Toprak Mahsulleri Ofisinden (TMO) randevu alamadıkları için buğdaylarını satamayan çiftçiler mağduriyetlerinin giderilmesini istiyor.
Ergani ilçesine bağlı Kabasakal (Qabasakal) köyünde çiftçilik yapan İrfan İnat, Toprak Mahsulleri Ofisinden randevu alamadığı için buğdayının yerde kaldığını ifade etti. Düşük fiyat verdiklerinden dolayı buğdayını zahirecilere de satmadığını belirten İnat şöyle konuştu:
“Bu sene buğday ektik. Buğdayı satmak için ofise vermemiz gerekiyordu. Ama bazı sebeplerden dolayı satamadık. Randevu var sistemde. Biz sisteme girdiğimiz halde randevu alamadık. Bazı yerlere başvurduk, ofise gidip başvurduk. Buğdayımız köyde kalmış, ne yapılım. Onlarda bir şey yapamayız dediler. Öyle duruyoruz.”
“Zahireciler hem düşük fiyattan alıyor hem de fatura vermiyor”
TMO'nun açıkladığı ekmeklik buğday fiyatının geçen senenin de altında olduğunu belirten İnat, zahirecilerin ofisten daha düşük fiyata buğday aldıklarını ve fatura kesmediklerini söyleyerek sözlerini sürdürdü:
“Biz buğdayımızı ofise veremesek mecburen zahirecilere götürüyoruz. Onların da fiyatı daha çok düşük. Hatta bu sene ofisin de fiyatları diğer senelere göre düşüktü. Ofis bir TL’ye alsa, zahireciler en fazla 850-860 kuruş değer biçiyor. Fatura da vermiyorlar. Fatura vermeyince biz daha çok mağdur oluyoruz. O yüzden buğdayı ofise satmayı istiyoruz. Fatura hem devlet desteklemesi olur hem de çiftçi sigortasına yansıyor. O yüzden faydalı oluyor. Her çiftçi devlet yanında sigortalı sayılıyor. O yüzden istiyoruz ki ofise faturalı satalım.”
Çiftçi olarak mağdur olduklarını belirten İnat son olarak yetkililere şöyle seslendi: “İlk başta ofis fiyatları vermedi. Biz bu fiyatların çok üstünde fiyat bekliyorduk. Fiyatlar çok düşük kaldı. Diğer senelerde bin 50 ila bin 100 arasındaydı. Bu sene ise 940 ile bin TL arasında değişiyor. Bunda da çiftçi de mağdur oluyor. Bu bizim için iyi olmayan bir durumdur. Bizim yetkililerden beklentimiz var. İstiyoruz ki ofislerde alımları hızlandırsın. Bütün çiftçiler mallarını ofise satabilsin. Bir imkân tanısın. Devletten bunu bekliyoruz.”
Ofisin uygulamaları çiftçiyi mağdur ediyor
Toprak Mahsulleri Ofisinin uygulamalarının kendilerini mağdur ettiğini belirten çiftçilerden Hanifi Kahraman, randevu için kendilerine verilen sıranın geç geldiğinden dolayı buğdayı muhafaza etmenin zor olduğunu belirterek şöyle konuştu:
“Biz buğdayımızı ofise satıyoruz ama sıra gelmiyor. Bana 22 Ağustos’a randevu verilmiş. Yağmur var, hayvanların buğdayı yemesi gibi riskler var. Mağdur ve borçluyuz. Fayda görelim diyoruz. Zahirecilere vermeyelim, fatura alalım diyoruz o da elimize düşmüyor. Bazen ofis kapalı olunca Diyarbakır’a götürüyoruz. Bu durumda da zarar ediyoruz. Mağduruz ve devletten bir çözüm bekliyoruz. Randevuyu ayarlasın. Sıra veya kura ile bir çözüm bulsun. Fiyat zaten düşük. Başa baş üretim yapıyoruz.”
Toprak Mahsulleri Ofisinin kimi zaman kalitesinden dolayı buğdayı geri çevirdiğini ileri süren Kahraman, ofisin önceden numune alması gerektiğini belirterek sözlerine şöyle devam etti:
“Buğdayın alıma gidip girmediğini bilmiyoruz. Kamyonu yüklüyorsun, ofis almayınca zahireciler düşük fiyat veriyor. Madem öyledir? Bu buğday alıma girmez desinler, masraf yapmayalım. Sezon bitince kamyon daha pahalı geliyor. Buradaki ofis dolunca Diyarbakır’a gönderiyor. Diyarbakır daha düşük fiyat veriyor. Geçen sene benim başıma geldi. Burası dolunca beni Diyarbakır’a yolladılar. Burada bin 30’a alıyorlardı, Diyarbakır’da 940 kuruşa aldılar. Bir çözüm bulsalar iyi olur. Ekspere numune götürmek istiyoruz. Bu buğday alınır mı alınmaz mı diye. Eksper alınıp alınmadığı hakkında bir şey demiyor. Kamyon parası, hamal parası, bekleme vb durumlar söz konusu. Numuneleri tahlil etseler daha iyi olur. Eğer numuneler iyi çıkmasa yine almasınlar. Fakat bakmıyorlar, haksızlık ediyorlar. Sanki buğday boldur ve bunu yapıyorlar. Zahireciler de kendi hesabına göre alıyor. Biz çiftçiler eziliyoruz. Buğdayımızı zahirecilere satarsak ton başına 20 TL’ye düşük fatura kesiyor. Ofisin fiyatı bu sene düşük olmakla beraber zahirecilerden daha yüksektir.”
Kaynak: Diyarbakır Söz