Kişi, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğunu belgelerse ve en az 1800 gün prim ödemişse maaşa hak kazanıyor. Malulen emekli olabilmek için çalışma gücü kaybında dikkate alınan rahatsızlıkların ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra başlamış olması gerekiyor. Malul kişinin en az 10 yıl sigortalı olması da aranan diğer bir şart. Başkasının bakımına muhtaç derecede durumu ağır olan hastalarda 10 yıllık sigortalılık süresine bakılmıyor. Ancak, en az 1800 gün prim ödemeleri isteniyor.
TÜM KANSER ÇEŞİTLERİNDE
Maluliyet Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nde maluliyet süresi ayrıca belirtilmeyen tüm kanser hastalıklarında, tanı konulduğu tarihten itibaren bir yıl içinde başvurmak koşuluyla 18 ay süreyle maluliyet aylığı bağlanıyor. Bazı hastalıklarla ilgili tanı konulduğunda ise 12 ya da 24 ay aylık bağlanabiliyor. Kemik iliği nakli yapılanlar 12 ay, kan kanseri tedavisi görenler ve verem hastaları 24 ay malul aylığı alabiliyor.
SAĞLIK DURUMUNA GÖRE SÜRE UZUYOR
Kemik iliği dışındaki diğer tüm organ nakli olanlar ile diyalize girmeyen kronik böbrek yetmezliği olanlar da malul aylığı bağlatabiliyor. 12 ay ile 24 ayın sonunda, sağlık kurulu raporu alarak çalışma gücünde yüzde 60 ve üzeri oranda kayıp olduğunu belgeleyenlerin malûliyet aylığı devam ediyor. Çalışmaya olanak vermeyen genetik hastalıklar, MS, parkinson, alzheimer, demans, sara ve bazı psikiyatrik hastalıklar, kalp yetmezliği, sindirim sistemi kanamaları, astım, KOAH, uyku bozuklukları için de malul aylığı bağlanabiliyor.
GEÇİCİ AYLIK KAPSAMINDAKİ HASTALIKLAR
Kanser (baş ve boyunun yumuşak dokusu, cilt, lenfoma, lösemi, multipl miyelom, tükrük bezleri, tiroid bezi, meme, sinir sistemi, akciğer, mide, ince ve kalın bağırsak, karaciğer, safra kesesi, safra yolları, pankreas, böbrek, mesane, genital yollar, prostat, testis, penis kanserleri)
Epilepsi
Demans
Beyin tümörleri
Parkinson sendromu
Anemi
Kol, bacak gibi organ kaybı
Behçet hastalığı
Gastrointestinal kanamalar
Karaciğer sirozu
Karaciğer nakli
Kalp yetmezliği
Kalp kapak hastalıkları
Kalp nakli
Böbrek nakli
Akciğer nakli
Tüberküloz
AIDS.
Serebral palsi
Multiple Skleroz
Zeka gerilikleri (IQ 50 ve altı)
Şizofreni
Bipolar bozukluk
Görme azlığı
Retina kanamaları
Yardımsız ayakta durmayı engelleyen denge bozuklukları ile birlikte işitme kaybı
Kaynak: Diyarbakır Söz