Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Serra Bucak, Konya Büyükşehir Belediyesinin ev sahipliğinde düzenlenen Birleşmiş Kentler ve Yerel Yönetimler Orta Doğu ve Batı Asya Bölge Teşkilatının (UCLG-MEWA) 2025 Kongresi kapsamında gerçekleştirilen “Yerel Kalkınma için Çatışma Sonrası Toparlanma Planlaması” başlıklı üst düzey oturuma katıldı.
Barış politikaları artık ertelenemez
Oturumda konuşan Bucak, katılımcıları selamlayarak, barışın inşası ve çatışma sonrası toparlanma üzerine konuşmak için bir araya geldiklerini belirtti. Orta Doğu ve Batı Asya bölgesinin hala derin insani krizlerle sarsıldığını kaydeden Bucak, “Özellikle Gazze’de yaşanan soykırım, Lübnan’da onlarca yıldır çözülemeyen siyasi ve ekonomik krizler, Suriye’de on yılı aşan iç savaş ve milyonlarca insanın yerinden edilmesi, Irak’ta bitmeyen yeniden yapılanma sancıları ve Yemen’deki insani felaket, hepimize yerelden inşa edilen, çok-kültürlü ve ademi-merkeziyetçi, demokratik değerleri ve uzlaşıyı esas alan barış politikalarının artık ertelenemez bir aciliyet olduğunu gösteriyor. Bu krizler, günlük hayatı altüst ederken, halkların yaşam mücadelesi hayatın her alanında yaşanıyor ve yerel yönetimlere sorumluluklarını hatırlatıyor” dedi.
‘Barışı inşa edebiliriz’
Bu acı tecrübelerin kendilerine çatışma sonrası toparlanma planlamasının yalnızca yıkılan binaları veya altyapı sistemlerini onarmak olmadığını öğrettiğini ifade eden Başkan Bucak, konuşmasına şöyle devam etti: “Toplumlarımızın toparlanması için aynı anda hem sosyal dokuyu güçlendirmeli hem kapsayıcı bir yönetişim tesis etmeli, hem de uzun vadeli bir dirençlilik inşa etmeliyiz. Yani barışı; bir araya gelerek, bir arada farklılıklarımıza rağmen durabilmeyi başararak, birbirimize karşı güveni yeniden tesis ederek ve her birimizin hak ve özgürlüklerini hep birlikte koruma altına alarak ve aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliğine, kadının temsiliyetine saygı duyarak inşa edebiliriz.”
‘Yerel yönetimler bu süreçte kilit aktörlerdir’
Topluluk odaklı kalkınma yaklaşımlarının bu nedenle hayati önem taşıdığını vurgulayan Eşbaşkan Bucak, “Yerel yönetimler bu süreçte kilit aktörlerdir, çünkü halkın ihtiyaçlarını en yakından bilen, onlara en hızlı ve kapsayıcı çözümler üretebilen bizleriz” diye konuştu.
‘12 bin yıllık kadim şehir’
Diyarbakır Büyükşehir Belediye Eşbaşkanı olarak, yaşadıkları deneyimlerin bu ilkelerin doğruluğunu kanıtladığını kaydeden Eşbaşkan Bucak, şöyle konuştu: “Biz Diyarbakır’da barışın tohumlarını günlük hizmetlerimizde yeşertmeye çalışıyoruz. Çünkü barış, en temelde halkın katılımıyla, halkın taleplerine kulak vermekle ancak gerçekleşeceğini iyi biliyoruz. On yıllarca yaşanan çatışmalar, kentimizi sosyolojik, psikolojik, ekonomik, hukuki ve daha birçok açıdan çok olumsuz etkiledi. Anne-babalar çocuklarını yitirdi, insanlar eşlerini, sevdiklerini kaybettiler, tıpkı bugün başka coğrafyalarda, komşularımızın coğrafyalarında yaşanan dramlar bizlerde de yaşandı, gençler umutlarını yitirme noktasına geldi. Bütün yaşanan zorlu sürece rağmen Diyarbakır halkı barış özlemini hep diri tuttu. Bu 12 bin yıllık kadim şehir Diyarbakır, farklı kültürlerin, inançların ve kimliklerin bir arada yaşadığı; Kürt’ün, Türk’ün, Ermeni’nin, Süryani’nin ve daha birçok halkın ve inancın iz bıraktığı bir kültür hazinesidir. İşte biz bu izlere tutunmak istiyoruz. Bu izleri yok saymak değil, bu izlerin yapmış olduğu hazineye tutunmak istiyoruz. Biz de belediye olarak sosyokültürel, etnik ve dinî farklılıkları, yerel yönetim politikalarında temel alıyor, bu zenginliği koruyup yaşatmaya çalışıyoruz. Birlikte yaşamın mayası işte bu çoğulculukta, birbirimize saygıda yatıyor.”
Çok dilli belediyecilik
Çok dilli belediyecilik anlayışının barışçıl bir toplumu inşa etmenin olmazsa olmaz bir prensibi olduğuna dikkat çeken Eşbaşkan Bucak, “Halkımıza hizmet sunarken dil engeline takılmamaları için anadilde hizmeti yaygınlaştırıyoruz. Örneğin, kısa süre önce 153 çağrı merkezi hattımızda ilk kez Kürtçe anadilinde hizmet vermeye başladık. Artık vatandaşlarımız şikâyet, talep ve önerilerini rahatlıkla kendi anadilinde iletebiliyor ve bu bir kolaylık sağlıyor, pragmatik bir bakışı getiriyor, anadilinde cevap alabiliyor.” dedi.
‘Kadınlar kazanırsa barış kazanır’
Toplumsal barışın inşa edilmesinin en önemli aşamasının toplumsal cinsiyet olduğunu vurgulayan Bucak, kadınların ve gençlerin güçlendirilmesinin barış inşasının vazgeçilmez parçası olduğuna dikkat çekti. Diyarbakır’da bu noktada çok önemli somut adımlar attıklarını ifade eden Eşbaşkan Bucak, “Biz de diyoruz ki: Eğer kadınlar kaybederse toplum kazanamaz. Kadınlar kazanırsa barış kazanır. Bu yüzden kadınların karar mekanizmalarına eşit katılımını sağlamak, her düzeyde eş temsil ilkesiyle çalışmak temel prensibimiz” şeklinde konuştu.
‘Gençler için imkânlar yaratmaya gayret ediyoruz’
“Gençlerimiz bizim geleceğimiz, yarınlarımızın umududur” diyen Bucak, çatışmalı süreçlerde, barışı tesis edemedikleri süreçlerde en büyük bedeli ödeyenlerden birinin de gençler olduğunu söyledi. Dezavantajlılaştırılmış grupların toplumsal yaşama katılımına yönelik çalışmalara değinen Başkan Bucak, konuşmasına şöyle devam etti: “Diyarbakır’da yoksullukla mücadele ve sosyal dayanışma çalışmalarına önem veriyoruz. Engeli olan bireylerin kent hizmetlerine erişimini kolaylaştırıyoruz; engelli merkezlerimiz, engelsiz ulaşım projelerimiz var. Yine çocuklar için kreşler, oyun evleri açıyoruz. Çatışma dönemlerinin sebep olduğun travmaları yaşamış veya bunlara tanıklık eden çocuklara ve ailelere psiko-sosyal destek sunuyoruz. Mahalle düzeyinde mahalle meclisleri ve halk buluşmaları yaparak, mahalle sakinlerinin sorunları birlikte tartışıp çözüm üretmesine destek oluyoruz. Birçok kararımızı halk toplantılarıyla şekillendiriyoruz; örneğin kentsel yenileme projelerinde, park yapımında o mahalledeki halkın fikrini alıyoruz”
‘Ortak projeler geliştirebiliriz’
Kaynakların adil dağılımı, teknik desteklerin sağlanması, iyi örneklerin paylaşılması için ağların güçlendirilmesi gerektiğine dikkat çeken Eşbaşkan Bucak, “UCLG-MEWA tam da bu nedenle kıymetli bir platform. Biz belediyeler, birbirimizden öğrenerek yol alıyoruz. Deneyimlerimizi paylaştıkça, ‘sürdürülebilir, kapsayıcı barış’ hedefimize daha hızlı ilerleyeceğiz. MEWA bölgesinde şehirler olarak ortak projeler geliştirebilir, gerektiğinde birbirimize destek olabiliriz” dedi.
Yerel demokrasi
Yerel demokrasinin güçlendirilmesinin önemine işaret eden Eşbaşkan Bucak, şöyle konuştu: “Barış inşası için yerel yönetimlerin halk iradesiyle uyumlu ve hesap verebilir olması şarttır. Halkın seçtiği yöneticiler, ancak halkın rızasıyla görevden ayrılmalıdır. Ben ve benim gibi birçok seçilmiş belediye başkanı, maalesef geçmişte halkın iradesini yok sayan uygulamalara maruz kaldık. Ancak biz her platformda şu ilkeli duruşu savunuyoruz: Seçimle gelen, seçimle gider. Halkın iradesi bizim için kutuptaki yıldız gibidir, asla gözden kaybetmeyeceğimiz bir kılavuzdur.”
‘Barışı hayal edin’
Ortadoğu ve Batı Asya’nın geleceğinde, kentlerin savaşlarla değil, barış içindeki refah ve dayanışma ile anıldığı bir tablonun hayal edilmesini isteyen Eşbaşkan Bucak, “Bu hayal imkânsız değil. Bu hayal, burada bu salonda toplanan biz yerel yöneticilerin vizyonunda somutlaşıyor. Barış kentlerden başlar – mahalle aralarından, yerel meclislerden, belki küçük gibi görünen ama çarpan etkisi büyük adımlardan başlar. Her diktiğimiz fidanla barışa bir nefes veriyoruz, her açtığımız kültür merkeziyle insanlar arasında bir köprü kuruyoruz, her farklı dilde yaptığımız hizmetle farklılıkların bir arada yaşayabileceğini gösteriyoruz” dedi.
‘Umut en büyük direniştir’
Bugün Diyarbakır’dan Konya’ya, Konya’dan Gazze’ye uzanan bir barış köprüsünün inşa edilmesini isteyen Eşbaşkan Bucak, “Bizler birbirimizi anladıkça, acılarımızı paylaştıkça ve birlikte çözüm ürettikçe, savaşların yerini barışın alacağı günler gelecektir. Umut en büyük direniştir. Biz yerel yöneticiler umutlu olmaya ve umut edenlere destek vermeye devam edeceğiz. Halklarımız bizden hizmet beklerken aynı zamanda umut da bekliyor. Bu umudu boşa çıkarmamak için elimizden ne geliyorsa yapacağız.
Herkes için sürdürülebilir ve kapsayıcı toplumsal bir barış inşa edebilmek için tek yürek olalım. Gelin kentlerimizi barışın ve adil, özgür bir arada yaşamın merkezleri haline getirelim. İnançla, sevgiyle, sabırla bunu başaracağımıza eminim” şeklinde konuştu.
Kaynak: Diyarbakır Söz
