Yaz aylarında enfeksiyon hastalıklarında artış gözlemlenmesinin başlıca nedenlerinin; sıcaklık, nem, hijyen şartları ve sosyal davranışlardaki bazı değişiklikler olduğunu ifade eden Dr. Dilek Akıncı, "Sıcaklık ve nem artışı, özellikle gıdalarda mikroorganizmaların çoğalması için uygun bir ortam sağlar. Soğuk zincirin önemli olduğu dondurma, sütlü tatlı gibi gıdalarda bu durum daha önemlidir. Bunun dışında sivrisinek ve kene gibi vektörler, piknik ve açıkta satılan yiyeceklerde hijyen eksikliği, temiz olmayan içme suyu, havuz ve deniz sularının yeterince temiz olmaması, seyahatlerin artması, doğa yürüyüşleri, sık klima kullanımı ve klima sistemlerinin rutin temizliğindeki eksiklikler, kalabalık ortamlara ziyaretler gibi sebeplerle yaz aylarında enfeksiyon hastalıklarında artış görülür" şeklinde konuştu.
Yaz aylarında sık görülen ishal ve mide-bağırsak enfeksiyonlarının genellikle bakteri, virüs ve parazitler tarafından oluşturulduğunu dile getiren Akıncı, "En sık kontamine yiyecek ve içeceklerle bulaşan bakteriyel enfeksiyonlardan Escherichia coli, Campylobacter jejuni, Salmonella ve Shigella; en sık kalabalık ortam, havuz suyu ve kamp alanlarından bulaşan viral etkenlerden hepatit A, norovirüs ve rotavirüs; en sık kirli içme sularından bulaşan paraziter enfeksiyonlardan Giardia lamblia ve Entamoeba histolytica diğerlerine göre daha sık görülen enfeksiyon etkenlerindendir" dedi.
"Yaz aylarında enfeksiyon riski daha yüksektir"
Yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireyler için yaz aylarında enfeksiyon riski daha yüksek olduğunu belirten Dr. Dilek Akıncı açıklamasında, "Yaz aylarında artan sıcaklıklar vücutta sıvı kaybına yol açar. Yaşlı bireylerde susuzluk hissi azalabilir, bu yüzden yeterince su içmediğini fark etmez. Dehidrasyon idrar üretimini azaltacağı için idrar yolu enfeksiyonlarına zemin hazırlar. Sıcak havalarda gıdalar daha hızlı bozulur. Bazen bozulmuş gıdanın tadı ve kokusu normal görünebilir. İleri yaştaki bireyler yemeğin dışarıda çok kaldığını bazen fark etmez. Terleme ve nem sebebiyle sürekli ıslak kalan cilt ve sinek/böcek ısırıkları cilt enfeksiyonlarına neden olabilir. Yaşlı bireylerde cilt daha hassas olduğu için bu tür enfeksiyonlar da kolaylıkla gelişebilir. Diyabet, KOAH, kalp yetmezliği gibi hastalıkları olan kişilerde de enfeksiyonlar daha sık ve ağırdır. Örneğin, diyabet hastalarında yara enfeksiyonları geç iyileşir ve yaz aylarında yaralanma riski daha yüksektir" ifadelerine yer verdi.
"Havuz veya denizden sonra hemen duş alınmalı"
Havuz ve deniz gibi ortak kullanım alanlarının bazı enfeksiyon riskleri barındırdığına işaret eden Dr. Akıncı, "Özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik hastalığı olan bireyler için daha dikkatli olunması gerekir. Kulak enfeksiyonları özellikle yüzücü kulağı dediğimiz dış kulak yolu enfeksiyonları, konjonktivit diye tabir ettiğimiz göz enfeksiyonları, mantar ve selülit gibi cilt enfeksiyonları, özellikle kadınlarda daha sık görülen idrar yolu ve vajinal enfeksiyonlar, su yutulmasına bağlı gelişen gastroenteritler havuz ve denizden bulaşan enfeksiyonlara örnektir. Bu duruma engel olmak için gittiğiniz havuzun düzenli olarak klorlandığından ve suyun test edildiğinden emin olunmalı, su bulanık veya kötü kokuluysa kesinlikle girilmemeli, duş alma zorunluluğu olan havuzlar tercih edilmelidir. Ayrıca havuz veya denizden sonra hemen duş alınmalı ve ıslak mayoyla durulmamalıdır, mikroorganizmalar ne kadar uzun süre durursa o kadar risk artar. Ayrıca yüzücü gözlüğü, kulak tıkacı kullanılmalı; başkasının hiçbir eşyası kullanılmamalıdır" şeklinde konuştu.
"Belirgin bir artış görülür"
Sıcaklık ve nemin, sivrisinek ve kene kaynaklı vektörlerin çoğalması ve yayılması için ideal şartları sağladığını belirten Akıncı, "Sivrisinek veya kene gibi vektör kaynaklı enfeksiyonları önlemek için sineklikli pencere ve kapılar kullanılmalı, sivrisinek kovucu cihazlar ve spreyler kullanılmalı, sivrisineklerin üremesini önlemek için saksı altları ve su kovaları gibi su birikintileri boşaltılmalı, uzun çim ve otlar biçilmeli, uzun kollu ve açık renkli kıyafetler giyilmeli, uzun pantolon giyilmeli ve paçaları çorap içine sokulmalı, şapka kullanılmalı, eve dönünce özellikle diz arkası-koltuk altı-ense-kasık bölgeleri gibi nemli bölgelere mutlaka kene kontrolü yapılmalı ve kene çıplak elle çıkarılmamalıdır" ifadelerine yer verdi.
"Bu belirtiler ciddiye alınmalı"
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Dilek Akıncı, yüksek ateş, ishal, kusma, karın ağrısı, vücutta döküntü ve kızarıklık, şiddetli baş ağrısı, idrar yaparken yanma, öksürük, nefes darlığı, bilinç bulanıklığı, aşırı halsizlik; özellikle sinek veya kene ısırığı sonrası ateş, kas ağrısı, halsizlik, baş ağrısı, bulantı gibi belirtilerde mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğinin altını çizdi.
"Hijyen kurallarına dikkat edilmeli"
Yaz aylarında enfeksiyonlardan korunmak için bireylerin özellikle hijyen kurallarına dikkat etmesi gerektiğini vurgulayan Akıncı, "Ellerin sabun ve suyla sık sık yıkanması, su ve sabuna ulaşım zor ise el dezenfektanı kullanılması gerekir. Açıkta satılan kaynağı belirsiz yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalı, et, tavuk, ve balık gibi çabuk bozulan gıdalar uygun sıcaklıkta saklanmalı, çiğ sebze ve meyveler iyice yıkanarak tüketilmeli, piknik ve tatil yerlerinde soğuk zincir bozulmamalı, özellikle yazın musluk suyu tüketilmemeli, et ve tavuk ürünleri yeterince pişirilmeli, bol bol temiz su veya sıvı gıdalar tüketilmeli, aşırı sıcakta dışarı çıkılmamalı, havuz ve deniz sonrası hızlıca duş alınmalı, ıslak mayoyla beklenmemeli, şezlong, havlu ve terlik gibi malzemeler ortak kullanılmamalı veya dezenfekte edilmeli, pamuklu çok terletmeyen giysiler giyilmeli, özellikle ayakların nemli kalmaması sağlanmalı, sinek ve kene riski olan bölgelerde uygun kıyafetler giyilmelidir" şeklinde açıklamasını tamamladı.
Kaynak: İHA
