Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, son 22 yılda 5 bin 450 vakıf eserinin restore edildiğini, son 2 yılda ise 119 vakıf kültür varlığının onarımlarının tamamlandığını bildirdi.
Ersoy, Vakıflar Genel Müdürlüğünce restorasyonu yapılan 201 eserin, Cumhurbaşkanlığı Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'ndeki toplu açılış töreninde, inanç, düşünce ve kültür evreninin çok önemli değerlerinden birisi olan vakıf müessesinin temelinde iyilik, şefkat ve yardımlaşma olduğunu söyledi.
"Bizim medeniyetimiz, bir yanıyla da vakıf medeniyetidir. Vakıf kültürümüz, insana dair bütün iyi hasletlerden beslenip, eserlerde somutlaşmıştır." diyen Ersoy, vakıf müessesesinin çok ciddi bir hukuk manzumesine de dayandığını vurguladı.
Ersoy, milletin, devletin asırlardır vakıf sahibi atalarına vefa gösterdiğini, Türkiye'nin pek çok yerinde varlığını sürdürerek bugün hizmet veren hastaneler, çeşmeler, hamamlar, kütüphaneler ve daha nice eserin bu sadakatin bir göstergesi olduğunu söyledi.
Değerli bir mirasın bugünkü varislerinin vakıf müessesinin sağlıklı bir biçimde işleyebilmesi için canla başla çalıştıklarını dile getiren Ersoy, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde, vakıfların kuruluş amacına en uygun ve verimli şekilde hayatiyetini sürdürmesi noktasında birçok iyileştirme gerçekleştirildiğini kaydetti.
Ersoy, ilgili mevzuatta devrim niteliğinde düzenlemeler yapıldığını, Vakıflar Genel Müdürlüğünün, bir yandan alanı koordine ve kontrol ederken diğer yandan da gerek yurt içinde, gerekse yurt dışında vakıf eserlerine sahip çıktığını, teknolojiyle titizlikle koruyup nesillerle buluşturduğunu ifade etti.
İhtiyaç sahibi her kademeden öğrencilere burs, öksüz ve yetim çocuklar ile en az yüzde 40 engeli bulunanlara muhtaç aylığı verildiğini anlatan Ersoy, ailelere kuru gıda yardımı, imarethanelerde sıcak yemek hizmeti, bağışlanan adak ve kurban etleriyle yemek ve kavurma dağıtımı yapıldığını, afetlerde Vakıflar Genel Müdürlüğünün yaraları sarabilmek için ilk andan itibaren sahada olduğunu anlattı.
Ersoy, restorasyon ve ihya projelerinin tüm hızıyla devam ettiğini vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Son 22 yılda yaklaşık 8 milyar liralık bir harcamayla 5 bin 450 eseri restore ettik. Sadece son 2 yılda, UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan eserlerden İstanbul Kariye Camisi, Hz. Cabir Camisi, Beyazıt Medresesi, Beyazıt Hünkar Kasrı, Kasımpaşa Mevlevihanesi, Sivas Divriği Ulu Camisi, İstanbul Terra Santa Kilisesi gibi 119 vakıf kültür varlığının onarımları tamamlandı. 6 Şubat depreminde hasar gören çok sayıda ibadethane de onarıldı."
Ersoy, Vakıflar Genel Müdürlüğünün kamuoyunda fazla bilinmeyen çalışmalarına ilişkin de şu bilgileri paylaştı:
"Ayasofya Camisi'nin Bütüncül Projesi'ni hazırladık. Olası bir afette Ayasofya'ya bir şey olsa onu eski haliyle yeniden inşa edecek bir proje yoktu. Umarım kullanmamız hiçbir zaman gerekmez ama bu proje artık elimizde mevcut. Sivas Divriği Ulu Camisi'nde, yapının statik olarak dengede olduğunu gösteren, çok özgün bir sistem unsuru olan Denge Sütunu'nu da tekrar işlevsel hale getirdik. Aynı camide havuz zarar görmüştü, o da eski haline kavuşturuldu. Gönül coğrafyamızla ilgili çalışmalarımız çerçevesinde Bosna Hersek, Kosova, Makedonya, ve KKTC'de Osmanlı döneminden kalma 28 eserin restorasyonunu tamamladık, 13'ünün çalışması halen devam ediyor."
Ersoy, hudut sınırları dışındaki vakfiyelerde yer alan hayır şartlarını yerine getirmek amacıyla gıda dağıtımı yaptıklarını, 2013-2024 yılları arasında Bosna Hersek, Bulgaristan, Filistin, Karadağ, KKTC, Kosova, Kuzey Makedonya, Ukrayna ve Yemen'e kuru gıda yardımı gerçekleştirdiklerini söyledi.
Bu çalışmalarla vakıf gibi kadim, tarihsel bir müesseseyi güncelle buluşturduklarını kaydeden Ersoy, "Vakıf kültürünü, yardımlaşmanın, dayanışmanın güzelliğini hayatın içinde diri tutuyor, yeni nesillere aktarıyoruz." dedi.
- Depremde hasar gören kültür varlıkları
Vakıflar Genel Müdürü Sinan Aksu da genel müdürlüğün birçoğu kendi haline terkedilmiş binlerce eseri günyüzüne çıkardığını, aralarında Sultanahmet Camisi, Divriği Ulu Camisi ve Şifahanesi, Atik Valide Külliyesi, Diyarbakır Dört Ayaklı Minare, Hacıbayram-ı Veli Camisi, Gelibolu Mevlevihanesi, Erzurum Çifte Minareli Medrese ve Edirne Ekmekçizade Ahmet Paşa Kervansarayı'nın da aralarında bulunduğu ecdat mirası eserlerin Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı ihya ve restorasyon çalışmasından geçtiğini belirtti.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinde vakıf eserlerinin büyük ölçüde hasar aldığına işaret eden Aksu, "Depremin ilk anlarından itibaren depremzedelerimize yardımcı olurken, kültür varlıklarımızın hasar tespit çalışmalarını da süratle tamamladık. Eserlerimizden çıkan tüm nitelikli parçaları ayrıştırarak, yeni restorasyon süreçlerinde kullanılmak üzere muhafazaya aldık." dedi.
Bu eserlerin restorasyonlarında kullanılmak üzere yaklaşık 3,5 milyar liralık sponsorluk anlaşmalarını sağladıklarını, depremde zarar gören vakıf eserlerini aslına uygun şekilde tekrar ayağa kaldırmaya yönelik çalışmalara ivedilikle başladıklarını kaydeden Aksu, hayırseverlerin de desteğiyle bu ihya, imar ve restorasyon sürecini hızla tamamlayacaklarını söyledi.
Aksu, genel müdürlüğün hayır hizmetlerine ayrılan yüzde 13'lük bütçesini yüzde 33'e yükselttiklerini vurgulayarak, "Hayır hizmetlerimiz kapsamında Türkiye'nin 8. İyilik Gemisi'nin tamamı kurumumuzca karşılanarak 125 bin yardım kolisini Gazzeli kardeşlerimize ulaştırdık." bilgisini paylaştı.
Aşevi hizmetlerinin sayısını bu yılın sonuna kadar 7'ye çıkarmayı hedeflediklerini dile getiren Aksu, "Bundan sonra da vakıf geleneğimizi en güzel şekilde yaşatmaya, vakıflara hizmet etmenin şuuruyla hareket etmeye devam edeceğiz." diye konuştu.
Kaynak: Diyarbakır Söz
