Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürü Mevlüt Aydın, Türkiye'nin su potansiyeli ve barajlardaki doluluk oranlarına ilişkin değerlendirmede bulundu.
Türkiye'de yıllık yağış miktarının 450 milyar metreküp, yıllık toplam kullanılabilir su miktarının 112 milyar metreküp olduğunu belirten Aydın, ülkedeki bu miktarın ancak 54 milyar metreküpünün vatandaşların istifadesine sunulduğunu, geri kalan sudan faydalanılamadığını söyledi.
Aydın, 54 milyar metreküp suyun 40 milyar metreküpünün sulamada, 7'şer milyar metreküpünün de içme-kullanma ve sanayi suyu olarak değerlendirildiğini ifade ederek, "Bu rakamı da ülke nüfusuna böldüğümüzde kişi başı su tüketiminin bin 380 metreküp olduğunu görmekteyiz. Bu anlamda ülkemiz su stresi yaşayan ülke konumundadır." diye konuştu.
Eldeki suyu değerlendirmek adına ciddi çalışmalar yapıldığını vurgulayan Aydın, "Bazı çevrelerin itirazlarına rağmen baraj ve gölet gibi depolama tesisleri inşa edilmediği takdirde ülkemizin 'su azlığı yaşayan' ülke konumundan 'su fakiri' ülke konumuna hızla ilerlemesi maalesef kaçınılmaz olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Havza Yönetim Planları ile tedbir
Aydın, gelecekte su sıkıntısı çekmemek adına DSİ tarafından Havza Master Planları ve depolama gibi alanlarda çalışmalar yapıldığına, çeşitli tasarruf tedbirleri alındığına dikkati çekerek, Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifi'ne uyum konusunu da içeren "Havza Yönetim Planları"nın oluşturulması çalışmalarına Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde başlandığını dile getirdi.
Türkiye'deki 25 su havzasının Havza Master Planı Raporu hazırlanması çalışmalarına 2010 yılı itibarıyla başlandığını anımsatan Aydın, çalışma kapsamında, su kaynaklarından kullanımların tespiti, havzanın arazi varlığı, sulama potansiyeliyle ihtiyacının tespiti, içme-kullanma ve sanayi suyu ihtiyaçlarıyla haklarının tespiti, enerji üretme imkanları, taşkın zararlarını önlemeye yönelik tesislerin değerlendirilmesinin yapıldığını anlattı.
"Su kaynaklarını daha verimli ve kontrollü kullanacağız"
Aydın, DSİ tarafından, iklim değişikliği ve kuraklık koşullarında su kaynaklarının miktarında karşılaşılacak belirsizliklerin azaltılması için depolamalı tesislerin kapasitelerini artırmayı hedeflediklerini belirterek, 1954'den bugüne kadar 778'i baraj, 477'si alçak baraj (gölet) olmak üzere toplam bin 255 depolama tesisinin yapıldığını ve bu alandaki yatırımlara devam edildiğini söyledi.
DSİ Genel Müdürlüğünce sulama, rehabilitasyon ve modernizasyon faaliyetlerine de ağırlık verileceğine işaret eden Aydın, böylelikle su kaynaklarının daha verimli ve kontrollü bir şekilde kullanılmasının hedeflendiğini bildirdi.
Aydın, tarla içi sulamalarda geleneksel yöntemler yerine yağmurlama ve damla sulama yöntemlerinin kullanılmasının sulama verimliliğini artırdığını vurgulayarak, yüzey sulamalarda yüzde 60 olan sulama verimliliğinin yağmurlamada yüzde 80'e, damla sulamada ise yüzde 95'e ulaştığını ifade etti.
"2071 yılına kadar içme suyu ihtiyacı planlandı"
İçme, kullanma ve sanayi suyu temini konusunda da kapsamlı çalışmalar yapıldığına dikkati çeken Aydın, şunları kaydetti:
"1053 sayılı Kanun'un 1968 yılında yürürlüğe girmesinden bugüne çeşitli tarihlerdeki Bakanlar Kurulu kararlarıyla nüfusu 100 bini aşan 52 şehre içme, kullanma ve sanayi suyu sağlanması konusunda DSİ Genel Müdürlüğü yetkilendirilmiştir. Kanunda yapılan değişiklikle nüfus kriteri ortadan kaldırılarak, belediye teşkilatı olan 2 bin 948 yerleşim yerine içme, kullanma ve sanayi suyu sağlanması ve gerekli görülen öncelikli atık su arıtmayla ilgili yatırım hizmetleri konusunda kuruma yetki verilmiştir. Hazırlanan İçme Suyu Eylem Planı ile 81 ilimizin 2040, 2050 ve hatta 2071 yıllarına kadar içme suyu ihtiyacı planlanmıştır."
Baraj doluluk oranları
Aydın, Türkiye genelinde 1 Ekim 2018 ile 11 Haziran arasındaki kümülatif yağış ortalamasında uzun yıl ortalamalarına göre yüzde 15, geçen yıla göre de yüzde 20,1 artış olduğunu vurgulayarak, "Bugün itibarıyla işletmede olan 122 enerji maksatlı barajda doluluk oranı yüzde 78,9'dur. İşletmede olan 246 sulama maksatlı barajda doluluk oranı yüzde 75,4'tür. Bugün itibarıyla işletmede olan 95 içme suyu maksatlı barajda ise doluluk oranı yüzde 70,3'dür." dedi.
Barajların son 5 yıla ait doluluk oranlarına da değinen Aydın, 2015 yılında içme suyu barajlarında aktif doluluğun yüzde 64, 2016'da yüzde 58, 2017'de yüzde 52 ve geçen yıl yüzde 43 olduğunu bildirdi.
Kaynak: Diyarbakır Söz
