini, birinci dönemin Saddam döneminde olduğunu, ikinci dönemin ise 2003'ten sonraki dönem olduğunu ifade ederek, şunları söyledi:
"Kürdistan halkına karşı katliam, jenosit, faili meçhuller ve kimyasal saldırılar yaşandı. 4 bin 500 köyümüzü yok ettiler. Yeni, demokratik ve federal bir Irak inşa etmek için çabaladık. Kürtler olmazsa, Musul, Ninova, Enbar ve Diyala'da yenileceklerdi. 2003'te yeni bir süreç başladı. O zaman ümitliydik ve birlikte yaşam kültürünün benimsendiği federal bir Irak'ın kurulması için çalıştık. Yönetimin simaları değişti ancak, zihniyetleri değişmedi. Üzerinde anlaştığımız devleti mezhep devletine dönüştürdüler. Ortaklık hukuku uygulanmadı. Anayasa çiğnendi ve 140 maddenin gerekliliği yerine getirilmedi. Peşmergeye tek fişek göndermedikleri gibi, maaş ve bütçeyi de kestiler. Kürdistanlıları yok sayma retoriğini terk etmediler. Tüm bu sorunların çözümü için çok çabaladık. Ama, Bağdat bunu kabul etmedi. Bunların sonucunda çabalarımızın sonuç vermediğini gördük ve tüm tarafların desteğiyle referandum kararı aldık."
'REFERANDUM SINIRLARIN BELİRLENMESİ DEĞİLDİR'
Mesut Barzani, 25 Eylül'de yani yarın referanduma giderek kararlarını vereceklerini de belirterek, "Halkının görüşüne başvurmak çözüm için en iyi yoldur. Ama, onlar tehdit ve emrivaki yolunu benimsemeye devam ediyorlar. Tehdit diliyle karşı karşıya kaldık, ama bunda ne günahımız var. Bir halk kararını verecek. Jenosit ve katliamlarla karşı karşıya kalırken, kimse ses çıkarmadı. Şu kanaate vardım; bağımsızlık felaket ve katliamların önüne geçecek. Referandum Kürdistan halkının görüşünü ortaya koyması için birinci yoldur. Bu adımdan sonra uzun soluklu bir yola girilecek. Yarın demokratik bir süreç başlayacak. Referandum sınırların belirlenmesi değildir. Bağdat'la diyalog ve müzakereler devam edecek. Peşmerge ile Irak güçlerinin DEAŞ'a karşı mücadeledeki işbirliği devam edecek ama, eğer onlar kabul ederse. Bağdat'a 1-2 yıl gereken zamanı vermeye hazırız. Asla başarısız ortaklığı görüşmek üzere Bağdat'a geri gitmeyeceğiz. Bundan sonra Bağdat ile diyaloğumuz iki iyi komşu olmak esasında olacak. İki millet arasında bir çatışma ve gerginliğe asla izin vermeyeceğiz. Son 25 yıl gösterdi ki kimseye tehdit değiliz. Hedef; demokratik, modern ve herkesi kuşatan bir devlet inşa etmek. Halk yarın sukünet içinde sandıklara gitsin. Referandumun uluslararası standartlara uygun bir şekilde geçmesini sağlayın" diye konuştu.
'TÜRKİYE VE İRAN DOSTLUK ELİNİ ÇEVİRSE DE ELİMİZİ UZATMAYA DEVAM EDECEĞİZ'
Basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani, ileride karanlık bir gelecekle karşılaşmaktansa, her türlü riski göze alma kanaatine vardıklarını, son 25 yılda Türkiye ve dünya için, barış ve istikrar kaynağı olduklarını da kanıtladıklarını söyledi. Referanduma tepkilerin sertleştiğini ancak şimdiye kadar prensipte hiçkimsenin referanduma karşı olduğunu duymadıklarını söyleyen Barzani, "Bağımsız olmak istediklerinden dolayı milletin cezalandırılması doğru değil. İran ve Türkiye ile dostuz, onlara dostluk elini uzatıyoruz. İran ve Türkiye, dostluğu geri çevirse de biz onlara dostluk elini uzatmaya devam ederiz. BM, genelde bütün olaylarda arabulucu olmayı seçiyor. 26 Eylül'de tepki göstermesi halinde, Irak'a karşı bir tepki göstermeyeceğiz, onlara fırsat tanıyacağız. Irak'ın Enfal siyasetine dönmesi halinde ise, başka kararlarımız olacak" dedi.
'KENDİ TOPRAKLARIMIZDA NE TANK NE TOP GÖRDÜK'
TSK'nın bağımsızlık referandumuna mesaj olarak değerlendirelen Habur Sınır Kapısı'ndaki askeri tatbikatı ile ilgili bir soru üzerine Mesut Barzani, "Türkiye'nin kendi topraklarında ne yapacağı bizi ilgilendirmez. Biz kendi topraklarımızda ne tank ne de top gördük. Biz Türkiye'nin iç meseleleri ile değil kendi iç meselelerimiz ile ilgileniyoruz. Bunu istemeyiz ama sınır kapatılırsa herkes zarar görür. Sınırların kapatılmamasını ümit ediyoruz. Çünkü herkes bundan zararlı çıkacak" diye konuştu.
Irak Başbakanı Abadi ile dost olduğunu ve onun kalbini kırmak istemediğini söyleyen Barzani, "Kürdistan siyasi liderliği ve Kürdistan halkı, yarın referandumun yapılmasına karar verdi. Abadi ile aram iyi ve o benim dostum, onun kalbini kırmak istemem. Bundan sonra Irak'ın komşusu olduğumuzu söyledim. Irak’la şiddet ihtimalini düşünmüyoruz ve buna tahammülümüz yok. Şiddet sorunları çözmüyor, sorunları anlaşarak çözmemiz lazım. Uluslararası toplumun, bir milletin bağımsızlığına karşı çıkacağını zannetmiyorum. Uluslararası toplum, 26'sında bağımsızlık isteyen bir milleti izole ediyorsa, kendi bileceği iş. İran’ın, Kürdistan Bölgesi'ne hava sahasını kapatması kendi kararıdır. Ayın 26'sından sonra kimin destek çıktığını ve kimin karşı çıkacağını bekleyip, göreceğiz" dedi.
'KERKÜK'TE İSTEYEN OY VEREBİLİR, İSTEYEN BOYKOT EDEBİLİR'
Mesut Barzani, Kerkük'te referandum yapılmasına yönelik tepkiler olduğuna dair sorular üzerine ise "Kerkük'te referanduma karşı çıkılmasını anlayamıyorum. Kerkük'te isteyen oy verebilir, isteyen boykot edebilir. Eğer birileri Kerkük'te peşin olarak, fitne çıkarmaya karar vermişlerse yanıtlarını alacaklar. Kerkük'te kışkırtıcı olaylara karşı sükunetlerini korumaları için güvenlik güçlerine talimat verildi. Bazı Türkmenler kararı boykot ederken, birçok Türkmen de yarın oy kullanacak. Bize saldırsalar bile biz onlara saldırmayacağız. Kerkük'e saldırmak çok kolay bir şey değil. Kerkük'e askeri müdahale gibi akıl karı olmayan bir girişimin gerçekleştirileceğini sanmıyoruz. Bölgede yeni bir savaşın çıkması kimin çıkarına? Umarım bu aşamaya gelmez, yoksa farklı bir dünya oluşacak. Biz kararımızı verdik, diyalog kapılarımızı kapatmayacağız. Diyalog kapısını açmazsa niyeti ortaya çıkacak, o zaman herkes kendi evine. Vakit çok geç artık; Bağdat'ın, anayasayada üzerinde anlaştıklarımızı uygulaması için 14 yıl bekledik. Artık müzakereler bağımsızlığa nasıl ulaşacağımız üzerinde olacak" dedi.
"BİZ HENÜZ BAĞIMSIZLIK İLAN ETMEDİK, YARIN REFERANDUM YAPACAĞIZ"
Yaklaşık 2.5 saat süren basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Barzani, DEAŞ saldırılarından sonra peşmergenin kurtardığı bölgelerin büyük bir bölümünün kendi toprakları olduğunu savundu. Barzani, referandum ile ilgili Kürdistan halkının geleceği ile ilgili karar vereceğini belirterek şöyle konuştu:
"Referandum ile tartışmalı bölgelerin sınırları belirlenmeyecek. Şengal ve diğer bölgelerin halkı, kendi kararını verecek. Dünya ülkelerinin tavırlarının gelecekte nasıl olacağını görmek istiyoruz. Dünya ülkelerinin, insani değerleri koruyan Peşmergenin kanına saygı duymasını beklerdik. Dünya ülkelerinin, şehit Peşmergelerin ailelerinin kaderini tayin etme hakkına karşı olmasını anlayamıyorum. Kürdistan halkı geleceği ile ilgili karar verecek. Bu karar ile biz kimsenin toprağını işgal etmiyoruz, hiç kimseye bir zarar vermiyoruz. Eğer özgürlük ve bağımsızlık kötü bir şey ise, Avrupa ülkelerinde yılda bir kaç kez bunun için neden referandum yapılıyor? Neden başkaları için helal, ancak Kürtler için haram? Şiddete asla müsaade etmeyiz. Biz henüz bağımsızlığı ilan etmedik, yarın referandum yapacağız. Uluslararası toplumun yılbaşında, İslam aleminin de Ramazan Bayramı’nda gelip bize bağımsızlığı hediye etmesini beklemeyeceğiz. 100 yıldır dünyanın bize bağımsızlığımızı vermesini bekledik ama olmadı. Bu yüzden biz kendimiz bu hakkımızı elde edeceğiz. Diğer parçalardaki Kürtlerin sorunlarının o ülkeler ile ve kendi şartları içerisinde çözmelerini umut ediyoruz."
Kaynak: Diyarbakır Söz