Kur riski, döviz kurlarında meydana gelen değişmelerin yarattığı belirsizlikten kaynaklanan zarar olasılığı. Ulusal paranın yabancı paralar karşısındaki değerinin değişmesi olasılığı, kur riskinin doğmasına neden olmaktadır
Sabit kur, yerel para biriminin değerinin, başka bir para biriminin veya para birimleri sepetinin değerine veya altın gibi başka bir değere bağlandigi kur düzenidir. Ölçü alınan bu değerler yükselip düştükçe, bunlara bağlanmış olan yerel para biriminin de değeri değişir. Kur değeri alt ya da üst limit çizgisini geçerse kura müdahale edilir. Sabit kur uygulaması için ülke döviz rezevlerinin yeterli düzeyde ve sürekli dış finans kaynaklı olması gerekir.
Esnek kur sistemine yüzen veya serbest değişken kur adları da verilir. En belirgin şeklinde bu sistemde, döviz piyasaları üzerinde hiçbir devlet müdahalesi yoktur. Döviz kurları tamamen piyasadaki döviz arz ve talebine göre oluşur. Bu sistemde, bir ülkenin dış ödemeler dengesi, döviz kurları aracılığıyla sağlanacağından, dış ödemeler dengesinin açık ya da fazla vermesi söz konusu olmayacaktır.
Çapraz kur, iki döviz arasındaki ve her birinin bir üçüncü döviz ile (genellikle ABD Doları) olan paritesiyle tanımlanan kambiyo kurudur.
Birden fazla ulusal paraların aralarındaki kurların bir temel para üzerinden hesaplanmasıdır. Yani bir yabancı paranın başka bir yabancı para cinsinden değeri, dövizlerin başka döviz cinslerine dönüşüm oranına "çapraz kur" denir.
Devalüasyon, sabit kur sistemlerinde ödemeler dengesi açık veren ülkenin ulusal parasının dış satınalma gücünün, hükümetçe alınan bir kararla düşürülmesidir. Başka bir deyişle devalüasyon, bir devletin resmi para biriminin diğer ülke dövizleri karşısında değer kaybettirilmesidir. Bu yolla ithal malları pahalılaşırken yerli malların fiyatı da aşağı çekilmiş olur.
Serbest döviz kuru, günden güne değişmekle birlikte merkez bankalarının alım ve satım işlemleri aracılığıyla düzenlenen kur rejimidir. Kirli dalgalanma olarak da adlandırılır.
Döviz kurunun piyasada arz ve talebe göre belirlenmesi durumunda kurlarda büyük oynaklıklar (yukarı ve aşağıya doğru ani sıçramalar) çıkabilir. Merkez bankası müdahalesiyle döviz kurunun gerçek değerinden uzaklaşması engellenir. Bu şekilde uygulanan kur sistemine temiz dalgalanma denilmektedir.
Vaktiyle altın para sisteminin yürürlükte olduğu yıllarda ülke paraları, bulundurdukları veya temsil ettikleri altın miktarına göre birbirleriyle mübadele edilirlerdi. Mesela Türk lirası 2 gr altını, dolar 6 gram altını temsil ediyorsa, 1 dolar = 3 TL olarak belirlenirdi. Böylece belirlenmiş olan kurların değişmeleri de mümkün olmazdı. Altın para sisteminin çok önemli bir üstünlüğü olarak nitelenen bu husus, daha sonra kâğıt para sistemine geçirilmesiyle birlikte geçerliliğini kaybetti. Döviz kurları sabit veya esnek olarak belirlenebilmesinin fayda ve mahzurlarını esas alan tartışmalar iktisat literatüründeki canlılığını hala korumaktadır.
Parite Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Bir para birimi değerinin diğer para biriminin değerine bölünmesi.
1 Dolar=2 TL
1 Euro=3 TL olduğunu varsayalım;
Euro-Dolar paritesi 3/2 = 1.50 olur
Dolar-TL paritesi 2/1 = 2 olur
Euro-TL paritesi 3/1 = 3 olur
28 KASIM 2015 GÜNCEL DÖVİZ KURU
|
Döviz Cinsi |
Döviz Alış |
Döviz Satış |
|---|---|---|
|
1 ABD DOLARI |
2.9195 |
2.9248 |
|
1 AVUSTRALYA DOLARI |
2.0994 |
2.1131 |
|
1 DANİMARKA KRONU |
0.41404 |
0.41607 |
|
1 EURO |
3.0938 |
3.0994 |
|
1 İNGİLİZ STERLİNİ |
4.3898 |
4.4127 |
|
1 İSVİÇRE FRANGI |
2.8334 |
2.8516 |
|
1 İSVEÇ KRONU |
0.33313 |
0.33658 |
|
1 KANADA DOLARI |
2.1879 |
2.1977 |
|
1 KUVEYT DİNARI |
9.5285 |
9.6532 |
|
1 NORVEÇ KRONU |
0.33552 |
0.33778 |
|
1 SUUDİ ARABİSTAN RİYALİ |
0.77776 |
0.77916 |
|
100 JAPON YENİ |
2.3767 |
2.3925 |
Kaynak: Diyarbakır Söz
