Birlik, yaşanan sorunlar nedeniyle ülke genelinde devreye girmesi 3 yıldır ertelenen Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulaması için yeni bir yazılım ve sistem oluşturulmasını istedi
Hazırlanan raporda, sistemdeki sorunlar nedeniyle mükelleflerin Gelir İdaresi Başkanlığı ve SGK tarafından ayrı ayrı cezalara maruz bırakıldığı, bazı işverenlerin ise teşviklerinin kesildiği belirtildi
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB), ülke genelinde devreye girmesi 3 yıldır ertelenen Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulaması için yeni bir sistem oluşturulmasını talep etti.
Kayıt dışı ekonomiyle mücadelede etkinliğin artırılması amacıyla vergi dairelerine verilen muhtasar beyanname ile Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) verilen aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilmesi kararı alınmıştı.
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulaması, ilk defa 2017'de Kırşehir'de pilot olarak başlatılırken, yaşanan sorunlar nedeniyle uygulamanın ülke geneline yayılması 3 yıllık dönemde sık sık ertelendi.
Pilot illere 2018'de Amasya, Bartın ve Çankırı da eklenerek, uygulamadaki sıkıntılara çözüm bulunmaya çalışıldı.
Son olarak 1 Ocak'ta ülke genelinde başlaması beklenen uygulama, pilot illere Bursa, Eskişehir ve Konya'nın eklenmesiyle önce marta, sonra da temmuza ertelenmişti. Uygulamanın, tüm illerde bu ay devreye girmesi öngörülüyor.
- "Mükellefler cezalara maruz kaldı"
TÜRMOB da konuya ilişkin bir değerlendirme raporu hazırlayarak, pilot illerde yaşanan sorunlara dikkati çekti.
Rapora göre, uygulamanın yürütücüsü Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ve SGK, sistemdeki sorunlara çözüm üretecek teknik ekip ya da danışma hattı oluşturamadı. Her iki kurumun altyapıları ve bilgi işlem sistemlerinin farklı olması nedeniyle sistem sık sık hata verdi. Sistemde düzeltme işlemleri yapılırken de sorunlar yaşanırken, bunlar ciddi zaman kaybına neden oldu. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi iki farklı kurum tarafından kontrollere tabi tutulduğu için kontrol süreleri uzadı. İki ayrı kurumdan ceza uygulanamayacağı belirtilmiş olsa da uygulama sürecinde kurumlar arası entegrasyonun olmaması nedeniyle ayrı para cezaları düzenlendi.
Salgın sürecinde beyannamenin vergi tarafı ertelemeye tabi tutulup, SGK tarafı erteleme dışı kalırken, bu da sorunlara neden oldu. Birçok mükellef ve işveren Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi'nin tamamının ertelendiğini düşünerek, beyannamenin SGK tarafını da doldurmadı. Bu nedenle mükellefler cezalara maruz kaldı ve teşvikleri iptal oldu.
İlk uygulamadan bugüne 3 yıl geçmesine rağmen sistem istenilen ve beklenen işlevselliği yakalayamadı. Sistemde yapılan iyileştirme çalışmaları ise sistemin sadelikten uzaklaşmasına ve daha karmaşık hale gelmesine sebep oldu.
Beyan ve bildirimin birleştirilmesi, süre avantajı sağlamazken, bazı durumlarda işlem yapma süreleri daha da uzadı.
- Fayda maliyet analizi yapılmalı
Raporda, yaşanan sorunların çözümüne yönelik öneriler de yer aldı.
Buna göre, uygulamadan, tam işlevsel hale gelmesi için uzun sürelere ihtiyaç olduğu düşüncesiyle tamamen vazgeçilmesi yoluna gidilebilir.
Her şeye rağmen uygulamaya devam edilmek isteniyorsa beyannamenin iki kurumun bilgi işlem sistemlerine ayrı ayrı iletilmesi sırasında yaşanan teknik aksaklıklar, bekletme, sistem hatası gibi sorunların tamamen ortadan kaldırılması sağlanmalı.
GİB ve SGK, sahada uygulayıcı TÜRMOB üyesi temsilcilerin de görüşlerini alarak tek bir noktadan çalışan ve yaşanan sorunları bertaraf eden yeni bir sistem ve yeni bir yazılım oluşturmalı.
Bu uygulamanın devam ettirilmesinin Türkiye ekonomisine getireceği maddi katkı ile yeniden yazılım hazırlamanın maliyetleri karşılaştırılarak fayda-maliyet analizi yapılmalı.
Kaynak: Diyarbakır Söz