Her alanda yapılan dolandırıcılığa şimdide sahte ilan dolandırıcılığı eklendi. İnternetteki ilan sitelerine sahte ilanlar bırakarak vatandaşları mağdur eden sahte ilanlar her geçen gün artmaya başladı.
Türkiye'nin farklı şehirlerinden çok sayıda kişi internetten verdiği sahte ilanlarla dolandırılıyor. Son olarak Diyarbakır’ın da aralarında olduğu 4 ilde yapılan sahte ilan dolandırıcıları operasyonunun ardından akıllara şu geldi insanlar nasıl önlem almalı?
Hemen hemen dolandırılmayan veya dolandırılmayla karşı karşıya kalmayan vatandaşlar yok. Peki, vatandaşlar dolandırılmamak için ne yapmalı veya dolandırıldıklarında nerelere başvurmalı, neler yapmalıdır? Detaylar aşağıda…
SOSYAL MEDYADA EN ÇOK KARŞILAŞILAN DOLANDIRICILIK TÜRLERİ
Sosyal mühendislik saldırıları
Sahte sosyal medya hesapları
Çevrimiçi flört dolandırıcılığı
Kötü amaçlı içerik
DOLANDIRICILARA TAZMİNAT DAVASI AÇILIR MI?
Dolandırıcıya karşı icra takibi başlatabilirler, alacak davası açabilirler veya dolandırıcı hakkında suç duyurusunda bulunabilirler. Ayrıca, dolandırıcılık suçu nedeniyle uğradığınız maddi ve manevi zararları hukuk mahkemelerinde açacağınız tazminat davası ile talep edebilirsiniz
DOLANDIRICILAR İÇİN NEREYE ŞİKAYET EDİLİR?
Suça dair ihbar veya şikayet için Cumhuriyet Başsavcılığına veya kolluk güçlerine başvurulur. Mahkemeye, valiliye veya kaymakamlığa yapılan şikayet veya ihbarlar, ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına resen gönderilir.
KENDİNİZİ KORUMAK İÇİN NE YAPABİLİRSİNİZ
Gözünüzü dört açın ve ipuçlarımızı takip ederek dolandırılmaktan kendinizi koruyun.
Dolandırıcılıklara karşı tetikte olun. İnsanlardan veya işletmelerden, telefonla, postayla, elektronik posta ile, şahsen ya da bir sosyal ağ sitesinde davetsiz temaslara muhatap olurken, yaklaşımın bir dolandırıcılık olma ihtimalini daima göz önüne alın.
Kiminle muhatap olduğunuzu bilin. Birisiyle sadece çevrimiçinde tanışmışsanız veya bir işin yasallığından emin değilseniz, biraz daha araştırma yapmak için zaman ayırın. Fotoğraflarda Google imge araştırması yapın veya onlarla alışverişleri olmuş olabilecek kişileri internette araştırın.
Kuşkulu metinleri, bağlamsal pencereleri veya elektronik postaları açmayın – onları silin. Bilinmedik bir şeyse, temasa geçen kişinin kimliğini bir telefon fihristi veya çevrimiçi araştırması gibi bağımsız bir kaynak aracılığıyla doğrulayın. Size gönderilen mesajda sağlanan ilişki ayrıntılarını kullanmayın.
Kişisel ayrıntılarınızı güvenlikle saklayın. Posta kutunuza bir kilit koyun ve faturalarınızı ve diğer önemli belgelerinizi atmadan önce parçacıklara ayırın. Şifrelerinizi ve kişisel kimlik numaralarınızı güvenlikli bir yerde saklayın. Sosyal medya sitelerinde ne kadar kişisel bilgi paylaştığınız konusunda çok dikkatli olun.
Taşınabilir aygıtlarınızı ve bilgisayarlarınızı güvenlikli saklayın. Daima şifre koruması kullanın, erişimleri (uzaktan da olsa) kimseyle paylaşmayın, güvenlik yazılımını ve destek içeriğini güncelleyin. WiFi şebekenizi bir şifre ile koruyun ve çevrimiçi bankacılığa erişmek veya kişisel bilgi sağlamak için kamuya açık bilgisayarları veya WiFi kablosuz bölgeleri kullanmayın.
Şifrelerinizi dikkatle seçin. Başkaları için tahmin etmenin zor olabileceği şifreler seçin ve onları düzenli olarak güncelleyin. Aynı şifreyi her hesap/profil için kullanmayın ve şifrenizi kimseyle paylaşmayın.
Sosyal medyadaki mahremiyetinizi ve güvenliğinizi gözden geçirin. Facebook gibi sosyal ağ sitelerini kullanıyorsanız, kiminle ilişkiye geçtiğinize dikkat edin ve güvenlikle kalmanızı sağlamak için mahremiyet ve güvenlik ayarlarınızı nasıl kullanabileceğinizi öğrenin.
Ayrıntılarınız veya paranız için tüm isteklere dikkat edin. Tanımadığınız veya güvenmediğiniz hiç kimseye para göndermeyin veya kredi kartı ayrıntılarınızı, çevrimiçi hesap ayrıntılarınızı veya kişisel belgelerinizin kopyalarını vermeyin.
Çevrimiçinde alışveriş yaparken dikkat edin. Gerçek olamayacak kadar iyi görünen tekliflere karşı dikkatli olun ve daima bildiğiniz ve güvendiğiniz bir çevrimiçi alışveriş servisini kullanın.
SAHTE İLAN NASIL AYIRT EDİLİR
Sahte bir belgeyi ayırt etmenin ipuçları
Belgeler kolaylıkla taklit edilebilir. Bazıları tam gerçeği gibi görünür ama diğerlerinde şunlar gibi uyarı işaretleri olabilir:
Kişisel olmak yerine, genel kutlamalar veya selamlar
Olmayan kuruluşların isimleri
Düşük nitelikte sunumlar
Düşük nitelikte dilbilgisi ve heceleme
Aşırı resmi veya zorlanmış bir dil.
Uçuş programları ve banka hesap durumları gibi belgeler, bu gibi işletmeler müşterilerine çevrimiçinde belgelerin baskısını yapma izni verdiğinden, yasal olsalar bile basit, tamamlanmamış düzenlere sahiptir. Bu, böyle belgelerin kolayca taklit edilebildiği anlamını taşır.
SAHTE BİR ELEKTRONİK POSTAYI TANIMANIN İPUÇLARI
Dolandırıcılar, gerçek şirketinki gibi logoyu ve elektronik posta modelini kullanarak, resmi görünüşlü bir elektronik postanın taklidini kolayca yapabilir.
Daha önce alışveriş yaptığınız Avustralya Postaları veya kullandığınız çevrimiçi alışveriş sitesi gibi bir şirketten bir elektronik posta aldığınızda çoğu kez tetikte değilsinizdir. Bir elektronik posta beklemiyorsanız, herhangi bir bağlantıya tıklamadan veya bir eki açmadan önce daima tetikte olun.
SAHTE BİR BULUŞMA PROFİLİNİ TANIMANIN İPUÇLARI
Yeni bir buluşma profiline bakarken, şu konularda olabilecek alışılmadık şeylere dikkat edin:
Fotoğraf
Yer
İlgi alanları
Kökenle eşleşen dil ve beceriler.
Dolandırıcılar çevrimiçinde buldukları sahte fotoğrafları sıkça kullanır.
İpucu: Gerçekten söylediği kişi olduğunu belirlemek için hayranınızın görüntü araştırmasını yapın. Google veya TinEye gibi görüntü araştırmacılarını kullanabilirsiniz.
NEREDEN YARDIM ALINABİLİR
Bir dolandırıcılıkta paranızı kaybetmişseniz veya bir dolandırıcıya kişisel bilgilerinizi vermişseniz, paranızı geri alma olasılığı yoktur. Ancak, zararı sınırlamak ve daha fazla kayıptan kendinizi korumak için atabileceğiniz adımlar vardır.
BANKANIZ VEYA KREDİ SANDIĞINIZLA İLİŞKİYE GEÇİN
Bir dolandırıcıya para veya kişisel bilgilerinizi yollamışsanız, derhal bankanız veya kredi sandığınızla ilişkiye geçin. Belki para transferini veya çeki durdurabilirler veya dolandırıcı hesap bilgilerinize sahipse, hesabınızı kapatabilirler.
Dolandırılıp dolandırılmadığınızdan emin değilseniz, para göndermeyi durdurun. Dolandırıcılar, siz durana kadar para istemeye devam edeceklerdir.
Haber: Filiz YAŞA
Kaynak: Diyarbakır Söz
