Kadın istihdamının artırılması ve yerel tohumların korunmasının sağlanması amacıyla Mardin'de başlatılan projeyle Artuklu ilçesine bağlı Eryeri köyünde sorgül tohumları toprakla buluşturuldu.
Hasadı yapılan ve gelecek yıl tohumluk olarak saklanması için toplanan 20 ton buğdayın ayıklama işlemine başlandı.
Kadınlarla çalışmaları sürdüren projenin yürütücüsü Ebru Baybara Demir, gazetecilere yaptığı açıklamada, bir yandan kadın istihdamını artırmak bir yandan da yerel tohumların korunmasını sağlamak amacıyla çalıştıklarını söyledi.
- "Mezopotamya'nın en eski buğdayını tekrar canlandırmaya başladık"
Tarımın Mezopotamya Ovası'ndan dünyaya yayıldığını, en eski buğdaylar arasındaki "sorgül"ü yeniden dünyaya yaymayı hedeflediklerini belirten Demir, şunları kaydetti:
"İyi şeyler yemek için iyi şeyler ekip biçmeliyiz diye projeye başladık. Tarımın ilk başladığı yer Mezopotamya Ovası. 13 bin yıl önce buğday ilk burada ekiliyor ve dünyaya yayılıyor. Şu anda dünya üzerinde bildiğimiz 25 bin çeşit buğday var ama asıl vatanı Mezopotamya. Bizim önemsediğimiz konu geleneksel tarım bilgisiyle Mezopotamya'da en eski buğdayı bulup, temel besin kaynağımız buğdayı tekrar çoğaltabilmek ve bir kez daha dünyaya yaymak. Bunun için de bu projeye başladık."
Tarımda kadın istihdamını artırmanın önemine değinen Demir, projenin istihdama da katkı sunduğunu anlattı.
Demir, Suriye'de tarımın halen geleneksel yöntemlerle yapıldığına işaret ederek, "Suriyeli mülteci kadınlar geleneksel yöntemleri bizden daha iyi biliyor. Suriyeli mülteci kadınların bize öğretmiş olduğu geleneksel tarım teknikleriyle, elimizdeki en kıymetli şey olan Mezopotamya'nın en eski buğdayını tekrar canlandırmaya başladık. Topraklarımızı iyileştiriyoruz. 70 kadınla başladık bu projeye ve şu andaki net istihdamımız 224 oldu." şeklinde konuştu.
Yaptıkları araştırmada Mezopotamya topraklarında 11 çeşit buğdaya rastladıklarını, susuz veya çok az suyla yetişen tohumlar olduğunu tespit ettiklerini, bunların başında da sorgül çeşidinin geldiğine dikkati çeken Demir, tekrar üretime kazandırılması için çalışmalara başladıkları bilgisini verdi.
Demir, buğday kalitesinin çok iyi olduğunu vurgulayarak, dönümde 200 kilogram verim aldıklarını dile getirdi.
Toplamda 20 ton ürün elde ettiklerini anlatan Demir, "Küçük bir ölçekte başladık. 102 dönüm arazide ektik. 20 ton ürünü tekrar çoğaltmak için kullanacağız. Şimdi bunları eliyoruz ve tohumluk için kullanacağız hepsini. Çiftçilerimize vererek daha çok çoğaltmaya başlayacağız." diye konuştu.
Kaynak: Diyarbakır Söz