TÜİK'ten yapılan açıklamaya göre; gayrisafi yurt içi Ar-Ge harcaması, 2021'de önceki yıla göre 26 milyar 965 milyon TL artarak 81 milyar 922 milyon TL'ye yükseldi. Ar- Ge harcamasının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki oranı 2020'de yüzde 1,09'ken; 2021 yılında 7 trilyon 248 milyar 789 milyon TL'lik GSYH içindeki oranı yüzde 1,13'e yükseldi. En fazla Ar-Ge harcamasını, yüzde 70,7 oranla mali ve mali olmayan şirketler gerçekleştirdi. Yükseköğretimin Ar-Ge harcaması yüzde 23,7 oranla 2'nci sırada yer aldı. Kar amacı olmayan kuruluşlar tarafından yapılan Ar-Ge harcamalarının da dahil olduğu genel devlet Ar-Ge harcamalarının toplam Ar-Ge harcamaları içindeki payı ise yüzde 5,6 oldu. Ar-Ge harcamaları içerisinde personel harcamaları yüzde 49,5 ile en büyük harcama kalemini oluşturdu. Ar-Ge harcamalarının finansmanında, mali ve mali olmayan şirketler yüzde 62,4'ünü, genel devlet yüzde 25,1'ini, yükseköğretim yüzde 10,6'sını, yurt dışı kaynaklar yüzde 1,9'unu ve diğer yurt içi kaynaklar yaklaşık yüzde 0,04'ünü finanse etti.
AR-GE PERSONELİ SAYISI
Tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden toplam 221 bin 811 kişi, Ar-Ge personeli olarak çalıştı. Sektörler itibarı ile dağılımına bakıldığında ise TZE cinsinden toplam Ar-Ge personelinin yüzde 67,4'ü mali ve mali olmayan şirketlerde, yüzde 28,2'si yükseköğretimde ve yüzde 4,4'ü kar amacı olmayan kuruluşların da dahil edildiği genel devlet sektöründe yer aldı. TZE cinsinden kadın Ar-Ge personel sayısı, 71 bin 301 kişi ile toplam sayının yüzde 32,1'ini oluştururken; oran, yükseköğretimde yüzde 45,7, kar amacı olmayan kuruluşların da dahil edildiği genel devlette yüzde 30,4, mali ve mali olmayan şirketlerde ise yüzde 26,6 oldu. Ar-Ge personelinin yüzde 34,9'u lisans eğitim düzeyine sahip olurken; yüzde 31,2'si ile doktora veya eşdeğeri, yüzde 24,3'ü yüksek lisans, yüzde 4,8'i meslek yüksekokulu ve yüzde 4,8'i lise ve altı eğitim düzeyindeki kişilerden oluştu. TZE cinsinden Ar-Ge personelinin eğitim durumuna göre dağılımı ise sırasıyla; yüzde 48 ile lisans, yüzde 20,7 ile yüksek lisans, yüzde 18,3 ile doktora veya eşdeğeri, yüzde 6,7 ile meslek yüksekokulu ve yüzde 6,3 ile lise ve altı eğitim düzeyi şeklinde oldu.
EN FAZLA ARGE HARCAMASI TR51 (ANKARA) BÖLGESİNDE
Ar-Ge harcamalarının en yüksek olduğu bölge, toplam Ar-Ge harcamasının yüzde 31,9'unu gerçekleştiren TR51 (Ankara) olurken; 2'nci yüzde 28,5 oran ile TR10 (İstanbul) ve 3'üncü yüzde 9,8 oran ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) bölgesi oldu. Toplam Ar-Ge personel sayısının yüzde 29,5'i TR10, yüzde 19,3'ü TR51 ve yüzde 8'i TR42 bölgesinde istihdam edildi.
Kaynak: Diyarbakır Söz