Diyarbakır'ın merkez Sur ilçesi Gazi Caddesi üzerinde bulunan ve yıllarca Vakıflar Bölge Müdürlüğünün katliam niteliğindeki keyfi uygulama ve tahribatıyla harabe olarak bırakılan Hz. Ömer'in Diyarbakır'a atadığı ve ilk sahabelerden Vali Sultan Sa'sanın makam ve türbesi Diyarbakır Valisi Mustafa Toprak'ın talimatı ile tekrar düzenleniyor.
SULTAN SA'SA TÜRBESİ
Hazreti Ömer'in hilafeti döneminde İyaz Bin Ganem komutasındaki İslam ordusu tarafından fethedilen Diyarbakır, aynı zamanda bir sahabenin valilik yaptığı Türkiye'nin tek şehri. Diyarbakırlılar, Hz. Ömer'in atadığı sahabelerden Vali Sultan Sasa'nın makamının harabeye dönüşmesinden dolayı büyük üzüntü yaşıyordu. Sultan Sasa'nın 1925 yılına kadar medfun bulunduğu türbe için 3 yıl önce Diyarbakır Müze Müdürlüğü, 'Roma dönemine ait kilise kalıntısı' raporu düzenlemişti.
MÜZE MÜDÜRLÜĞÜ RAPORU
Bunun üzerine keyfi uygulamalarıyla bilinen Vakıflar Bölge Müdürlüğü, sahabe makamı üzerine üç katlı bir iş merkezi yapmayı planladı. Rant temimine yönelik katliam nitelikli projeye halk büyük tepki gösterdi. Vakaflar Bölge Müdürlüğü halktan gelen tepkiler üzerine iş merkezi projesini iptal etmek zorunda kaldı. Sahabe türbesinin çöp içinde kaldığı yönünde Diyarbakır Söz Gazetesi başta olmak üzere yerel basında haberlerin yer alması üzerine Diyarbakır Valiliği soruşturma başlattı. Vakıflar Bölge Müdürlüğü de, Gazi Caddesi üzerinde bulunan makam ve türbe için yeni bir proje hazırlayarak Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'na sundu. Hazırlanan Vali Sultan Sa'sanın makam ve türbesinin 'Mescit ve Türbe projesi' kurul tarafından kabul edildi.
VALİ TOPRAK'IN TALİMATI
Kabul edilen projede Gazi Caddesi üzerinde bulunan ve yıllarca bakımsız bir şekilde kalan ilk Müslümanlardan Vali Sultan Sa'sanın türbesinin Diyarbakır'ın ve Sultan Sa'sanın manevi şahsiyetine yakışır bir şekilde mescit ve türbeye dönüştürülmesi kararına ilişkin bir açıklamada bulunan Vali Toprak, projenin kabul edilmesinin Diyarbakır açısından çok önemli olduğunu belirterek şöyle dedi:
MESCİT VE TÜRBE OLACAK
"Sahabe Sultan Sa'sanın Diyarbakır'ın ilk Valilerinden olduğu ve makam ve türbesinin bu alan üzerinde bulunduğu tarihi kayıtlarda ifade ediliyor. Zaman içersinde yol genişletme çalışmaları sonucu ortadan kaldırılan alanın günümüze kadar erişemeyen yapının yeniden ihya edilmesi ve Vali Sultan Sa'sanın Şahsına ve makamına uygun yeniden yapılması çok sevindirici. Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nca kabul edilen 'Mescit ve Türbe projesi' ile Hz. Ömer'in Diyarbakır'a atadığı ve ilk sahabelerden Vali Sultan Sa'sanın makam ve türbesi tekrardan bulunduğu yere inşa edilecek.
PROJENİN MALİYETİ
Projenin kurul onayı almasından sonra valiliğimizce Vakıflar Bölge Müdürlüğü aracılığıyla projenin detay projesi ve yaklaşık maliyetinin çıkarılmasından sonra uygulama projesine geçilecek. Söz konusu projenin uygulama ve proje maliyetinin karşılanması için valiliğimizce gerekli çalışmalar başlatıldı. Bu eksikliğin giderilesi konusunda konuyu canlı tutarak katkı sağlayan basın kuruluşlarına da teşekkür ediyorum. Bu çalışmayla büyük bir eksiklik giderilerek tarihi kültürümüze Diyarbakır'ın kadim kent özelliğine Vali Sultan Sa'sanın manevi şahsına da uygun bir çalışma yapılmış olacak" dedi.
Kaynak: Diyarbakır Söz