Parite
En basit ifade şekliyle “Parite nedir?” sorusunun yanıtı; iki farklı para biriminin birbirlerine karşı oranlanmasıyla değerinin ölçülmesidir. Yani iki farklı para biriminin birbirlerine karşı anlık parite kazanım ve kaybının hesaplanmasının sonucudur.
Türkiye ihracatının büyük bir bölümünün Euro para biriminden, ithalatının çoğunluğunun ise Dolar para birimi üzerinden gerçekleşiyor olması sebebiyle EUR/USD paritesi ülkemiz yatırımcıları için önemlidir.
Önemli Parite Bilgileri
Paritelerde ilk yazılan baz dövizi, ikinci yazılan ise karşıt döviz para birimini ifade eder ve iki yönlü de hesaplanabilir. Bu döviz çiftlerinin önemlilerini finansal piyasalarda %80 iş hacmine sahip 7 adet majör para birimi oluşturmaktadır: Amerikan Doları (USD), Euro (EUR), İngiliz Sterlini (GBP), Japon Yeni (JPY), İsviçre Frangı (CHF), Kanada Doları (CAD) ve Avustralya Doları (AUD)
Uluslararası Forex piyasalarında en önemli pariteler USD EUR, EUR USD, POUND EURO, USD JPY paritesi olurken, Türkiye yatırımcıları ve iş adamları tarafından EUR TRY Paritesi (Euro/Türk Lirası) ve USD TRY Paritesi (Amerikan Doları / Türk Lirası) ağırlıklı olarak takip edilmektedir.
Parite Hesaplama – Parite Nasıl Hesaplanır ?
Örnek hesaplamanın pratik olması için; Euro’nun 3TL, Dolar’ın 2 TL olduğunu kabul edelim.
Euro Dolar parite hesaplanması istenirse 3/2=1,5
Dolar Euro parite hesaplanması istenirse 2/3=0,66 olacaktır.
Parite alımının gerçekleşmesine uzun pozisyon denir. GBP/USD paritesi örnek alınırsa, İngiliz Sterlini’nde alım yapıldığı, buna karşılık Amerikan Doları’nda ise satın işleminin gerçekleştiği anlaşılır.
Parite Beklentileri Hangi Faktörler Tarafından Etkilenir?
İlk sırada para biriminin ne kadar faiz verdiği gelir. Bir ülkenin faiz oranının yükselmesi halinde bu ülkenin para birimi diğer ülke para birimleri karşısında değer kazandığı anlaşılır. Sebebi ise faiz oranının yükselmesi sonucunda ülkeye dışarıdan para girdisinin artması ve yatırımcıların ülkenin para birimini satın almasıyla para biriminin değerlenmesidir.
Diğer önemli bir etken ise ülkenin istikrarlı ekonomik yapısının devamlılığını gelecekte yaşanacak olumlu gelişmelerin destekleyeceğine inanılıyorsa, ülkeye dışarıdan yine döviz girişinin başlamasıdır. Tüm bu kriterler ülkenin siyasi gücüyle de doğrudan bağlantılıdır ve dolayısıyla anlık parite hesaplamalarında kritik etkileri vardır.
21 KASIM CUMARTESİ GÜNCEL DÖVİZ KURU
|
Serbest Piyasa |
Alış |
Satış |
|||
|---|---|---|---|---|---|
|
Amerikan Doları - USD |
2,8307 |
2,8322 |
|||
|
Euro - EUR |
3,0156 |
3,0174 |
|||
|
İngiliz Sterlini - GBP |
4,3039 |
4,3063 |
|||
|
Kanada Doları - CAD |
2,1242 |
2,1257 |
|||
|
Danimarka Kronu - DKK |
0,4042 |
0,4044 |
|||
|
İsveç Kronu - SEK |
0,3250 |
0,3252 |
|||
|
İsviçre Frangı - CHF |
2,7779 |
2,7797 |
|||
|
Norveç Kronu - NOK |
0,3281 |
0,3284 |
|||
|
100 Japon Yeni - JPY |
2,3049 |
2,3061 |
|||
|
B.A.E. Dirhemi - AED |
0,7708 |
0,7711 |
|||
|
Avustralya Doları - AUD |
2,0488 |
2,0494 |
|||
|
Rus Rublesi - RUB |
0,0439 |
0,0440 |
|||
|
Kuveyt Dinarı - KWD |
9,2661 |
9,3311 |
|||
|
Güney Afrika Randı - ZAR |
0,2027 |
0,2029 |
|||
|
Bahreyn Dinarı - BHD |
7,5061 |
7,5119 |
|||
|
Libya Dinarı - LYD |
2,0151 |
2,0259 |
|||
|
S. Arabistan Riyali - SAR |
0,7578 |
0,7582 |
|||
|
Irak Dinarı - IQD |
0,0025 |
0,0025 |
|||
|
İsrail Şekeli - ILS |
0,7269 |
0,7290 |
|||
|
İran Riyali - IRR |
0,0001 |
0,0001 |
|||
|
Hindistan Rupisi - INR |
0,0426 |
0,0426 |
|||
|
Meksika Pesosu - MXN |
0,1714 |
0,1716 |
|||
|
Macar Forinti - HUF |
0,0097 |
0,0097 |
|||
|
Yeni Zelanda Doları - NZD |
1,8579 |
1,8601 |
|||
|
Brezilya Reali - BRL |
0,7640 |
0,7644 |
|||
|
Endonezya Rupiahi - IDR |
0,0002 |
0,0002 |
|||
|
Çek Korunası - CSK |
0,1115 |
0,1116 |
|||
|
Polonya Zlotisi - PLN |
0,7105 |
0,7111 |
|||
|
Bulgar Levası - BGN |
1,5211 |
1,5292 |
|||
|
Romanya Leyi - RON |
0,6768 |
0,6791 |
|||
|
Çin Yuanı - CNY |
0,4435 |
0,4436 |
|||
|
Arjantin Pesosu - ARS |
0,2932 |
0,2935 |
|||
|
Arnavutluk Leki - ALL |
0,0219 |
0,0220 |
|||
|
Azerbaycan Manatı - AZN |
2,7063 |
2,7100 |
|||
|
Bosna-Hersek Markı - BAM |
1,5374 |
1,5401 |
|||
|
Belarus Rublesi - BYR |
0,0002 |
0,0002 |
|||
|
Şili Pesosu - CLP |
0,0040 |
0,0040 |
|||
|
Kolombiya Pesosu - COP |
0,0009 |
0,0009 |
|||
|
Kostarika Kolonu - CRC |
0,0053 |
0,0054 |
|||
|
Cezayir Dinarı - DZD |
0,0258 |
0,0263 |
|||
|
Mısır Lirası - EGP |
0,3629 |
0,3633 |
|||
|
Hong Kong Doları - HKD |
0,3652 |
0,3654 |
|||
|
Hırvat Kunası - HRK |
0,3931 |
0,3974 |
|||
|
İzlanda Kronası - ISK |
0,0214 |
0,0215 |
|||
|
Ürdün Dinarı - JOD |
3,9807 |
3,9904 |
|||
|
Güney Kore Wonu - KRW |
0,0025 |
0,0025 |
|||
|
Kazak Tengesi - KZT |
0,0092 |
0,0092 |
|||
|
Lübnan Lirası - LBP |
0,0019 |
0,0019 |
|||
|
Sri Lanka Rupisi - LKR |
0,0198 |
0,0199 |
|||
|
Litvanya Litası - LTL |
0,9740 |
0,9760 |
|||
|
Letonya Latsı - LVL |
5,4011 |
5,4364 |
|||
|
Fas Dirhemi - MAD |
0,2834 |
0,2838 |
|||
|
Moldovya Leusu - MDL |
0,1415 |
0,1423 |
|||
|
Makedon Dinarı - MKD |
0,0493 |
0,0495 |
|||
|
Malezya Ringgiti - MYR |
0,6603 |
0,6615 |
|||
|
Umman Riyali - OMR |
7,3585 |
7,3649 |
|||
|
Peru İnti - PEN |
0,8445 |
0,8475 |
|||
|
Filipinler Pesosu - PHP |
0,0602 |
0,0603 |
|||
|
Pakistan Rupisi - PKR |
0,0268 |
0,0269 |
|||
|
Katar Riyali - QAR |
0,7779 |
0,7784 |
|||
|
Sırbistan Dinarı - RSD |
0,0251 |
0,0252 |
|||
|
Singapur Doları - SGD |
2,0032 |
2,0051 |
|||
|
Suriye Lirası - SYP |
0,0128 |
0,0128 |
|||
|
Tayland Bahtı - THB |
0,0792 |
0,0793 |
|||
|
Yeni Tayvan Doları - TWD |
0,0868 |
0,0870 |
|||
|
Ukrayna Grivnası - UAH |
0,1167 |
0,1180 |
|||
|
Uruguay Pesosu - UYU |
0,0957 |
0,0960 |
Kaynak: Diyarbakır Söz