Dicle Üniversitesi ve Güneydoğum Derneği tarafından düzenlenen “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin Maden Potansiyeli ve Sektörel Sorunları konulu panel” Dicle Üniversitesi Kongre merkezinde yapıldı.
Katılımın yüksek olduğu panele İl Valisi Mustafa Toprak, Dicle Üniversitesi Rektörü Ayşegül Jale Saraç, AK Parti Milletvekili Süleyman Hamzaoğulları ile diğer yetkililer katıldı.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin Maden Potansiyeli ve Sektörel Sorunları konulu panelinin açılışında söz alan Güneydoğum Derneği Başkanı Duygu Sucuka, Güneydoğum Derneği 6,5 sene önce merkezi Ankara şehrinde olacak şekilde kuruldu. Güneydoğu sorunlarına, çözüm arayışları içerisinde sorunları gidermek için çalışmalar yapıyoruz. Bütün katılımcılara sevgi ve saygılarımı sunuyorum” dedi.
SOSYAL GELİŞMİŞLİK DÜZEYİ
İl Valisi Mustafa Toprak, Dünya ülkelerinin ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeylerinde, madenlerin kullanımının net bir rolü olduğunu belirterek şöyle dedi:
“Öncelikle, Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinin madencilik potansiyelinin ortaya çıkarılması amacıyla, Güneydoğum Derneği tarafından düzenlenen bu panelin hayırlara vesile olup başarılı geçmesini canı gönülden diliyorum. Bugün baktığımızda Dünya ülkelerinin ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeylerinde, madenlerin kullanımının rolünü net bir şekilde görüyoruz. İngiltere’nin bu konu ile ilgili 200, 300 yıl öncesindeki faaliyetlerini incelediğimizde, sanayi devrimi olgusunun, temel atılımının kömür madeninin sanayi amaçlı olarak kullanılmaya başlamasıyla geliştiğini görürüz.
ZENGİNLİK YER ALTINDA
Ben gözlemliyorum ki Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimizde önemli yer altı kaynaklarına sahibiz ama maalesef şuan için bunu yeteri kadar değerlendirebildiğimizi söylemek zor. Diyarbakır’ımız ve çevre iller kapsamında konuya baktığımızda özellikle petrol arama ve işletme faaliyetleri konusunda önemli çalışmalarımız var ama bu konudaki çalışmalar da tam anlamıyla yeterli değil. Daha önce yapılan petrol arama faaliyetleri gerek rezervlerin yetersiz olduğu gerekse ekonomik olarak verimli olmadıkları düşüncesiyle yarıda bırakılmış. Son yıllarda hem Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı hem de özel sektör yatırımcıları tarafından petrol arama ve rezerv tespiti faaliyetlerinin başarılı bir şekilde yürütülmekte olduğunu gözlemliyorum. Elbette ki bunlar da gelecek için umut verici çalışmalardır."
MERMER YATAKLARIMIZ
"Petrolün yanı sıra Diyarbakır denilince mermer yataklarının da yer altı zenginlikleri açısından çok önemli bir yeri var. Hem kalite hem de rezerv olarak önemli bir mermer üretim potansiyeline sahip bulunmaktayız" diyen Vali Toprak, "Gerek metalik gerekse metalik olmayan yer altı zenginliklerimizin çok iyi bir şekilde tespit edilip, işletilerek, istihdama, üretime ve ülke ekonomisine kazandırılması için çalışıyoruz. Sanayi Devriminin bu ülkelerin sahip oldukları ekonomik potansiyellerine katkısını bilmekle birlikte, küçük yaştaki çocukların sanayi devriminin ilk safhalarında yaşlarına uygun olmayan ağır işlerde çalıştırılmak suretiyle kullanıldıklarının acı tecrübesini de bir anekdot olarak sözlerime eklemek isterim. Bizim bu ülkelerin yaşadığı problemleri yaşamadan çevre ve insan sağlığını gözeterek çalışmalarımızı sürdürmemiz gerektiğinin bilincinde olmamız gerekiyor" diye konuştu.
DEMİRYOLUNUN İSLAH EDİLMESİ
İl Valisi Mustafa Toprak, en büyük sorunun ise ulaşım ağı olduğunu belirtirken, "Kara ve demir yolları altyapısının sağlanması, maden çıkarılması noktasından doğan enerji ihtiyacı altyapısının sağlanması, maden potansiyeli olan arazilerdeki vatandaşlarla doğması muhtemel sorunların çözülmesi gibi konular büyük önem arz ediyor. Başta Diyarbakırımız olmak üzere tüm bölgede bu konular için çok önemli çalışmalar yürütülmekte. Bu kapsamda Diyarbakırımızı çevre illere bağlayan duble yol çalışmaları büyük oranda tamamlanmış durumda bunun yanı sıra Diyarbakır’ı Karadeniz’deki limanlara bağlayacak, Bingöl, Genç ve Erzurum’dan geçecek olan karayolu çalışmaları devam ediyor" dedi.
BÖLGEYE HIZLI TRENİN GELMESİ
Toprak, " Yakın bir zamanda Rize tarafından da ispir üzerinden tünellerin yapımı ile ilgili bir gelişme olduğunu biliyorum. Hatta gelecek hafta sonu Rize’den de önemli iş aleminin temsilcileri buraya bu noktada Diyarbakır Rize arasındaki bu karayolu ulaşım bağlantısının işbirliği açısından güzel sonuçlar vermesi nedeniyle burada gerekli irtibat ve işbirliği çalışmasını bir kez daha gözden geçirecekler. Demek ki biz bunları limanlara indirebilmeliyiz. Karayolu bağlantısı önemli demiryolu açısından da bir taraftan ilimizi Kurtalan tarafından gelip Elazığ, Malatya, Sivas ve Ankara’ya bağlayacak demiryolunun ıslah edilmesi ve hızlı trene dönüştürülmesi ile ilgili çalışmalar var. Bir taraftan da yine Diyarbakır’ımızı Şanlıurfa üzerinden İskenderun ve mersin limanlarına bağlayacak hattın bağlantısının kurulması çalışmaları var. Şanlıurfa tarafındaki bağlantı bu seneki programın içerisinde olduğunu biliyorum, inşallah önümüzdeki yıllarda Diyarbakır bağlantısı da kurulabilir. Organize sanayi bölgemizde pamuk açısından çırçır fabrikalarımız var yem fabrikalarına ilave olarak özellikle mermer işleme fabrikalarımız var. Bunlardan işlenen ürünlerin demiryolu aracılığıyla limanlara inmesi gerekiyor ama ilk planda da bizim yapmamız gerek organize sanayi bölgesini demiryolu hattına bağlayabilmektir. Hükümetimize Sayın Bakanlarımıza ve Milletvekillerimize çok teşekkür ediyorum bununla ilgili Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü yatırım programına aldı. Şuanda onun çalışması yapılıyor." şeklinde konuştu.
Bu arada, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinin Maden Potansiyeli ve Sektörel Sorunları konulu panelin oturum başkanı İTÜ Maden Fak.- Yurt Maden. Geliş. Vakfı Başkanı Prof Dr. Güven Ünal slayt gösterisi ile madenlerin önemi ve Türkiye’deki madencilik hakkında bilgi verdi. Çalıştaya katılan diğer katılımcılar bilgi ve tecrübelerini paylaştılar.
Kaynak: Diyarbakır Söz