Hakkari Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğünce ketin farklı noktalarındaki maden yatakları ile mevcut madenlerin potansiyelinin detaylı araştırılması ve çıkarılan madenlerden daha fazla katma değer elde etmek için "Maden Zenginleştirmesine Yönelik Altyapı İnceleme Fizibilite Projesi" hazırlandı.
Proje kapsamında kente gelen Türkiye Kurşun, Çinko Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Öztürk ile İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Jeoloji Mühendisliği Bölümü Maden Yatakları Jeokimya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nurullah Hanilçi, Üzümcü köyü yakınında bulunan özel şirkete ait maden tesisini inceledi.
"İzabe tesisi yapılması gerekiyor"
Hakkari Valisi İdris Akbıyık, kentin maden yatakları bakımından zengin bir yapıya sahip olduğunu söyledi.
Kentte bir maden firmasının faaliyet gösterdiğini anlatan Akbıyık, şöyle konuştu:
"Buradan çıkarılan madenler İran'a ihraç ediliyor. İran'da işlendikten sonra ülkemize satılıyor. Burada çıkarılan ham maddeyi ucuza satıyoruz. Hem ülkemize artı değer ve maddi kazanç sağlaması açısından hem de Hakkari'nin ekonomisine katkı sağlaması ve işsizliği azaltması açısından burada çıkan madenler için Türkiye'de bulunmayan izabe tesisi yapılması gerekiyor. Bu anlamda gerek özel sektör gerekse de kamu kurumlarıyla görüşmeler yapıyoruz. Bu alanda çeşitli üniversitelerden hocalarımız alanda araştırmalar yapıyor."
Prof. Dr. Öztürk ise Hakkari bölgesinin Türkiye'de kurşun ve çinko üretiminde ayrı bir yeri olduğunu söyledi.
Kayseri, Konya ve Adana'da da kurşun ve çinko maden yataklarının bulunduğunu belirten Öztürk, "Türkiye'de bugün yaklaşık 900 bin ton çinko üretimi var. Bunun 100 bin tonu buradan çıkıyor. Demek ki her 9 ton çinkonun 1 tonu Hakkari'den çıkıyor. Bu bölgedeki madenler diğer bölgelerdekine göre daha büyük gözüküyor. Bunların devamlılıkları çok daha uzun. Buradan Şırnak'a kadar yaklaşık 110 kilometre atlaya atlaya devam eden yataklar görüyoruz." ifadesini kullandı.
"Burayı 15 yıldır araştırıyoruz"
"Bu cevherleri bu bölgede kurulacak bir izabe tesisinde işleyip metal haline dönüştürebilir miyiz, tabii ki bu mümkün." diyen Öztürk, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Ne var, ne kadar var, bunu belirleyeceğiz. Bunların hepsinin cevher özelliğini sondajlarla net olarak saptayıp özelliklerini, ekonomikliğini saptayıp burada buna göre fabrika kurmamız lazım. Bu bölgedeki cevherleri biz uluslararası camiada tanıttık. Burayı 15 yıldır araştırıyoruz. Eylül ayında burada bir çalıştay düzenleyeceğiz. Hep beraber buranın fotoğrafını Türkiye'ye, toplumumuza yaymak istiyoruz. Çok özel bir bölge burası. Yüksek dağlarda pırıl pırıl atmosferde keşfedilmeyi bekleyen bir coğrafya var. Zap Suyu kenarında buradaki şirketin kurduğu laboratuvar var. Kurşun, çinkonun ölçümlerini yapıyorlar. Bu, burası için bir hayaldir aslında. Buradaki madenlerin ve madenciliğin son durumu ile ilgili tespitlerimizi raporlayacağız."
Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü Murat Koca da projenin fizibiliteye yönelik olduğunu bildirerek, "Buradaki tesisleri, ocakların teknolojik altyapısını inceleyeceğiz. Buradaki potansiyeli tespit edip, mevcut potansiyelin böyle bir tesisin kurulmasına ihtiyaç duyup duymadığını bilimsel verilerle ortaya koymayı amaçlıyoruz. Bu anlamda MTA'yı da harekete geçirmek istiyoruz." ifadesini kullandı.
Kaynak: Diyarbakır Söz