Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurucusu olan, kazandığı savaşlarla Haçlı hareketini durduran Süleyman Şah'ın oğlu, 1107 yılında Habur Çayı'nda boğularak, hayatını kaybeden Sultan 1'inci Kılıçarslan'ın Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde olduğu bilinen mezarı Kubbetü's-Sultan'ın bulunması için Dicle Üniversitesi bünyesinde komisyon kuruldu. Mezar yeri tespit çalışmaları kapsamında, ilçeye bağlı Bağlar Mahallesi'nde bulunan Orta Çeşme (Kaniya Navin) Parkı'nda bulunan 2 tarihi mezarda kazı çalışması başlatıldı. 3 gün süren çalışmalarda, mezarlarda bulunan kalıntılar, incelenmek üzere Dicle Üniversitesi'ne götürüldü. İncelemenin ardından mezarların kime ait olduğu ortaya çıkacak.
REKTÖR DUYURDU: 1'İNCİ KILIÇARSLAN'IN MEZARI OLDUĞU KESİNLEŞTİ
Dicle Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karakoç, üniversitede kurulan komisyonun, Anadolu Selçuklu Devleti'nin hükümdarlarından Süleyman Şah'ın oğlu Sultan 1'inci Kılıçarslan ve kızı Saide Hatun'un mezarlarının yerinin tespit ettiğini söyledi. Kazı alanına gelen Prof. Dr. Karakoç, beraberindeki kazı heyetiyle birlikte basın açıklaması yaptı. Mezarın tespit edilmesinin hem Diyarbakır'ın tarihi açısından hem de Silvan ilçesi açısından önemli olduğunu söyleyen Karakoç, "1'inci Kılıçarslan özellikle Haçlı seferlerinde büyük mücadele göstermiş önemli şahsiyetlerden biri. Anadolu'nun hem İslamlaşma konusunda hem de yurt edinmesi konusunda ciddi çalışmaları bulunmuş. Bu konuda canını feda etmiş. Biz bu süreçte mezarının Silvan'da bulunduğunu biliyorduk. Bu konuda farklı çalışmalar yapılmış ama net olarak gelip tespit edilmemiş. Hatta türbe bile varken türbenin kaybolduğunu, kızının mezarı da bulundu. Bugüne kadar tespit edilmemişti" dedi.
'ÇOK ÖNEMLİ BİR ŞAHSİYET'
Dicle Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Doç. Dr. Oktay Bozan da çok önemli bir şahsiyetin mezarını tespit ettiklerini dile getirerek, "Bir beka sorunu yaşandığı dönemde 500 bin Haçlı ordusunun Anadolu'ya gönderildiği bir dönemde bunlara karşı dirayetle mücadele eden, bu konuda varlığını ortaya koyan ve Haçlı ordularının büyük bir kısmını tasfiye eden İslam dünyasının parçalanmasını büyük ölçüde geciktiren ve durdurmaya çalışan bir şahsiyetten bahsediyoruz. Dolayısıyla böyle bir şahsiyetin mezar yerinin bulunmuş olması millet açısında önemli bir anlam ifade ediyor" diye konuştu.
'2 METRE DERİNLİĞE İNDİK'
Dicle Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Zerzevan Kalesi Kazı Başkanı Doç. Dr. Aytaç Coşkun ise yaklaşık 35 metrekarelik alanda kazı çalışmaları yaptıklarını ve 2 metre derinliğe indiklerini söyledi. Coşkun, "2 metre derinliğe indikten sonra hem mezarlara ulaşıldı hem de türbeye ait temellere ulaşıldı. Arkeolog ekibimiz çok titiz bir şekilde çalıştı. Hem müzeden ekip vardı hem Diyarbakır müzesinden hem de üniversitemizde kendi oluşturduğumuz kazı ekibimiz vardı. Tabi bilim konusundaki hocalar olarak da bu verileri hızlı bir şekilde değerlendirdik. Bununla ilgili önemli sonuçlara ulaştık. Tabi şuan çalıştığımız alan aslında Anadolu Selçuklu'nun en önemli hükümdarının mezarıydı. Bu nedenle çalışmalarımızı gece gündüz büyük bir titizlikle yürüttük ve sonuca ulaştık" dedi.
Dicle Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İrfan Yıldız da Silvan ilçesinin, sultanların gömülü olduğu bir yer olduğuna dikkat çekerek, şöyle konuştu;
"Antropologlarımızın yaptığı çalışmalarda 1'inci Kılıçarslan'a ait olduğunu düşündüğümüz mezarda yatan kişinin erkek bir şahıs olduğunu, ikinci mezarın da bir bayana ait olduğu tespit edildi. Dolayısıyla birinci mezarda yatan kişinin 1'inci Kılıçarslan olduğu, ikinci mezarda yatan kişinin de kızı Saide Hatun'a ait olduğunu söyleyebiliriz. Yapılan çalışmalar neticesinde elde edilen verilen doğrultusunda Silvan'da olduğu bilinen, bugüne kadar mezarı gün yüzüne çıkarılamayan 1'inci Kılıçarslan mezarının bütün verileri ile tespit edildiğini söyleyebiliriz. Çalışmada emeği geçen herkese teşekkür ediyorum."
Kaynak: Diyarbakır Söz