Anadolu coğrafyası, İlk Çağ'dan yakın tarihimize kadar geçen süreçte,medeniyeti ağırlamış ve bunlara ev sahipliği yapmıştır. Üç tarafının denizlerle çevrili olması, Avrupa ve Afrika arasında deniz ve kara yoluyla kolayca bağlantı kurulması, verimli toprağı, olumlu iklim şartları ve bol su kaynaklarına sahip olması nedeniyle Anadolu, adeta uygarlıkların beşiği olmuştur.
Anadolu, Asya kıtasının en batısında yer olmasından dolayı eski zamanlarda 'Küçük Asya' olarak adlandırılmıştır. Anadolu'nun, Anadolu olarak anılmaya başlaması ise Romalılarla beraber olmuştur. Romalılar Anadolu'ya, 'Güneşin doğduğu yer' anlamını taşıyan 'Anatolia' demişlerdir. Anadolu coğrafyası, tarih boyunca birçok istila ve göçe maruz kalmıştır.
Arkeolojik kazılara ve diğer birçok bilimsel araştırmaya bağlı olarak, İlk Çağ (MÖ 2.bin-Mö.600 yılları arasında) Anadolu medeniyetleri şu şekildedir; Hititler, Hattiler, Frigler, Lidyalılar, İyonyalılar ve Urartular.
Bunların dışında Anadolu; Perslere (M.Ö 543-333), İskender İmparatorluğu'na, Roma İmparatorluğu'na, Bizans'a (395-1071), Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu'na ev sahipliği yapmıştır.
Türkiye’de şimdiye kadar bulunmuş 180 tane antik kent, ören yeri ve höyük bulunmaktadır.
Ülkemizdeki bu antik kentlerden bir tanesi de Diyarbaakır'da bulunan Çayönü - Ergani, Diyarbakır antik kentidir.
Kaynak: Diyarbakır Söz