Newroz 'un kelime anlamı gün ışığı demektir. Newroz kutlamaları Kürtler , Farslar, Zazalar, Azeriler, Anadolu Türkleri, Afganlar, Arnavutlar, Gürcüler, Türkmenler, Tacikler, Özbekler, Kırgızlar ve Kazaklar tarafından kutlanan geleneksel doğanın uyanışı ve bahar bayramıdır.
Newroz, İran ve Bahai takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. Günümüz İran'ında her ne kadar İslami bir kökeni olmasa da bir şenlik ve bayram olarak kutlanır. Türk toplulukları ve Kürtler Newroz 'u 21 Mart 'ta kutlarken bazı ülkeler 22 veya 23 Mart'ta kutlarlar.
NEVRUZ İÇİN KÜRTLER'İN İNANCI
Newroz Zerdüştlük ve Bahailer için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. Kürtlerde, Newroz bayramının Fars mitolojisindeki Demirci Kawa Efsanesi ‘ne dayandığına inanılır.
Birçok Kürt şair ve yazarın da eserlerinde yer alan Newroz’u Kürtler 21, 22 ve 23 Mart'ta kutlarlar. Kürt yazar Musa Anter'e göre Newroz aslında Kürtlerde ilk başlarda 31 Ağustosta kutlanıyordu ancak daha sonra Arap Takviminin kabul edilmesiyle bu kutlamalar Mart ayına kaymıştır.
DEMİRCİ KAWA EFSANESİ NEDİR?
Kürtlerde Newroz’un Demirci Kawa Efsanesi'ne dayandığına inanılır. Kürt mitolojisindeki Kawa efsanesine göre, günümüzden 2500 yıl öncesinde Zuhak (Bazı kaynaklara göre Dehak) adında Asurlu çok ama çok zalim bir kralın altında yaşayan Kawa adında bir demirci vardı. Bu kral tam bir canavardı ve efsaneye göre her iki omuzunda da birer yılan bulunuyordu.
Her gün bu iki yılanı beslemek için Kürtlerden iki genci sarayına kurban olarak getirtip aşçılarına bu iki çocuğu öldürtüp beyinlerini yılanlarına yemek olarak verdiriyordu. Aynı zamanda bu canavar kral ilkbaharın gelmesini de engelliyordu.
En sonunda bu zulümden bıkan ve bir şeyler yapmak isteyen Armayel ve Garmayel adlı iki kişi kralın sarayına mutfağa aşçı olarak girmeyi başarırlar ve Kralın yılanlarını beslemek için beyinleri alınarak öldürülen çocuklardan sadece birini öldürüp diğerinin gizlice saraydan kaçmasına yardımcı olurlar.
Böylece ellerindeki bir insan beyni ile kestikleri bir koyunun beynini karıştırarak yılanlara vererek her gün bir çocuğun kurtulmasını sağlamış olurlar. İşte bu kaçan kişilerin Kürtlerin ataları olduğuna inanılır ve bu kaçan çocuklar Kawa adlı demirci tarafından gizlice eğitilerek bir ordu haline getirilirler.
Böylece Kawa'nın liderliğindeki bu ordu bir 20 Mart günü zalim kralın sarayına yürüyüşe geçer ve Kawa kralı çekiç darbeleri ile öldürmeyi başarır. Kawa etraftaki tüm tepelerde ateşler yakar ve yanındakilerle birlikte bu zaferi kutlarlar. Böylece Kürt halkı zalim kraldan kurtulmuş olur ve ertesi gün ilkbahar gelmiş olur.
HABER MERKEZİ
Kaynak: Diyarbakır Söz
