Kilis’te 40 bin dekarlık alana ekilen, bölge mutfağının vazgeçilmezlerinden olan ve birçok yemekte de kullanılan kırmızı biberin hasadı tüm güzelliğiyle devam ederken, daha çok pul biber olarak işlenen kırmızı biber, iç piyasanın yanı sıra yurtdışına da ihraç ediliyor.
Türkiye’de yemeklere lezzet katmak için kullanılan kırmızı pul biberin büyük bir kısmı Kilis’teki biber üreticileri tarafından karşılanıyor. Kentteki fabrikalarda işlenen biberler, pul bibere dönüştürüldükten sonra iç pazarın yanı sıra Avrupa ve Ortadoğu ülkelerine gönderiliyor.
Suriye sınırına sıfır noktada bulunan kentte ekimden sonra sulama, gübreleme işlemlerinin ardından çapasına kadar yoğun ve emek harcanan süreçlerden geçen biber, acı ve tatlı şeklinde direk sofraların vazgeçilmezi olurken, salçalık ve kurutmalık olarak hazırlanan biberler, bir takım işlemlerin ardından sofralara getiriliyor.
Kilis halkının önemli gelir kaynakları arasında yer alan kırmızı biberin hasadı, 3 aylık zorlu bir mesainin ardından tamamlanıyor. Türkiye'nin kırmızıbiber üretiminde önemli bir yere sahip olan kentte 40 bin dönüm alanda ekimi yapılan biberlerin hasadı için çiftçilerin yan sıra binlerce mevsimlik işçi, biber ekili on binlerce dönüm arazide çalışarak aile bütçelerine katkı sağlıyor.
Aralarında Suriyeli işçilerin de bulunduğu birçok kişinin mevsimlik tarım işçisi olarak çalıştığı tarlalarda kadın, erkek, genç ve yaşlı gün boyu biber tarlalarında mesai yapıyor.
Biber ekili alanlara sabah erken saatlerinde gelen mevsimlik tarım işçileri, gün boyu 40 dereceyi aşan güneşin kavurucu sıcağı altında biberi özenle ve zahmetle topluyor.
Kırmızı biber üreticisi düşük fiyatlardan şikayetçi
Suriye'nin Afrin bölgesinin karşısındaki Kürd Dağı eteklerinde ve Musabeyli ilçesinde yoğun bir şekilde kırmızı biber üretimi yapan çiftçileri ziyaret eden Ziraat Mühendisleri Odası Kilis Şube Başkanı Güven Özdemir, Kilis'in önemli gelir kaynaklarından olan ve bölge mutfağının vazgeçilmezleri arasında yer alan biber hasadının devam ettiğini söyledi.
Kent genelinde yaklaşık 40 bin dekar alanda biber üretimi yapıldığını belirten Özdemir, tarımın önemli şehirlerinden birisinin de Kilis olduğunu ifade etti.
“Kilis karası” ve “horoz karası” üzümü üretiminden sonra kentin önemli geçim kaynaklarından birinin de kırmızı biber olduğunu anımsatan Özdemir, bölgede dolmalık, kurutmalık ve salçalık olmak üzere üç çeşit biber üretimi yapıldığını belirtti.
“Kilis biber üretiminde ikinci sırada yer almaktadır”
Türkiye'de biber üretimi açısından Kilis’in 2'nci sırada yer aldığına işaret eden Özdemir, “Bu bölgede yetişen biber, ‘Maraş biberi’ diye geçiyor ama ben ‘Maraş biberi’ demek istemiyorum. Çünkü ilimizde 16 bin 500 dekardan yaklaşık olarak 31 bin ton biber elde ediyoruz. Kahramanmaraş'ta ise 13 bin dekardan 24 bin ton biber üretimi yapılmaktadır. Bu da şunu gösteriyor; ilimiz hem üretim hem de verim açısından ikinci sırada yer almaktadır. Birinci sırada Gaziantep yer almaktadır. Gaziantep'te 43 bin dekar alandan 59 bin ton biber üretilmektedir. Gaziantep’in İslahiye ilçesinde kırmızı biber üretimi ön plana çıkmaktadır.” dedi.
Kırmızı biber üreticisi düşük fiyatlardan şikayetçi
“Çiftçilerimiz emeklerinin karşılığını alamamaktadır”
Kırmızı biber üretiminin kentin en önemli geçim kaynaklarından birisi olduğunu ifade eden Özdemir, “40 derece sıcaklıkta hasadımız devam ediyor. Çiftçilerimizin mağduriyetleri var. Tabi ki pandemiden dolayı fiyatların düşük olması çiftçilerimizi mağdur etmektedir. Girdi maliyetleri iki kat yükseldi ama maalesef alın teri şu sıcaklığın altında çiftçilerimiz çalışmalarının hakkını alamıyorlar. Bunun hakkında da çalışmalarımız var. Devlet yetkilileri ile görüşüyoruz, inşallah sonuç verecektir. Kahramanmaraş'ta biberin kilosu için 12 lira 500 kuruş fiyat belirlediler. Bu bizi tatmin etmedi. Çünkü geçen sene biberin kilosu 15 lira olarak açıklandı. Bu sene maalesef 12 lira 500 kuruş olarak belirlendi. Çiftçilerimiz şu an alın terinlerinin karşılığını alamamaktadır.” ifadelerini kullandı.
Kırmızı biber üretiminin Kilis'te de daha çok 2 bin nüfuslu Hasanceli köyünde yapıldığını anımsatan Özdemir, köyde 20 pul biber ve salça fabrikasının bulunduğunu belirtti.
“Biber fiyatının düşük olması çiftçilerimizi mağdur etti”
Kilis'te su sıkıntısı yaşanması nedeniyle istenilen yüksek verimin elde edilemediği belirten Özdemir, “Maraş biberi sayesinde ekonomimiz gerçekten de gelişti. Ancak bu son yıllarda özellikle bu yıl biber fiyatının düşük olması çiftçilerimizi mağdur etti. Çiftçilerimiz her koşulda üretime devam etti. Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı Harekatı bu bölgede yapıldı. Kürd dağı bölgesi sınırın sıfır noktasındadır ve bu bölge operasyonlardan çok etkilendi. Ama üreticilerimiz bıkmadı, yılmadı ve üretime devam ettiler. Çiftçilerimiz insanlara hizmet etti. Pandemi sürecinde ne ev ne de araba bizi kurtardı, sofralarımızın boş kalmaması için marketlere koştuk. Karnımızı doyurmak için gıda ürünleri aldık. Buradan da anlaşılıyor ki eğer üretim olmazsa biz hiçiz.” şeklinde konuştu.
Kırmızı biber üreticisi düşük fiyatlardan şikayetçi
Çiftçi Hüseyin Taş ise, biberin fiyatının geçen yıla oranla çok düşük olduğunu belirterek, emeklerinin karşılığını alamamaktan dert yandı.
Ülke ve bölge ekonomisine büyük katkı sağladıklarını belirten Taş, daha önce köylerinde ikamet eden çiftçilerin geçimlerini sağlamak için Hatay, Gaziantep ve Şanlıurfa’ya gittiğini ancak son yıllarda kentte biber üretiminin artmasıyla çiftçilerin kendi bahçelerinde çalıştıklarını ifade etti.
Çiftçi olarak her türlü zor şartta üretim yaptıklarını anlatan Taş, yetkililerin çiftçiye sahip çıkmasını ve biberlerinin hak ettiği değerde satılmasını istedi.
Kaynak: Diyarbakır Söz