BAYRAM BURUK GEÇTİ
Kayapınar ilçesinde Fırat Mahallesi'nde bulunan Rojava Sitedeki 13 katlı binada, 5 Haziran’da çıkan yangın, kentte bayramın buruk geçmesine neden oldu.
OLAY SONRASI JET SORUŞTURMA
Yangına müdahalede geç kalındığı ve binada mahsur kalanların kurtarma çalışmaları ile ilgili diğer iddialar gündemdeki yerini korurken, yangında bir anne ve üç çocuğunun hayatını kaybetmesi yürekleri dağladı. Olay sonrası Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığınca başlatılan jet soruşturmada, aralarında bina müteahhidi, yöneticisi, şantiye şefi ve yapı denetim sorumlusu dahil 5 kişi gözaltına alınmıştı. Mahkemeye çıkarılan zanlılardan iki kişi tutuklanmıştı.
GÖZLER BİNALARA ÇEVRİLDİ
Olay kentte üzüntüye neden olurken, on binlerce yüksek katlı binanın bulunduğu Diyarbakır’da gözler bu yapılara çevrildi. Söz Haber ekibi, İnşaat mühendislerine ve Elektrik mühendislerine binalardaki yangın güvenliği ve alınması gereken tedbirlere ilişkin görüşlerine başvurdu.
İnşaat Yüksek Mühendisi Abdurrahman Ergin, yaptığı açıklamada, yüksek binalardaki yangın merdivenlerinin kullanışsızlığına dikkati çekti.
“YANGIN MERDİVENLERİ DEPO OLARAK KULLANILIYOR”
Yangın merdivenlerindeki havalandırma pencerelerinin eksikliğinin de sorun oluşturduğunu kaydeden Ergin, “Acı hadiselerin bir daha tekrarlanmaması için alınması gereken önlemler neyse onların üzerinde durmak gerekiyor. Binalarda yangın esnasında dikkat edilecek konuların başında tabi ki yangın çıkmaması için gerekli tedbirleri almak, ikinci konuda yangın çıkması durumunda dumanın tahliyesi yangının söndürülmesi ile ilgili gerekli tedbirlerin alınmasıdır. Eski binalarda yangınla ilgili gerekli tedbirler gerekli yapısal hazırlıklar maalesef yok. Birçok binada yok. Özellikle yangın merdivenlerinin kullanışsız oluşu, birçok ailenin oraya eşyalarını koyarak depo alanı olarak kullanıyor olması o alanı bir kaçış yeri olmaktan çıkarıyor” dedi.
Ergin, yangınlarda can kayıplarının önüne geçmek için yönetmeliklerin gözden geçirilmesi gerektiğini aktararak, şunları ifade etti.
“YÖNETMELİKTE BAZI EKSİKLER VAR”
“Bir de yangın merdivenlerinin olduğu alanda hava tahliyelerinin çok sağlıklı olmaması. Havalandırmaların çok sık bir şekilde kontrol edilmesi duman kalibrelerinin yapılması gerekiyor. Özellikle elektrik kablolarının yanmaz özellikte olması gerekiyor. Bu gibi kontroller yapılırsa ve insanlarımız da bu alanda eğitilirse vahim olaylarda karşılaşmayız. Yeni yapılan binalara baktığımızda yeni bir yönetmelik değişikliğinde yangın merdiveninin bulunduğu alanın en azından bir duvarının dış cepheye açılacak şekilde tasarlanması mecburi kılınırsa her kata bir pencere koyma imkânı oluşur bu da dumanın daha hızlı bir şekilde tahliye edilmesini sağlar. Yönetmeliklerde bununla ilgili bazı eksikler var.”
Elektrik Mühendisi Yusuf Çelebi ise, binalarda sıklıkla karşılaşılan yangınların önemli bir bölümünün elektrik iç tesisatlarındaki eksiklik ve hatalardan kaynaklandığını dile getirdi.
Malzeme seçimimim önemine değinen ve uyarılarda bulunan Çelebi, “Yanlış kablo seçimi, yetersiz kesitler, uygun olmayan sigortalar ve ihmaller bir binayı saniyeler içinde tehdit altına sokabilir,” diye konuştu.
Çelebi, yangın güvenliği açısından dikkat edilmesi gereken hususları ise şöyle sıraladı;
DOĞRU KABLO KESİTİ HAYAT KURTARIR
Elektrik tesisatında kullanılan kabloların taşıyacağı yüke uygun kesitte olması gerekiyor. Aydınlatma devreleri için genelde minimum 1.5 mm², prizler için 2.5 mm² kablo kullanılması gerekir. Ancak ana besleme hatları için 6 mm² ve üzeri kesitlere ihtiyaç duyulabilir. Aksi halde kablolar ısınır, bu da yangına davetiye çıkarır. Kablolarda meydana gelen gerilim düşümünün, cihaz performansını etkilemenin ötesinde yangın riski de doğurabileceğine dikkat çekmek gerekir. Özellikle uzun hatlarda, hesap yapılmadan döşenen kablolar, yüksek ısılara ulaşabilir. Aydınlatma devrelerinde gerilim düşümü yüzde 3’ü, priz devrelerinde yüzde 5’i geçmemelidir.”
SİGORTA DEĞERLERİ KEYFİ SEÇİLEMEZ
Sigorta seçiminin gelişigüzel yapılamayacağını anlatan Çelebi, “Her kabloya ve yüke göre uygun tip ve değerde sigorta seçilmesi gerekir. Aksi takdirde aşırı akımlar kesilemez, kablolar yanar ve ark oluşarak yangına yol açar. Örneğin, klima gibi ani akım çeken cihazlar için C tipi sigortalar kullanılmalı” şeklinde konuştu.
KAÇAK AKIM RÖLESİ ŞART, TOPRAKLAMA HAYATİ
Elektrik tesisatında sadece sigorta kullanmanın yeterli olmadığını belirten Çelebi, şu uyarıyı yaptı:
“Topraklama sistemi eksik ya da hatalı olan binalarda elektrik kaçağı yaşanır ve bu durum hem çarpılma hem yangın riski yaratır. Kaçak akım röleleri ise 30 mA hassasiyetle çalışmalı ve düzenli test edilmelidir. Bu, hem can güvenliği hem yangın önleme açısından kritik önemdedir. Yangına karşı dayanıklı, duman üretmeyen kabloların tercih edilmesi gerektiğini belirten Çelebi, “TS EN 50575 standardına uygun, LSZH (halojensiz) ve yangına dayanıklı kablolar kullanılmalıdır. Ayrıca tesisat sırasında bağlantı noktaları gevşek bırakılmamalı, tesisat sonrası periyodik bakımlar ihmal edilmemelidir.”
MEVZUAT VAR, DENETİM EKSİK
Çelebi, bina sakinlerini ve yöneticileri uyararak şunları söyledi:
“Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ve Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik açık. Bu kurallar sadece mühendisler için değil, güvenli yaşamak isteyen herkes için geçerli. Denetimler artırılmalı, eski tesisatlar kontrol edilmeli. Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ve Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik gibi mevzuatların net hükümler içeriyor. Denetimler eksik. Mevzuat var ama uygulamada yeterli kontrol yok. Bina sahipleri, yöneticiler ve teknisyenler bu kuralları ciddiyetle uygulamalı. Unutmayın. Elektrik, doğru kullanıldığında hayatı kolaylaştırır; ancak ihmal edildiğinde büyük felaketlere neden olabilir.
Kaynak: Diyarbakır Söz
