Merkez Sur İlçesi'nde bulunan, yaklaşık 31 yıl kullanılmadığı için yıkılmaya yüz tutan ve 5 milyon lira harcanarak 2011 yılında yeniden ibatede açılan Ermeni Surp Giragos Kilisesi, Kasım 2015 ile Mart 2016 tarihleri arasında süren hendek-barikat operasyonlarından büyük hasar gördü. Kilisenin bulunduğu bölgede sokağa çıkma yasağı devam ederken, kilisenin hasar gördüğünü gösteren fotoğraflar ortaya çıktı.
Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı Başkanı Ergün Ayık, onarılmayı bekleyen Ermeni Cemaatinin Ortadoğu'daki en büyük kilisesine bu kez hırsızların dadandığı söyledi. Yaşanan hırsızlık olaylarına tepki gösteren Ayık, yasak nedeniyle kendilerinin bile rahat giremediği kiliseden hırsızların her gün eşya çaldığını söyledi. Ayık, kilisenin bulunduğu alanın halen yasaklı bölge olması nedeniyle oraya gidip kilisenin son durumunu görmek için en az 10 yerden izin almak zorunda olduklarını belirterek, "Biz oraya gitmek için bir çok yere başvurup izin alırken, hırsızlar cirit atıyor. Operasyonlar bittikten ve kilise ağır hasar gördükten sonra su tulumbası ve elektrik panosu dahil kiliseden bir çok malzeme çalındı. Yetkililerin önlem almasını istiyoruz" dedi.
Surp Gragos Ermeni Kilisesi Vakfı Başkanı Ergün Ayık, 2011 yılında Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin 1 milyonluk katkısı ile vakıfın 5 milyon lira harcayarak harabe olan kiliseyi onarıp yeniden ibatede açtıklarını belirterek, "Çatışmalarda hasar gören kİlisenin onarımı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak. Şu anda onarım ihalesi için yetkililer ile temas halendeyiz ve bir an evvel ihalenin yapılması gerekir. Kİlisemizin, Ermeni Cemaati için önemli bir yeri var. Biz kilisemizin bir an evvel onarılarak yeniden ibadete açılması için girişimlerimizi sürdürüyoruz" dedi.
MOSKOVA'DAN ÇAN YAPTIRILIP GETİRİLMİŞTİ
Surp Giragos Ermeni Kilisesi için 2012 yılında, Rusya'nın başkenti Moskova'dan 100 kilo ağırlığında 'soğan başlı' çan özel olarak yaptırılıp getirilmişti. 1915 yılında cami minarelerinden yüksek olduğu gerekçesiyle top atışı ile yıkılan çanın yerine yaptırılan yeni çan, 2013 yılındaki Paskalya töreninde ilk kez çalınmıştı.
KİLİSENİN TARİHİ
Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi 1376 yılında yapılmış. Merkez Tarihi Sur İlçesi'nde Ermenilerin yoğun yaşadığı Fatihpaşa Mahallesi'ndeki Kilise, 27 Mayıs 1915 yılında çıkarılan, 'Tehcir Kanunu'na kadar Ermeniler tarafından kullanıldı. 1'inci Dünya Savaşı sırasında karargah olarak kullanılan kilise, daha sonra ise Sümerbank'ın pamuk deposu olarak işlev gördü. 1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, özellikle 1980 yılından Ermeniler'in batı illeri ve Avrupa ülkelerine çeşitli nedenlerle göç etmesi sonucu terk edildi. Cemaati olmadığı için ayin yapılmayan ve zaman zaman hırsızlık olaylarının görüldüğü kilisenin, bakımsızlık nedeniyle bazı yerleri çöktü ve kullanılamaz hale geldi. Yapılan restorasyon ile kilise 2011 yılında yeniden ibadete açıldı. 2013 yılında Moskova'da özel yaptırılan çanı takılan kilise, merkez Sur ilçesinde hendek-barikat operasyonlarının yapıldığı 2015 yılının Kasım ayına kadar açıktı. Kilise, çatışmalardan hasır görünken, bulunduğu bölgede halen yasak devam ediyor.
Kaynak: Diyarbakır Söz