Diyarbakır'da Dicle Üniversitesince (DÜ) yürütülen proje kapsamında İtalyan mandasından alınan embriyo Anadolu mandasına nakledildi ve "Dicle" ismi verilen ilk yavru dünyaya geldi.
DÜ Veteriner Fakültesince "Diyarbakır ilinde Mandalarda Embriyo Transferi-Çekirdek Sürü Yöntemiyle Verimlerin, Yetiştirici Kazancının ve İstihdamın Arttırılması Projesi" hayata geçirildi.
Proje kapsamında İtalyan mandasından alınan embriyo Anadolu mandasına nakledildi ve ilk doğan yavruya "Dicle" adı verildi.
"DİYARBAKIR'DA BUNUN OLMASI ÇOK ÖNEMLİ"
Veteriner Fakültesi Dekanı ve Proje Koordinatörü Prof. Dr. Aydın Vural, yapılan embriyo transferi sayesinde 9-10 yılda sağlayacakları genetik ilerlemeyi 1 yıl kadar kısa bir sürede sağlamayı amaçladıklarını söyledi.
Genetik gelişmeyi sağlayarak süt ve et verimini arttırmayı amaçladıklarını belirten Vural, şöyle konuştu:
"Yerli mandalarımıza göre yaklaşık 3 kat daha fazla süt verimini sağlamayı düşünüyoruz. Anadolu mandasını taşıyıcı anne gibi kullandık. Doğan yavru, bu taşıyıcı annelik sayesinde Anadolu mandalarının iklime uyumu, hastalıklara direnci, İtalyan mandalarının da et ve süt verimi gibi iyi özelliklerini taşımış oldu. Bu embriyo çalışması üniversiteler arasında ilk çalışmalardan biri. Diyarbakır'da bunun olması çok önemli. Embriyo transferi mandalarda zor. Özel çalışmalar ve sabır isteyen, bilimsel altyapısı olan bir çalışma. Bunun hocalarımızın başarıyla tamamlaması ve ilk embriyo transferi sonucu doğan yavru olması Türkiye'de önemli bir önderlik yapacak. Embriyo transferinin gelişmesiyle mandacılık sektöründe daha kısa sürede ilerleme sağlayacağız."
İLK YAVRU SAĞLIKLI
Veteriner Fakültesi Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı Başkanı ve Proje Sorumlusu Dr. Öğretim Üyesi Ferit Özmen de manda yetiştiriciliğinde süt verimini arttırmak için suni tohumlama ve embriyo nakli çalışmalarının yürütüldüğünü söyledi.
Diğer paydaş kurum ve kuruluşların da desteğiyle şimdiye kadar suni tohumlama çalışmaları yaptıklarını ve yapmaya da devam ettiklerini ifade eden Özmen, şunları kaydetti:
"Embriyo nakli çalışması için Türkiye'de ilk defa bir üniversite bünyesinde GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı desteğiyle bir işletme kurduk. Bu işletmeye süt verimi yüksek olan 8 İtalyan verici anne getirdik, 14 de yerli Anadolu mandası aldık. İtalyan anneye süperovulasyon uygulayarak elde ettiğimiz embriyoları yerli annelerimize aktardık. İlk yavrumuzun doğumuyla mutluluk yaşıyoruz."
İlk yavrunun sağlıklı doğduğunu bildirenw Özmen, yavrunun adını da üniversitenin de ismi olan "Dicle" koyduklarını dile getirdi.
"Dicle"nin manda yetiştiriciliğinin geliştirilmesi ve idamesi noktasında bir umut olduğunu anlatan Özmen, şöyle devam etti:
"Amacımız genetiği ve süt verimi tamamen İtalyan anne ve babalara ait olan yavrumuzu, bir Anadolu mandasından doğurarak kazanılmış bağışıklığını, hastalıklara, coğrafi koşullara dayanıklı bir genetikle doğumunu gerçekleştirmek. Temel amacımız bu embriyo naklinden doğan saf yavruların sayısını arttırarak bunları halka yaymak. Bu şekilde de ıslah çalışmalarını hızlandırmak. Bunlar yurt dışından ithal edilebiliyor fakat çok ciddi paralar ödeniyor. Yurt dışındaki coğrafi koşullarla bizdeki endemik koşullar benzer değil. Bizim yavrumuz yurt dışından getirilecek mandaların genetik özelliğine sahip ama aynı zamanda bu bölgedeki coğrafik koşullara ve hastalıklara dayanıklı olan bir yavru olacak. Bu şekilde hem ucuza hem de dayanıklı damızlık elde etmiş olduk."
Kaynak: Diyarbakır Söz