Açılımı Subakut Sklorezan Panansefalit olan SSPE, Diyarbakır’da can almaya devam ediyor. Hastalığın Türkiye’de en fazla görüldüğü yerlerin başında gelen Diyarbakır’da 21 yaşındaki Abdülselam Atabey, uzun süredir gördüğü tedavi sonuç vermeyince hayatını kaybetti. Son bir hafta içerisinde bu hastalıktan ölenlerin sayısı 2’ye çıktı.
Askerlik çağındaki oğlunun ölümüne ailece çok üzüldüklerini belirten baba Abdullah Atabey, Abdülselam’ın 6 ay boyunca bu hastalıkla mücadele ettiğini söyledi.
Acılı baba,”Oğlum gözümüzün önünde gün gün eriyip mumum ışığı gibi söndü gitti. 11 gün önce onu kaybettik. Annesiyle beraber yıkıldık. Oğlum bu hastalığa yakalanmamış olsaydı şuan vatani görevinin yapıyor olacaktı. Bizim başımıza geldi Allah kimsenin başına bu hastalığı getirmesin. Çok zor bir durum. Benim rahmete giden evladım gibi 3 tane daha evladım vardı ama bu rahmete giden çocuğum farklıydı bizim için .Onu çok severdik .Benim oğlum inşallah Allah katında şehittir.” dedi.
‘AİLELER HASTALIĞI BİLMİYOR’
SSPE hastalığıyla boğuşan ailelerden biri de Gücen ailesi. Amca Habip Gücen, 6 ay önce bu hastalığa yakalanan yeğeninin Diyarbakır Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi yoğun bakım ünitesinde yaşam savaşı verdiğini söyledi. Şu ana kadar SSPE’nin tedavisinin bulunamadığına dikkat çeken Gücen, ”Yeğenim yoğun bakımda. Maalesef ilaç yok. Devlet bu konuda bize yardımcı olmuyor. Bu hastalığa yakalandığı halde bunu bilmeyen aileler çoğunlukta. Hastalığın tedavisi yok. Devlet şu ana adar tedavi bulamadı. Böyle giderse ölümler artacak. Allah rızası için bu hastalığı önemsesinler ve tedavisini bularak mağdur ailelere de yardım etsinler.” diye konuştu.
‘BAŞBAKAN BİZİ DİNLESİN’
Diyarbakır SSPE Hastaları Derneği Başkanı Abdullah Arat, şu ana kadar bu hastalığa yakalanan 2 kişinin hayatını kaybettiğini, bir çok hastanın da ölüm riski altında olduğunu söyledi.
Arat,”Şu ana kadar 2 kaybımız var. Son olarak Abdülselam Atabay’ı kaybettik. Bu hastalığa yakalananların sayısını Sağlık Bakanlığı dahi bilmiyor. Günden güne artış var. Hastalık bir anda sinsi şekilde çıkıyor. Bu konuda halen bir araştırma yapılmış veya tedavi bulunmuş değil.Bu kadar insan ölüyorsa devlet halen neden sessiz? 3 binin üzerinde çocuk bu hastalıktan öldüğü halde bu konu gündeme gelmiyorsa ‘acaba devlet örtbas etmeye mş çalışıyor?’ şüphesi oluşuyor bizlerde.İnanının üyelerimin evine gidemiyorum .Çocuklarını böyle çaresiz ve bitkin gördüğüm zaman çok üzülüyorum. Bakın işte Abdülselam’ın babası kendini zor tutuyor ağlamamak için. Elimizden bir şey gelmiyor. Başbakan Diyarbakır’a gelecek. Allah rızası için bizleri de dinlesin. Derneğimizin hali ortada. Kimse bizlere el uzatmıyor. Bizi bu hastalıkla baş başa bıraktılar.” dedi.
SİNSİ HASTALIK SSPE NEDİR?
Subakut Sklerozan Panensefalit (SSPE) kızamık mikrobunun yol açtığı bir beyin hastalığıdır. Çocuklukta geçirilen kızamığın ağır ya da hafif olması SSPE oluşumu riskini etkilemez. Hatta döküntü olmadan (gizli) geçirilmiş kızamıklardan sonra da SSPE olabilir. Kızamıkların %20’ye varan bir oranı döküntü olmadan seyretmekte ve tanı almamaktadır.
HER ŞEY KIZAMIKLA BAŞLAR
Kızamık hastalığının ülkemizde halen görülmesi, hatta salgınlara yol açması nedeniyle SSPE de ortadan kaldırılamamaktadır.
Açılımı Subakut Sklorezan Panansefalit olan hastalığa kızamık geçirildikten sonra beyne yerleşen virüs neden oluyor. Virüs hastalığın bitiminden sonraki 10 yıl içinde tekrar aktif hale geçiyor ve beyinde büyük tahribata yol açıyor. Kesin tedavisi olmayan virüsün yayılmasını geciktiren ilaçlarla hastalığın seyri yavaşlatılabiliyor.
SSPE, ( Subacute sclerosing panencephalitis ) temel düzeyde açıklayacak olursak kızamık virüsü enfeksiyonunun (beyin iltihabı) sebep olduğu bir merkezi sinir sistemi hastalığıdır. Kızamık veya kızamık benzeri bir virüsün sebep olduğu az rastlanan ölümcül bir nörolojik hastalık olarak da tanımlayabiliriz. Hastalık kızamık aşısı olmayan çocuklarda daha fazla görülmektedir.
BEYİNDE GERÇEKLEŞİYOR
SSPE, özellikle çocuklarda, nadirde olsa yetişkinlerde görülebilen bir hastalıktır. Genellikle kırsal bölgelerdeki erkeklerde kızamık enfeksiyonundan bir kaç yıl sonra veya 10 yıl sonra bile ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Ülkemizde daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesinde rastlanan bir hastalıktır.Hastalık yetişkinlerde de görülmekle beraber erkek çocuklarda kız çocuklara nazaran daha sık rastlanmaktadır.
Hastalığın sebep olduğu patolojik değişiklikler özellikle tek bir organda, beyinde gerçekleşmektedir. Hastalarda sırasıyla spastiklik, koma ve 6 ila 12 ay içinde ölümle sonuçlanan ilerlemeli beyin işlevi kaybı görülür..
SSPE önceleri tipik bir nörolojik hastalık örneği olarak düşünülmesine rağmen, günümüzde kompleks bir temel nörolojik sorun olarak tanınmaktadır. Bu hastalık, nadir olarak, genelde bir milyon çocukta bir vaka olarak görülmesine karşın, son 40 yıldır bilimsel literatürde daha kapsamlı bir şekilde yer almaktadır. Modern tıpta henüz kesin bir tedavisi yok. Ancak hastalığın seyri yavaşlatılabilmektedir.
HASTALIĞIN SEBEBİ
SSPE (subacute sclerosing panencephalitis) beyin iltihabı ile belirli ilerleme kaydeden nörolojik bir hastalıktır. Hastalık kızamık virüsünün reaktivasyonu yani aktif hale gelmesinden veya kızamık virüsüne uygunsuz bir immün yanıt verilmesi sonucu gelişebilir.
SSPE hastalığına kızamık hastalığı geçirildikten sonra beyine yerleşen kızamık virüsü neden oluyor. Kızamık geçirdikten 1 ile 10 yıl arasında hastalığın belirtileri başlıyor ve virüs beyinde tahribata yol açıyor.
Kızamık virüsünün hangi şekilde ve değişiklikler sonucu SSPE’ ye yol açtığı hala sırrını korumaktadır. Ayrıca SSPE virüsünün topluluk içinde bulaşarak yayıldığı iddiası bilimsel hiç bir kanıta sahip değildir.
HASTALIĞIN BELİRTİLERİ
Önceden normal gelişimi olan bir çocukta (ya da genç erişkinde) birkaç hafta birkaç ay içinde gelişen; yürümede bozulma, unutkanlık, konuşmada bozulma, davranış değişikliği, başın öne doğru düşmesi ya da vücutta gevşeme, silkinme şeklinde çok kısa süreli nöbetler en tanımlayıcı belirtilerdir. SSPE hastalığı ilerleyici bir hastalıktır. Ancak bazı hastalarda (yaklaşık 10 hastadan birinde) ilerlemenin olmaması, hastalıkta duraklama, hatta kendiliğinden iyileşmenin görülmesi mümkündür Başlangıç bulguları hafıza kaybı, irritabilite (uyarılara yanıt vermede görülen bozukluklar), nöbetler, istemsiz kas hareketleri ve/veya davranış değişiklikleridir.
SSPE hastalığının ilerlemesi ise 4 aşamada meydana geliyor:
1. Dönem: Unutkanlık, sinirlilik
2. Dönem: Sıçramalar başlıyor. Tek başına yemek yiyemiyor
3. Dönem: Hasta yatağa bağımlı hale geliyor. Burundan sıvıyla besleniyor
4. Dönem: Komaya giriyor. Yıllarca sürebilecek koma ölümle sonuçlanıyor.
KESİN TEDAVİSİ YOK
SSPE hastalığından korunmanın en önemli yolu kızamık aşısı olmak, kızamık aşısı olmamış çocuklarda hastalığın görülme riskinin aşı yapılana göre 20-30 kat daha fazla olduğu bilinmektedir. Hastalığın en erken 6 hafta içinde ölüme sebebiyet verdiğini belirten doktorlar, iyi bakımla 20-25 yıl daha yaşayan vakalara rastlandığını belirtiyorlar. Tıbben kesin tedavisi olmayan bu hastalığın, sadece virüsün yayılmasını geciktiren ilaçlarla seyri yavaşlatılabiliyor.
Kaynak: Diyarbakır Söz