İstanbul'un uluslararası finans merkezi olması amacıyla, büyük ölçekli fonların Türkiye'ye çekilmesi için vergi teşviki yapılıyor.
Amme Alacaklarının Tahsiline ilişkin Kanun ile bazı kanunlarda değişiklik yapan yasa tasarısı, Türkiye'de girişimciliğin geliştirilmesi amacıyla kurumların; tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kar payları, Kurumlar Vergisi'nden istisna bırakıyor.
Tasarıda, İstanbul'un finans merkezi olmasına yönelik düzenlemeler de yer alıyor. Bugüne kadar fon yönetim şirketlerinin Türkiye'de ofis açmalarına engel olarak görünen vergi düzenlemeleri değiştirilerek, durumun Türkiye için bir avantaj haline dönüştürülmesi, finans piyasalarının geliştirilmesi ve derinleştirilmesi amacıyla yabancı fonların Türkiye'den yönetimi teşvik ediliyor. Düzenlemeyle, İstanbul'un uluslararası finans merkezi olması yolunda da önemli bir adım atılması ve büyük ölçekli fonların Türkiye'ye çekilmesinin vergisel açıdan teşviki amaçlanıyor.
Bu amaçla, yabancı fonların, Sermaye Piyasası Kurulu'nca verilen portföy yöneticiliği yetki belgesine sahip tam mükellef şirketler aracılığıyla, organize bir borsada işlem görsün veya görmesin her türlü menkul kıymet ve sermaye piyasası aracı, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi, varant, döviz, emtiaya dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi, kredi ve benzeri finansal varlıklar ve kıymetli maden borsalarında yapılan emtia işlemlerinden elde ettikleri kazançları nedeniyle, portföy yöneticiliği yapanlar; söz konusu fonlar için daimi temsilci, bunların işyerleri de bu fonların işyeri veya iş merkezi olarak sayılmayacak. Bu kazançlar için beyanname verilmeyecek, diğer kazançlar nedeniyle beyanname verilmesi halinde bu kazançlar beyannameye dahil edilmeyecek.
Bazı kazançların beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine imkan tanınması suretiyle, uluslararası ekonomik rekabet açısından büyük önem taşıyan girişimcilik ve yurtdışı hizmet ihracatı teşvik ediliyor. Girişimciliğin teşvik edilmesi amacıyla; Türkiye'de kurulmuş veya kurulacak olan, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı içerisinde olan girişimci şirketlere kaynak tahsis eden girişim sermayesi yatırım fon veya ortaklıklarına sermaye koyan işletmeler için yeni bir teşvik getiriliyor.
Buna göre, beyan edilen gelirin yüzde 10'unu aşmamak şartıyla girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların, Gelir Vergisi matrahının tespitinde beyanname üzerinden indirilmesine imkan tanınıyor.
-İş merkezi yurtdışında olan müşteriler-
Yerleşim yeri, işyeri, iş merkezi yurtdışında bulunan müşterilere Türkiye'den verilen ve münhasıran yurtdışında yararlanılan mimarlık, mühendislik gibi hizmetlerin kazançlarının yarısı, vergi matrahından düşülecek.
Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişiler ile işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye'den verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmelerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın yüzde 50'sinin beyanname üzerinden indirilmesi imkanı getiriliyor. Bu hizmetler, yararlanıcısı yurt dışında olan ve uzaktan erişim imkanları kullanılarak verilecek hizmetler olacak.
Ayrıca, ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın yüzde 50'sinin de beyanname üzerinden indirilmesi mümkün olacak.
Bu hizmetlerin, fiziki olarak Türkiye'de verilmekle birlikte, yararlanıcısının yurtdışı yerleşikleri olması gerekecek. İstisna kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen hasılattan bu faaliyetler nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurları ve istisna kapsamına giren faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde, müşterek genel giderler ile müştereken kullanılan tesisat, makine ve ulaştırma vasıtalarının amortisman giderlerinden pay verilmesi sonucu bulunacak kazancın yüzde 50'si Gelir Vergisi'nden istisna tutulacak. Bakanlar Kurulu, yüzde 50 oranını, hizmet alanları itibarıyla sıfıra kadar indirmeye veya yüzde 100'e kadar artırmaya yetkili olacak.
-ibadethane yapımı için yapılan yardımlar-
İktisadi işletmeleri hariç olmak üzere, Türkiye Yeşilay Cemiyeti'ne makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımlar ile imar planında dini tesis alanı olarak ayrılan yerlerde ibadethane yapımına yönelik ayni ve nakdi yardımların, Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde beyanname üzerinden indirilebilmesi imkanı da getiriliyor.
Firmaların finansman ihtiyaçlarını borçlanma yerine öz kaynaklarıyla finanse etmelerini teşvik etmek amacıyla, yatırımın maliyetine eklenenler hariç olmak üzere, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının yüzde 10'una kadar kısmının, Bakanlar Kurulu'nca kararlaştırılması halinde, kazancın tespitinde gider olarak indirilemeyecek.
Varlık kiralama şirketlerince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan iratlar, vergi kesintisi kapsamına alınıyor.
Şans oyunlarını düzenleyen bayilere veya aracılarına yapılacak komisyon, prim ve benzeri ödemeler üzerinden Gelir Vergisi kesintisi yapılacak. Kesilecek vergiler, geçici vergi dahil Kurumlar Vergisi'nden mahsup edilebilecek.
-Büyük ölçekli yatırımlara vergi indirimi-
Tasarıyla, büyük ölçekli yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, Gelir veya Kurumlar Vergisi öngörülen yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar bölgelere göre değişen oranlarda vergi indirimi sağlanıyor.
Yeni teşvik paketindeki indirim illere göre 0-80 oranında olacak. Yatırıma katkı tutarının yüzde 50'sine kadar kısmı indirilebilecek.
Belirlenecek illerde, yatırıma başlama tarihinden itibaren hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının yüzde 50'sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli Kurumlar Vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranın her bir il grubu için yüzde 80'e kadar artırma veya sıfıra kadar indirme hususunda Bakanlar Kuruluna yetki veriliyor. Böylece yatırımcı, yatırımların tamamen bitirmeden teşvik unsurlarından yararlanabilecek.
Tasarıyla, yatırımcıları alternatif turizm alanlarına yönlendirmek amacıyla, organize sanayi bölgeleri ile Gökçeada ve Bozcaada'da yapılan yatırımların, Bakanlar Kurulu'nca belirlenen kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yapılacak turizm yatırımlarının yatırım desteklerinden daha avantajlı koşullarda yararlanmasına imkan tanımaya yönelik yasal altyapı da oluşturuluyor.
-Eski taşıtlar-
Hurdaya çıkarılacak yaşlanmış araçların vergi borçları siliniyor. Hurdaya çıkarılan araç yerine yeni araç alındığında KDV'den indirim yapılacak.
Model yılı 1985 ve daha eski olan taşıtların düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten 31 Aralık 2011 tarihine kadar bedelsiz olarak il özel idarelerine veya Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) Hurda İşletmesi Müdürlüğü'ne ait hurda müdürlüklerine teslim edilerek hurdaya ayrılmak suretiyle tescil kaydının silinmesi durumunda bu taşıtlar için taşıt sahipleri adına 2011 sonuna kadar tahakkuk etmiş ama ödenmemiş MTV ile bu vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve 28 Şubat 2009'a kadar tescil plakasına kesilen idari para cezaları silinecek.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mevcut olmayan veya motorlu taşıt vasfını kaybeden 1998 model ve daha eski olan taşıtlar için tahakkuk eden MTV'nin dörtte birinin 31 Aralık 2011 tarihine kadar ödenmesi şartıyla, kalan vergi aslı, gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezalan ve tescil plakasına kesilen idari para cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek ve taşıtın tescil kaydı silinecek.
Kyoto Protokolü'ne uyum süreci ve Türkiye'nin iklim değişikliği yükümlülükleri gözönünde bulundurularak karayolu taşımacılığındaki emisyon salınımının azaltılması ve ömrünü tamamlamış taşıtların hurdaya ayrılarak bertaraf edilmesi amacıyla, 1990 model ve daha eski olan taşıtlar, KDV indirim imkanından 2014 sonuna kadar faydalanacak.
Taşıtların noter satış senediyle veya vergi dairesi müdürlükleri, icra müdürlükleri, milli emlak müdürlükleri gibi kamu kurum ve kuruluşlarından iktisap eden ancak 31 Aralık 2011 tarihine kadar ilgili trafik tescil kuruluşunda adlarına kayıt ve tescil ettirmemiş olmaları nedeniyle, mükelleflerin bu taşıtlarını 31 Aralık 2014 tarihine kadar adlarına kayıt ve tescil işlemlerini tamamlamaları halinde, KDV indiriminden yararlanabilecek.
AA
Kaynak: Diyarbakır Söz
