Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hazırlanan "Resmi İstatistik Programı Hazırlama ve Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelikle, Resmi İstatistik Programı kapsamında ulusal ve uluslararası düzeyde ihtiyaç duyulan konularda üretilen ve üretilmesi planlanan resmi istatistiklerin Türkiye İstatistik Sistemi içinde yer alan tüm kurum ve kuruluşlarca, üretilmesi, yürütülmesi, yayımlanması ve koordinasyonuna ilişkin çalışma usul ve esaslar belirlendi.
Buna göre, Resmi İstatistik Programı kapsamında bulunan tüm kurum ve kuruluşlar ile görevliler, belirtilen resmi istatistik ilkelerine uymakla yükümlü olacak.
Resmi istatistikler, TÜİK ve programda belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından üretilerek, yayımlanacak ve dağıtılacak. Kurum ve kuruluşların, görev alanlarıyla ilgili resmi istatistiklere ilişkin veri derleme, değerlendirme, yayımlama görev ve yetkisi programda açıkça belirtilecek.
Bu kurum ve kuruluşlar, talep edildiğinde derlenen verileri istenilen zamanda TÜİK Başkanlığına verecek. Başkanlık, kurum ve kuruluşlar tarafından derlenen resmi istatistikleri de yayımlayıp, dağıtabilecek.
Oluşturulan, Resmi İstatistik Programı çalışma grupları, ihtiyaç duyulan ve üretilmesi planlanan resmi istatistikleri uluslararası standartlara uygun olarak üretecek. Grup, resmi istatistiklerde veri kalitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapacak, üretilen resmi istatistiklerin uluslararası standartlara uygunluğunu sağlayacak.
Çalışma grupları, programda yer alan veya yer alması planlanan konu başlıklarındaki istatistiklerin üretilmesiyle yayımlanmasından sorumlu ve ilgili kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşacak. Gruplar, başkanlık birimleri veya kurum ve kuruluşların yazılı teklifi üzerine TÜİK Başkanının (Konsey Başkanı) onayıyla kurulacak. Çalışma grupları, programda yer alan ve üretilen resmi istatistikler için yılda en az 1, üretilmesi planlanan istatistikler ve çalışmalar için yılda en az 3 kez toplanacak.
Grubun başkan ve üyeleri, görevleri kapsamında öğrendikleri ve elde ettikleri gizli verilerle ilgili gizlilik hükümlerine uyacak. Çalışma grubu başkanı, grubun görev ve sorumluluklarının yerine getirilmesinden konsey başkanına karşı sorumlu olacak.
PROGRAMIN HAZIRLANMASI
Resmi İstatistik Programı, TÜİK Başkanlığı koordinasyonunda Türkiye İstatistik Sistemi'ndeki tüm kurum ve kuruluşların katılımıyla program ve eylem planı çalışma gruplarında yapılan değerlendirmeler sonucunda beşer yıllık dönemler için ayrı ayrı hazırlanacak.
Program hazırlık çalışmalarında, öncelikle programda yer alacak konular belirlenecek. Çalışma gruplarınca hazırlanan taslak program, kurum ve kuruşların görüşleri alındıktan sonra Başkanlık tarafından İstatistik Konseyine sunulacak.
Taslak program, yapılacak ilk Konsey toplantısında oy çokluğuyla karara bağlanacak. Program, Konseyin istişari görüşleri alındıktan sonra Cumhurbaşkanlığına sunulacak. Program, Cumhurbaşkanı Kararı ile Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra ilgili Program yılının başında 5 yıllık dönem için yürürlüğe girecek. Programın yürütülmesinden Başkanlık sorumlu olacak.
PROGRAMIN İZLENMESİ
Başkanlık, kurum ve kuruluşların program kapsamındaki görevlerinin yerine getirilmesini izlemek ve değerlendirmek için Programın uygulanmasına ilişkin her yıl düzenli yıllık izleme raporları hazırlayacak, Konseye sunacak ve kamuoyuna duyuracak.
Her yılın mart ayında bir önceki yıla ait izleme ve değerlendirmeleri içeren yıllık izleme raporu hazırlanacak.
Yıllık izleme raporunda, sorumlu ve ilgili kurum ve kuruluşlarca program çerçevesinde yürütülen faaliyetlerin ne ölçüde gerçekleştirildiği ve aksaklıkların giderilmesi için alınması gereken tedbirler belirtilecek.
Programda yer alan kurum ve kuruluşlar, program dönemi için programa yönelik değişiklik taleplerini gerekçeleriyle en geç o yılın 15 Eylül tarihine kadar Başkanlığa gönderecek. Programda yapılacak değişiklikler, Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılacak ve Resmi Gazete'de yayımlanacak.
Resmi İstatistik Programı çerçevesinde üretilen istatistiklerin ulusal kalite ilkelerine uygunluğu, "Resmi İstatistiklerde Ulusal Kalite İlke ve Standartları" doğrultusunda değerlendirilecek. İstatistiklerde kalite değerlendirmesi çalışmaları Başkanlıkça düzenlenecek.
Uluslararası Veri Gönderim Sistemi (UVGS) ile kurum ve kuruluşların uluslararası kuruluşlara veri gönderiminin düzenlenmesi, hangi kurum ve kuruluşun hangi uluslararası kuruluşa ne zaman, ne tür bilgiler gönderdiğinin takip edilmesi ve raporlanması sağlanacak.
Kurum ve kuruluşlar, bir sonraki yıl uluslararası kuruluşlara gönderimi yapılması planlanan verilere ilişkin bilgileri, Başkanlıkça talep edilen uygun yöntem ve araçlar üzerinden her yıl aralık ayında Başkanlığa bildirecek.
Program kapsamındaki koordinasyon, izleme, takip ve uluslararası veri gönderimi süreçleri, Resmi İstatistik Programı Koordinasyon, İzleme ve Takip Platformu (RİPİZ) üzerinden yürütülecek.
Kaynak: Diyarbakır Söz