90’lı yıllarda kentin en işlek tarihi cadde ve meydanlarının altına inşa edilen yeraltı çarşıları şimdilerde ilgisizlik nedeniyle kaderine terk edilmiş durumda. Selahaddini Eyyübi, Celal Güzelses, Turgut Özal ve Ofis yeraltı çarşılarında faaliyet gösteren dükkanlarda kalan esnaflar siftah yapamamaktan şikayet ederken, sorunlarının çözümü için yerel yönetimler ve devlet yetkililerinden yardım istedi.
TAPUSUZ YERALTI ÇARŞISI !
Söz Haber, 4 yeraltı çarşısındaki esnafa mikrofon uzatarak, sorunlarını ve önerilerini dinledi. Selahaddini Eyyubi Yer altı Çarşısında 24 yıldır esnaflık yaptığını belirten Sadun Özdemir, çarşı içindeki dükkanların tapusunun bulunmadığını söyledi.
Çarşının sahipsizliğinden ve yetkililerin ilgisizliğinden yakınan Özdemir, “Burada mülk almışım ama buranın tapusu yok. Müteahhit belediyeye burayı yüzdelik olarak vermiştir. Daha önceki belediye yönetimlerine gittik. Sorunlarımıza çözüm bulamıyoruz. 24 yıldır sabrediyoruz. Şuan ki belediye yönetimiyle de istişare halindeyiz. Milli Emlak ile sorunumuza çözerek, tapularımızı verecekler. Burası şuan bile yıkılıp, dökülüyor. Zabıtalara zaman zaman söylüyoruz, ilgilenmiyorlar. Bu çarşı Diyarbakır’ın en önemli meydanının altında. Başka memleketlerde bu tür çarşılara sahip çıkıyorlar. Burası sahipsiz. Şehrin sur içi dışına doğru büyümesiyle ve yeni AVM’lerin açılmasıyla bizi etkiledi. Biz onlarla mücadele edemiyoruz. Vatandaş artık buralara gelmiyor. Günlük kazancımız olmuyor. Buraya gelip sabırla bekliyoruz. Sur olaylarında burada 3-4 ay kapalı kaldık. Bu bizi çok etkiledi. Burası eskiden daha kalabalıktı. Üstte büfeler ve otobüs durağı vardı. Ama o zaman ki belediye bunları yıktı” dedi.
“TAPUMUZU VERSİNLER”
Çelebi Şahin de, çarşıda uzun zamandır siftah yapamadıklarını belirterek, “Bende burada 24 yıldır esnafım. Sorunlarımız çok. Ama yinede yeni gelen belediye yönetimi eski yönetimlere nazaran bizi daha çok dinliyor. Şuan Gazi Caddesi ve Melikahmet Caddesinde yenileme çalışmaları yapıyorlar. Bizim yeraltı çarşısına da bir el atmalarını istiyoruz. Çarşının girişlerini yapsınlar, tapumuzu versinler. Burada iş olmuyor artık. Sabah gelip siftah yapmadan kapatıyoruz” diye konuştu.
“YEREL YÖNETİME PROJE SUNMAMIZ GEREKİYOR”
Mehmet Ali Şahin ise, her yağmur yağışı sonrasında sıkıntılar çıktığını aktararak, “Çarşımızda yağmur yağdığında tavan akıyor. Eski belediye yönetimlerde bunları ilettik. Hiçbir şekilde yardımcı olmadılar. 15 yıldır bu sorun çözülmüyor. Ama bu yeni gelen kayyumdan beklentilerimiz daha fazla. Yardımcı olacaklarını söylediler. Buranın müşteri potansiyeli her geçen gün düşüyor. Buranın 5-10 yıldır eski havası yok. Buranın sütü defalarca tadilata uğradı. Hepside başarısız sonuçlandı. Bizim de aslında çarşı yönetimi oluşturup, yerel yönetime proje sunmamız gerekiyor. Onlarında desteğiyle güzel şeyler olur. Çarşının ayrıca girişlerinde kapı sorunumuz var. Tapu sorunumuz var. Dam akıtıyor” şeklinde konuştu.
“BURANIN OTOPARKA ÇEVRİLMESİ GEREKİR”
Çarşının artık iş yapmadığını ve yıkılarak yerine otopark yapılması önerisinde bulunan Mesut Kılıç da “Yeraltı çarşıları Diyarbakır’da tamamıyla öldü. Alışveriş merkezleri kurulduktan beri biz siftah etmekte zorluk çekiyoruz. İnsanlarımızın büyük çoğunluğu alışveriş merkezlerine gidiyor. Bu konuda belediye ve devlet yetkililerinin yeraltı çarşılarıyla ilgili herhangi bir tasarrufları da yok. Çarşımız merkezi bir yer olmasına karşın insanlar yer altı çarşısına gelmiyor. Yer altı çarşımızın üstü işportacılardan geçilmiyor. Esnaf siftah etmekte zorlanıyor. Sabah dükkanının açıyor fakat akşam siftahsız eve gidiyor. Müşteriler artık buraya gelmiyor. Burası bitmiş. Esnaf çok perişan ve mağdur. Buranın yeniden rehabilite edilmesi gerekir. Burası 6 bin 950 metrekaredir. Buranın tamamıyla otoparka çevrilmesi gerekir diye düşünüyorum” dedi.
“KADERİNE TERK ETTİLER”
Çarşının canlanması için reklamın önemine değinen Ömer Akyıldız, “Çarşı bitmiş durumda kimsenin geldiği yok terk edildik bunu yerel yönetimlere bağlıyorum. Kaderine terk ettiler. Düzelmesi için restore edilmesi ve reklam yapılması gerektiğini düşünüyorum. Esnaf arkadaşlarında reklam konusunda destek vermeleri gerektiği kanısındayım. Yaklaşık on beş gündür günü siftahsız kapatıyorum” diye konuştu.
“ESNAF OLARAK BATMIŞ DURUMDAYIZ”
Burhan Balcan da çarşı esnafının zor durumda olduğunu kaydederek, “Eski belediye çalışanı ve yer altı çarşısında esnaflık yapıyorum. Esnaf olarak batmış durumdayız. Hepimiz icralığız. Belediye başkanı gelip bize söz verdi size yardımcı olacağım dedi ama maalesef gitti bir daha da gelmedi. Ekonomik olarak zaten çökmüşüz bunun yanı sıra çarşı pislik içinde kokudan dolayı iş yerlerimizde oturamıyoruz. Belediyenin bu duruma çözüm getirmesi gerek. Cebimizde çay parası bulamıyoruz. Günlerimizi simit yemekle geçiriyoruz” şeklinde konuştu.
Sur olayları sırasında çok etkilendiklerine dikkati çeken Mehmet Yardım, “Sur olayları döneminden şimdiye kadar esnaflar aşırı derecede zarar görmesinden dolayı buradaki esnafların birçoğu iflas ile karşı karşıya kalmakta. Sur olayları zamanında, hiçbir esnaf dükkan açamıyordu pasajın içinde belediyeye ait birkaç dükkan olmasına rağmen belediyenin buraya herhangi bir katkısı olmadı. Esnafların kira borçlarını silme talebi vardı ama belediye onu da karşılamadı. Dükkanların bir çoğunun belediye ait olmasına rağmen buraya bir tadilat yapılmıyor. Geçmiş dönemde zaten sorunlarımız çoktu, yeni kayyum döneminde de sorunlarımız giderilmedi. Mağduriyetimizin giderilmesini esnaf ile ilgilenilmesini istiyoruz.Üst taraf işlek olduğu halde alt tarafa gelen müşteri yok.Girişteki merdivenler ve pasajın bakımsızlığı da müşteri gelmesini olumsuz etkiliyor” dedi.
“MÜŞTERİ ÇARŞIYI GÖRÜNCE KAPALI SANIP GELMİYOR”
Celal Güzelses yer altı çarşısındaki esnaflardan Abdülhakim Özdemir de “Gerek Çevre ve Şehircilik Bakanlığı olsun gerekse belediyemiz olsun pasajı düzenleyeceklerini söylediler. Düzenleme şöyle dursun bir havalandırması bile yok şuan. Müşteri çarşıyı görünce kapalı sanıp gelmiyor. Halbuki çarşı açık, bu durum bizi oldukça olumsuz etkiliyor” diye konuştu.
“SABİT MÜŞTERİLERİMİZ DIŞINDA MÜŞTERİ BULAMIYORUZ”
Çarşıya sabit müşterilerin geldiğini söyleyen Mehmet Hacı Eryavuz, “Belediye bizimle toplantı yaptı girişi kapatınca size havalandırma yapacağız klima yerlerini, boya badana, kapıların girişlerini yapacağız dedi. 7 ay oldu yıkıp gittiler kimse buraya uğramıyor bile. Olağan üstü haldir diye vatandaşa esnafa böyle mi yapmaları gerekiyor. Bunu denetleyen gelip soran kimse yok. İki kapıyı yıkmışlar 7 aydır kimse ilgilenmiyor. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 4-5 sene önce pasaja gelip burayı yıkacağız boşaltın diye yazılı bir kağıt astı esnaflarda boşatıp başka yerlere gittiler fakat yıkım olmadı. Çevre ve Şehircilik Bakanı geldi biz kendisine durumu izah ettik bakanda bize ben değilim ben yeni geldim dedi. Pasaja ne yapacaklarsa yapsınlar ama biran önce yapsınlar bizde kurtulalım burası insansız bu şekilde olmaz. Sabit müşterilerimiz dışında müşteri bulamıyoruz” dedi.
Çarşının girişlerindeki sorunlara değinen Haci Enis Erdaş ise, “21 Yıllık esnafım. Çevre ve şehircilik bakanı bize pasajı Hz Süleyman Camii gibi yapacaklarını söyledi. Geldiler merdivenlerimizi yıktılar 3 tane kapımız açık 7 ay oldu kapı yok bekçimiz sabaha kadar kapıların önünde nöbet tutuyor hırsızlardan dolayı. Biz burada mağduruz kimse gelip halimizi sormuyor” şeklinde konuştu.
Kaynak: Diyarbakır Söz
